Το στρες της οικογένειας βλάπτει τα παιδιά και τα κάνει παχύσαρκα

Τα παιδιά που παρουσιάζουν παχυσαρκία και οι οικογένειες τους είναι καλό να λαμβάνουν ψυχολογική και κοινωνική στήριξη επιπρόσθετα από τις συμβουλές για αλλαγές στον τρόπο ζωής και διατροφής. Έτσι θα μπορούν καλύτερα να αντιμετωπίζουν το στρες και την παχυσαρκία που απειλεί την υγεία και την ποιότητα της ζωής τους.
Η σχέση μεταξύ ψυχολογικού στρες στην οικογένεια και την παχυσαρκία σε παιδιά ηλικίας 5 έως 6 ετών εξετάστηκε από Σουηδούς γιατρούς σε 7443 οικογένειες. Τα παιδιά παρακολουθήθηκαν από τη γέννηση τους και από αυτά το 52% ήταν αγόρια.
Κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης των παιδιών καταγράφηκαν διάφορα γεγονότα που συνέβαιναν στην οικογένεια τα οποία αύξαναν σημαντικά το επίπεδο ψυχολογικού στρες σε τέσσερις τομείς:
- Σοβαρά γεγονότα ζωής όπως θάνατος, διαζύγιο, ασθένειες, δυστυχήματα,
ανεργία, βία
- Στρες των γονέων όπως οι δυσκολίες γονικού ρόλου ή προβλήματα στις
σχέσεις μεταξύ των γονέων
- Απουσία κοινωνικής στήριξης
- Ανησυχίες για την υγεία και την ανάπτυξη των παιδιών.
Για τους σκοπούς της έρευνας οι Σουηδοί επιστήμονες θεωρούσαν ως οικογένειες υψηλού στρες αυτές οι οποίες ανέφεραν ότι βίωναν στρεσσογόνες καταστάσεις σε τουλάχιστον δύο από τους πιο πάνω τέσσερις τομείς.
Από το σύνολο των παιδιών 4,2% ήσαν παχύσαρκα. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα παιδιά από οικογένειες με υψηλό επίπεδο στρες είχαν σημαντικά περισσότερες πιθανότητες (2 έως 3 φορές) να πάσχουν από παχυσαρκία.Είναι πιθανόν ότι το στρες δεν αποτελεί τη μόνη αιτία που προκαλεί παχυσαρκία στα παιδιά. Συνεργεί με άλλους παράγοντες προκαλώντας το σοβαρό αυτό πρόβλημα για την υγεία των παιδιών.
Η εργασία αυτή μας δείχνει ότι δεν είναι μόνο η διατροφή και η απουσία ικανοποιητικής σωματικής άσκησης που ευθύνονται για την επιδημία παχυσαρκίας που μαστίζει τα παιδιά σε πολλές χώρες.
Οι γονείς πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι το στρες, οικογενειακό ή άλλο, μπορεί να επηρεάζει αρνητικά τον ύπνο του παιδιού, να το οδηγεί προς την ανθυγιεινή διατροφή, να του μειώνει την ενέργεια για άσκηση και παιχνίδι και να το ωθεί προς την καθιστική ζωή.
Έρευνες έχουν δείξει ότι σε στρεσσογόνες καταστάσεις όπως οι φιλονικίες στο σπίτι αυξάνεται στο αίμα των παιδιών η κορτιζόνη. Η κορτιζόνη είναι ορμόνη του στρες. Η παρατεταμένη, χρόνια αύξηση των ορμονών του στρες στο αίμα των παιδιών δυνατόν να συνοδεύεται από αρνητικές επιδράσεις στην σωματική και ψυχική τους υγεία.
Η αποφυγή του χρόνιου στρες στην οικογενειακή ζωή συμβάλλει ταυτόχρονα για υγιέστερα παιδιά και γονείς. Είναι καθήκον των γονιών να φροντίζουν καθημερινά να δημιουργούν ένα περιβάλλον όσο το δυνατό πιο χαλαρό και ήρεμο για τα παιδιά τους.
Η ζωή είναι βέβαια πολύ συχνά δύσκολη, απρόβλεπτη και άδικη. Πολλές οικογένειες μάλιστα δέχονται αδυσώπητα και οδυνηρά κτυπήματα στη ροή του χρόνου.
Όμως οι σχέσεις με τα παιδιά και η ανατροφή τους είναι τομείς υψίστης προτεραιότητας που χρειάζονται τη συνεχή προσοχή και φροντίδα των γονιών.
Η δημιουργία, η ανάπτυξη και ο σχηματισμός του σώματος και του ψυχικού κόσμου των παιδιών γίνονται μόνο μία φορά στα πρώτα χρόνια της ζωής. Οι γονείς απαιτείται να δίνουν αφειδώλευτα χρόνο και ενέργεια για να τα βοηθούν στην καθοριστική αυτή φάση της ζωής τους.
Δυστυχώς υπάρχουν πολλές ανεπάρκειες του εκπαιδευτικού και κοινωνικού συστήματος στα εν λόγω πολύ σοβαρά ζητήματα. Μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι σήμερα η κοινωνία και τα εκπαιδευτικά συστήματα προετοιμάζουν κατάλληλα τους νέους μας για το μελλοντικά εξαιρετικό σοβαρό τους ρόλο ως γονείς και ως διαμορφωτές του χαρακτήρα, της προσωπικότητας και του σώματος των παιδιών τους; Πιστεύουμε ότι σήμερα δεν γίνονται αυτά που χρειάζονται στον τομέα αυτό. Επίσης παρόμοια θλιβερή κατάσταση παρατηρείται στην προετοιμασία των νέων μας για τη μελλοντική τους συζυγική και οικογενειακή ζωή. Δαπανώνται τεράστια ποσά και σπαταλιέται πολύτιμος χρόνος για πολλά άλλα δευτερεύοντα ή αμφιβόλου πρακτικής αξίας θέματα αλλά ελάχιστα γίνονται για τη διαπαιδαγώγηση των νέων σε θέματα τα οποία μελλοντικά θα είναι τα πλέον κρίσιμα για την προσωπική, συζυγική και οικογενειακή τους ευτυχία όπως επίσης και για το μέλλον των παιδιών τους. |
Η κοινωνία και οι επαγγελματίες της υγείας διαφόρων τομέων πρέπει να γνωρίζουν καλά τα εν λόγω ζητήματα για να είναι σε θέση να προσφέρουν όχι μόνο θεραπευτικές λύσεις σε προβλήματα αλλά και προληπτικές υπηρεσίες και εκπαίδευση σε νέους και λιγότερο νέους γονείς.
-
-
Βλέπε σχετικά άρθρα:
-
-
Βλέπε σχετική βιβλιογραφία:
Psychological Stress and Obesity, The Journal of Pediatrics, 2008;153(6):839-844.e3, Δεκέμβριος 2008.
American Academy of Child and Adolescent Psychiatry
Archives of Family Medicine -
-
-