Ο καρκίνος του πνεύμονα θεωρείται από πολλούς ως μια πάθηση που πλήττει κυρίως τους άνδρες. Η πεποίθηση αυτή είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη μεταξύ των γυναικών.

Η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική. Σήμερα ο καρκίνος του πνεύμονα παρουσιάζει σημαντική αύξηση στις γυναίκες. Σε ορισμένες χώρες είναι η πρώτη αιτία θανάτου λόγω καρκίνου στις γυναίκες.

Ενώ για τον καρκίνο του μαστού και του τραχήλου της μήτρας, οι γυναίκες ανησυχούν και λαμβάνουν προληπτικά μέτρα όπως το τεστ Παπανικολάου και η μαστογραφία, για τον καρκίνο του πνεύμονα που είναι μια μεγαλύτερη απειλή για την υγεία τους, παρατηρείται μια σχετική άγνοια.

Στατιστικά δεδομένα δείχνουν ότι οι θάνατοι λόγω καρκίνου του πνεύμονα στις γυναίκες ξεπερνούν τους θανάτους λόγω καρκίνου του μαστού. Σήμερα οι απώλειες λόγω καρκίνου του πνεύμονα στις γυναίκες είναι περισσότερες από τις απώλειες που προκαλούν μαζί, ο καρκίνος του μαστού και των ωοθηκών.

Η ευαισθησία των γυναικών στον καπνό του τσιγάρου, οι επιδράσεις των οιστρογόνων και ορισμένες διαφορές στο γενετικό κώδικα DNA, επηρεάζουν τη φυσική εξέλιξη του καρκίνου του πνεύμονα στις γυναίκες.

Μεταξύ των γυναικών που δεν καπνίζουν ο καρκίνος του πνεύμονα είναι πολύ πιο συχνός παρά στους άνδρες που δεν καπνίζουν.

Τα σύγχρονα δεδομένα μας δείχνουν ότι οι γυναίκες δεν πρέπει να υποτιμούν τον κίνδυνο που έχουν για καρκίνο του πνεύμονα. Εάν παρουσιάζουν παρατεταμένο βήχα, επίμονο πόνο στο θώρακα, συριγμό, αιμόπτυση και δύσπνοια πρέπει να ζητούν ιατρική συμβουλή. Η έγκαιρη διάγνωση προσφέρει δυνατότητες για περισσότερες θεραπευτικές επιτυχίες.

Το ποσοστό των γυναικών που καπνίζουν έχει αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό. Το γεγονός αυτό έχει συμβάλει στη δραματική αύξηση του αριθμού καρκίνων του πνεύμονα στις γυναίκες. Από το 1930 μέχρι σήμερα έχει παρατηρηθεί μια αύξηση της τάξης του 600% στον αριθμό των γυναικών που πεθαίνουν λόγω καρκίνου του πνεύμονα.

Ο τρόπος με τον οποίο καπνίζουν οι γυναίκες είναι διαφορετικός. Συχνά το κάπνισμα είναι για αυτές μια διέξοδος όταν υπάρχει συναισθηματική  φόρτιση ή στρες. Καπνίζουν γρήγορα και εισπνέουν πιο βαθιά σε σύγκριση με τους άνδρες που έχουν ένα πιο παρατεταμένο τρόπο καπνίσματος.

Για το λόγο αυτό οι γυναίκες έχουν μια διαφορετική έκθεση στα καρκινογόνα του τσιγάρου. Τα βαθιά εισπνεόμενα καρκινογόνα, επηρεάζουν περισσότερο την περιφέρεια των πνευμόνων παρά τις κεντρικές διόδους του αέρα.

Η διαφορά στον τρόπο καπνίσματος εξηγεί το γεγονός ότι στις γυναίκες παρατηρούνται διαφορετικού ιστολογικού τύπου καρκίνοι σε σύγκριση με τους άνδρες. Οι γυναίκες παρουσιάζουν συχνότερα αδενοκαρκίνωμα που εκδηλώνεται στην περιφέρεια των πνευμόνων. Οι άνδρες προσβάλλονται περισσότερο από πλακώδες επιθηλιακό νεόπλασμα των κεντρικών βρόγχων.

Οι γυναικείες σεξουαλικές ορμόνες, τα οιστρογόνα επηρεάζουν την ανάπτυξη και πρόοδο των καρκίνων του πνεύμονα. Τα κύτταρα καρκίνου του πνεύμονα έχουν υποδοχείς για τα οιστρογόνα. Οι ορμόνες αυτές ευνοούν την αύξηση του καρκίνου του πνεύμονα δρώντας σε συνέργια με παθολογικά γονίδια ανάπτυξης του καρκίνου (μεταλλάξεις EGFR) .

Τα οιστρογόνα επηρεάζουν επίσης τα ένζυμα του οργανισμού που αδρανοποιούν καρκινογόνα που προέρχονται από τον καπνό του τσιγάρου. Οι αλλοιώσεις του γενετικού κώδικα DNA είναι περισσότερες στις γυναίκες παρά στους άνδρες.

Εκτός από τον αρνητικό ρόλο των οιστρογόνων στις γυναίκες σχετικά με τον καρκίνο των πνευμόνων, είναι πιθανό, οι ορμόνες να επηρεάζουν το προσδόκιμο επιβίωσης των ασθενών. Οι γυναίκες με καρκίνο του πνεύμονα, ζουν περισσότερο από τους άνδρες. Υπάρχει η υποψία ότι τα οιστρογόνα παίζουν ένα θετικό ρόλο σε αυτό. Όμως δεν έχει ακόμη τεκμηριωθεί η εν λόγω επιστημονική υπόθεση.

Μερικοί ερευνητές διερευνούν κατά πόσο φάρμακα που καταστέλλουν τη δράση των οιστρογόνων, είναι δυνατό να βοηθούν ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα. Επίσης στις γυναίκες η νέα θεραπεία με το φάρμακο Iressa που επιδρά στο γονίδιο EGFR (ελέγχει την πρωτείνη που είναι υποδοχέας του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα) φαίνεται να πετυχαίνει καλύτερα αποτελέσματα παρά στους άνδρες.

Το EGFR μπορεί να επηρεάζεται από τα οιστρογόνα και να συμβάλλει στην ανάπτυξη καρκίνων. Για το λόγο αυτό σχεδιάζονται συνδυασμένες θεραπείες με αντι-οιστρογόνα και το φάρμακο Iressa για την καταπολέμηση του καρκίνου του πνεύμονα στις γυναίκες.

Μια άλλη σημαντική διαφορά του καρκίνου του πνεύμονα στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες, είναι ότι η ασθένεια είναι πολύ συχνότερη στις γυναίκες που δεν κάπνισαν ποτέ σε σύγκριση με τους άνδρες με τα ίδια χαρακτηριστικά.

Μεταξύ των ασθενών που δεν κάπνισαν ποτέ και έχουν καρκίνο του πνεύμονα, το 90% είναι γυναίκες.

Ο κίνδυνος για καρκίνο του πνεύμονα στις γυναίκες που κάπνιζαν αλλά σταμάτησαν, ενώ μειώνεται με την πάροδο των ετών από τη διακοπή του καπνίσματος, εντούτοις ουδέποτε επιστρέφει στα επίπεδα αυτών που δεν κάπνισαν καθόλου. Είναι λοιπόν σημαντικό για μια γυναίκα να μην αρχίζει ποτέ να καπνίζει και εάν καπνίζει να σταματήσει αμέσως.

Συμπερασματικά θέλουμε να τονίσουμε το γεγονός ότι οι γυναίκες πρέπει να γνωρίζουν ότι ο καρκίνος του πνεύμονα αναδεικνύεται δυστυχώς ως ο κυριότερος λόγος θανάτου λόγω καρκίνου στο γυναικείο φύλο.

Ο καρκίνος του πνεύμονα στις γυναίκες φαίνεται να έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά παρά στους άνδρες. Η επίδραση των οιστρογόνων, η ευαισθησία στις τοξικές ουσίες του καπνού του τσιγάρου, οι ιδιαιτερότητες του κώδικα DNA, η διαφορετική ανταπόκριση στις θεραπείες, το προσδόκιμο επιβίωσης, ο κίνδυνος της ασθένειας στις μη καπνίστριες, καθιστούν τον καρκίνο του πνεύμονα ίσως μια διαφορετική μορφή της ασθένειας στις γυναίκες. 

Οι γυναίκες πρέπει να γνωρίζουν τους ιδιαίτερους κινδύνους που έχουν από τον καρκίνο του πνεύμονα, να αποφεύγουν το κάπνισμα και να συμβουλεύονται το γιατρό τους όταν παρουσιάζουν παρατεταμένο βήχα, επίμονο πόνο στο θώρακα, συριγμό, αιμόπτυση και δύσπνοια.