Ο καρκίνος του πρωκτού είναι μια σπάνια πάθηση. Εκδηλώνεται συνήθως στο πρωκτικό κανάλι από το οποίο κατά την αφόδευση οδεύουν τα κόπρανα από το ορθό έντερο προς τα έξω.
Η έγκαιρη διάγνωση που είναι δυνατή στον καρκίνο του πρωκτού επιτρέπει την επιτυχία της θεραπείας και την ίαση. Οι μεταστάσεις του καρκίνου αυτού είναι σπάνιες και συμβαίνουν μόνο στο 15% των ασθενών, συνήθως στους πνεύμονες και στο συκώτι.
Οι αιτίες πρόκλησης του καρκίνου του πρωκτού δεν είναι γνωστές. Η εμφάνιση νέων περιστατικών κάθε χρόνο, δηλαδή η επίπτωση της νόσου παρουσιάζει αύξηση.
Οι λόγοι της αύξησης της επίπτωσης της νόσου δεν είναι ξεκάθαροι. Ένας πιθανός λόγος μπορεί να είναι η αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης των ανθρώπων που συνοδεύεται από αύξηση του κινδύνου προσβολής από καρκίνο του πρωκτού.
Τα συχνότερα σημεία και συμπτώματα που προκαλεί ο καρκίνος του πρωκτού περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Πόνος, φαγούρα ή αίσθημα πίεσης στην περιοχή του πρωκτού.
- Απώλεια αίματος από τον πρωκτό ή το ορθό έντερο.
- Οζίδιο ή μεγαλύτερη μάζα στην περιοχή του πρωκτού.
Υπάρχουν και διάφορες άλλες παθήσεις όπως για παράδειγμα οι αιμορροΐδες, το συρίγγιο, οι ραγάδες που μπορούν να προκαλέσουν τα εν λόγω συμπτώματα. Για αυτό η ύπαρξη των εν λόγω συμπτωμάτων δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι υπάρχει μια κακοήθης πάθηση αλλά σημαίνει ότι απαιτείται ιατρική εξέταση.
Σε ορισμένους ανθρώπους υπάρχουν καταστάσεις οι οποίες αυξάνουν τις πιθανότητες τους να προσβληθούν από καρκίνο του πρωκτού. Οι καταστάσεις αυτές ονομάζονται παράγοντες κινδύνου.
Στους παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του πρωκτού περιλαμβάνονται:
- Η ηλικία: Η αύξηση της ηλικίας συνοδεύεται από αύξηση του κινδύνου προσβολής από τον καρκίνο του πρωκτού. Τα περισσότερα περιστατικά συμβαίνουν σε άτομα άνω των 50 ετών.
- Το φύλο: Ο καρκίνος του πρωκτού είναι συχνότερος στις γυναίκες.
- Το σεξ: Άτομα με πολλαπλούς ερωτικούς και άτομα που κάνουν πρωκτικό σεξ έχουν αυξημένες πιθανότητες προσβολής από τη νόσο.
- Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV, Human Papilloma Virus): Ο ιός μεταδίδεται κατά το σεξ. Δημιουργεί οξυτενή κονδυλώματα. Αυξάνει τον κίνδυνο προσβολής από καρκίνο του πρωκτού και του τραχήλου της μήτρας.
- Πρωκτικό συρίγγιο: Πρόκειται για παθολογικό κανάλι που αρχίζει από τον πρωκτικό σωλήνα και καταλήγει στο δέρμα της περιοχής γύρω από τον πρωκτό. Συχνά από αυτό βγαίνει υγρό ή πύο που λερώνει τα εσώρουχα. Προκαλεί ενοχλήσεις, φαγούρα και ερεθισμό των εξωτερικών ιστών. Αυξάνει τον κίνδυνο γένεσης καρκίνου του πρωκτού.
- Κάπνισμα: Οι καπνιστές έχουν 8 φορές περισσότερες πιθανότητες να πάθουν καρκίνο του πρωκτού.
- Ασθένειες και φάρμακα που μειώνουν την άμυνα του οργανισμού (ανοσοκατασταλτικά): Άτομα με παθήσεις, που μειώνουν την άμυνα του οργανισμού όπως το AIDS, άτομα που υποβλήθηκαν σε μεταμόσχευση οργάνων και η χρόνια χορήγηση φαρμάκων που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα όπως για παράδειγμα τα κορτικοστεροειδή, αυξάνουν τις πιθανότητες προσβολής από καρκίνο του πρωκτού
Η πρόληψη είναι χρήσιμη τόσο για τους ανθρώπους που έχουν παράγοντες κινδύνου όσο και για τους υπόλοιπους διότι η νόσος μπορεί να παρουσιαστεί ακόμη και όταν οι εν λόγω παράγοντες δεν υπάρχουν.
Για την πρόληψη του καρκίνου του πρωκτού βοηθούν τα ακόλουθα:
- Αποφυγή της πρωκτικής συνουσίας η οποία συνοδεύεται από αυξημένο κίνδυνο μετάδοσης του ιού HPV των ανθρωπίνων θηλωμάτων και HIV του AIDS.
- Περιορισμός του αριθμού των σεξουαλικών συντρόφων. Οι πολλοί σεξουαλικοί σύντροφοι αυξάνουν τον κίνδυνο προσβολής από τους ιούς HPV και HIV.
- Χρήση προφυλακτικού. Το προφυλακτικό προστατεύει από τον ιό αλλά δεν προστατεύει πλήρως από τον ιό HPV.
- Το εμβόλιο κατά των τύπων του ιού HPV, που προκαλούν κονδυλώματα στην περιοχή του πρωκτού μπορεί να προσφέρει πρόληψη κατά του καρκίνου του πρωκτού.
- Αποφυγή του καπνίσματος.
Η εξέταση κυττάρων από την περιοχή του πρωκτού είναι σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς ένα αποτελεσματικό μέτρο για την έγκαιρη ανίχνευση και διάγνωση του καρκίνου του πρωκτού.
Η κυτταρολογική εξέταση του πρωκτού, δηλαδή κάτι ανάλογο όπως το τεστ Παπανικολάου για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε άτομα που δεν έχουν συμπτώματα της νόσου, αλλά έχουν παράγοντες υψηλού κινδύνου προσβολής, από τη νόσο όπως οι ασθενείς με AIDS, οι άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες και άλλοι.
