Προστατεύετε τους νεφρούς σας και προλάβετε τη νεφρική ανεπάρκεια! Οι κυριότερες αιτίες βλάβης και ανεπάρκειας των νεφρών είναι η υψηλή πίεση, ο διαβήτης και ορισμένα φάρμακα, όπως μερικά αναλγητικά, φάρμακα δηλαδή κατά του πόνου.

Λαμβάνετε μέτρα πρόληψης και προστασίας των νεφρών σας, προτού είναι αργά. Δυστυχώς το ποσοστό των ανθρώπων με ανεπάρκεια νεφρών αυξάνεται συνεχώς.

Οι νεφροί είναι βασικά όργανα τα οποία καθαρίζουν το αίμα από ανεπιθύμητες ουσίες και από το περιττό νερό. Η νεφρική αρτηρία φέρνει το αίμα στο νεφρό και από εκεί αυτό διακλαδώνεται σε ένα δίκτυο εκατομμυρίων μικρών λειτουργικών μονάδων (νεφρώνες).

Είναι στους νεφρώνες των νεφρών που γίνονται όλες οι λειτουργίες καθαρίσματος ή φιλτραρίσματος του αίματος και αποβάλλονται όλα τα ανεπιθύμητα στοιχεία. Δημιουργούνται τα ούρα και το υπόλοιπο καθαρισμένο αίμα επιστρέφει στην κυκλοφορία.

Επιπλέον οι νεφροί έχουν και άλλες σημαντικές λειτουργίες, όπως η έκκριση ορμονών και άλλων δραστικών παραγόντων.

Οι βασικές λειτουργίες των νεφρών είναι οι ακόλουθες:

1. Δημιουργούν τα ούρα με τα οποία αποβάλλονται από τον οργανισμό τα απόβλητα του μεταβολισμού και το περιττό νερό το οποίο δεν χρειάζεται
 
2. Αφαιρούν τοξίνες από το αίμα
 
3. Βοηθούν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης στον οργανισμό. Επίσης ρυθμίζουν τα επίπεδα ορισμένων βασικών χημικών στοιχείων όπως το κάλλιο και το ασβέστιο
 
4. Εκκρίνουν ορμόνες όπως η ερυθροποιητίνη η οποία ρυθμίζει την παραγωγή αιμοσφαιρίνης από τα ερυθρά αιμοσφαίρια του μυελού των οστών.

Τι συμβαίνει όταν οι νεφροί δεν λειτουργούν κανονικά;

Οι νεφροί μπορεί να επηρεαστούν με άμεσο τρόπο και η λειτουργία τους να σταματήσει σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Πρόκειται στις περιπτώσεις αυτές για οξεία νεφρική ανεπάρκεια.

Σε άλλους ασθενείς η λειτουργία των νεφρών μπορεί να επηρεαστεί σταδιακά. Μάλιστα στα αρχικά στάδια ίσως η ανεπάρκεια των νεφρών να μη γίνει αντιληπτή. Στις περιπτώσεις αυτές μιλούμε για χρόνια νεφρική ανεπάρκεια.

Εάν σταματήσουν και οι δύο νεφροί να εργάζονται τότε μιλούμε για ολική νεφρική ανεπάρκεια ή ακόμη για νεφρική ασθένεια σε τελικό στάδιο.

Ασθενείς με τελική νεφρική ανεπάρκεια κινδυνεύουν άμεσα.  Η ζωή του ασθενούς κινδυνεύει άμεσα επειδή ο οργανισμός χωρίς τους νεφρούς του, δεν μπορεί να αποβάλει τις τοξικές ουσίες, δεν μπορεί να δημιουργήσει ούρα ή ακόμη να ρυθμίσει σωστά την αρτηριακή πίεση.

Ποια είναι τα προειδοποιητικά σημεία της ασθένειας των νεφρών;

Τα σημεία που προειδοποιούν ότι κάτι δεν πάει καλά με τους νεφρούς είναι τα ακόλουθα:

1. Ψηλή αρτηριακή πίεση
    
2. Πρήξιμο ή οίδημα στο πρόσωπο και στα πόδια
    
3. Φούσκωμα γύρω από τα μάτια
    
4. Συχνή ανάγκη για ούρηση ιδιαίτερα τη νύχτα
    
5. Τα ούρα μπορεί να έχουν χρώμα καφέ ή όπως αυτό του σκουριάσματος (σκούρο καφέ)
    
6. Πόνος πίσω στην πλάτη, στην περιοχή κάτω από το θώρακα.

Εάν παρουσιάζετε ένα ή περισσότερα από τα πιο πάνω σημεία ή συμπτώματα, δεν σημαίνει ότι αναγκαστικά πάσχετε από τους νεφρούς.

Εκείνο που πρέπει να κάνετε εάν παρουσιάζετε τέτοια προβλήματα είναι να συμβουλευτείτε το γιατρό σας ο οποίος μετά από την εξέταση και το ιστορικό θα κρίνει τι πρέπει να γίνει.

Ποιες ασθένειες προκαλούν νεφρική ανεπάρκεια;

Οι κυριότερες αιτίες που είναι υπεύθυνες για το 60% των περιπτώσεων τελικής νεφρικής ανεπάρκειας είναι η ψηλή αρτηριακή πίεση και ο διαβήτης.

Επιπρόσθετα οι νεφροί μπορεί να πληγούν από μολύνσεις, φλεγμονώδεις χρόνιες ασθένειες που πλήττουν τα αιμοφόρα αγγεία, ο ερυθηματώδης λύκος, οι πέτρες στους νεφρούς και οι κύστες.

Μια άλλη σημαντική αιτία που πρέπει όλοι να ξέρουν είναι μερικά φάρμακα εναντίον του πόνου που μπορεί να βλάψουν τους νεφρούς. Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη αναλγητικά, όπως η δικλοφενάκη, η παρακεταμόλη, η ιβουπροφένη και η ναπροξένη, εάν λαμβάνονται χωρίς ιατρική συμβουλή ή παρακολούθηση, είναι δυνατόν να προκαλούν νεφρικές βλάβες. που οδηγούν σε νεφρική ανεπάρκεια.

Υπάρχουν και άλλα φάρμακα που είναι επιβλαβή για τους νεφρούς και γι' αυτό δεν πρέπει να λαμβάνονται φάρμακα χωρίς παρακολούθηση από το γιατρό. Έχουν επίσης περιγραφεί και περιπτώσεις βλάβης των νεφρών που έχουν προκληθεί από το αλκοόλ.

Θεραπείες: Αιμοκάθαρση, περιτονιακή κάθαρση, μεταμόσχευση νεφρού

Η αιμοκάθαρση (γνωστή και σαν τεχνητός νεφρός) στις περιπτώσεις σοβαρής νεφρικής ανεπάρκειας, επιβάλλεται για να σώσει τη ζωή του ασθενούς.

Η αιμοκάθαρση γίνεται 3 φορές την εβδομάδα. Διαρκεί 3 με 4 ώρες κάθε φορά. Συνήθως γίνεται σε εξειδικευμένα κέντρα. Ο ασθενής συνδέεται με ένα ειδικό μηχάνημα αιμοκάθαρσης. Το αίμα του ασθενούς περνά δια μέσου του μηχανήματος το οποίο αφαιρεί τις τοξικές ουσίες και το περιττό νερό και στη συνέχεια επιστρέφει το καθαρισμένο αίμα στον ασθενή.

Υπάρχει ακόμη μια μορφή καθαρισμού του αίματος από τις τοξικές ουσίες σε περίπτωση τελικής νεφρικής ανεπάρκειας που ονομάζεται περιτονιακή κάθαρση.

Η περιτονιακή μέθοδος βασίζεται στην τοποθέτηση ενός ειδικού διαλύματος μέσα στην περιτονιακή κοιλότητα, δηλαδή μέσα στην κοιλιά του ασθενούς δια μέσου ενός ειδικού σωληναρίου. Το διάλυμα απορροφά από τα πολλαπλά λεπτά αγγεία που βρίσκονται μέσα στην κοιλότητα, τις τοξικές και περιττές ουσίες που πρέπει να αποβληθούν. Μετά την πάροδο κάποιου χρονικού διαστήματος τα υγρά από την περιτονιακή κοιλότητα αφαιρούνται και έτσι επιτυγχάνεται η κάθαρση του οργανισμού από τα ανεπιθύμητα τοξικά απόβλητα.

Η περιτονιακή κάθαρση μπορεί να γίνεται στο σπίτι του ασθενούς, μπορεί να γίνεται μόνο τα βράδια ή ακόμη επί συνεχούς βάσεως, 4 φορές την ημέρα για διαστήματα 5 ωρών.

Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι οι διάφορες μορφές κάθαρσης δεν αποτελούν μια ριζική αιτιολογική θεραπεία του προβλήματος.

Οι μέθοδοι της κάθαρσης επιτρέπουν στους ασθενείς να επιβιώσουν και να έχουν καλά επίπεδα καθημερινής δραστηριότητας. Όμως οι διαδικασίες της αιμοκάθαρσης ή και της περιτονιακής κάθαρσης είναι δύσκολες και ταλαιπωρούν τους ασθενείς.

Επιπρόσθετα αυτοί κουράζονται εύκολα, είναι πολύ ευάλωτοι σε διάφορες άλλες ασθένειες, επιπλοκές και λοιμώξεις.

Είναι υπόχρεοι να είναι πάρα πολύ προσεκτικοί με τη διατροφή τους και πρέπει να προσέχουν τις ποσότητες πρωτεΐνης, αλατιού, καλίου και ασβεστίου που πρέπει να παίρνουν από τη διατροφή τους κάθε μέρα.

Τι γίνεται με τη μεταμόσχευση νεφρού;

Η μεταμόσχευση νεφρού μπορεί να ευεργετήσει σε υπέρτατο βαθμό τους ασθενείς με τελική νεφρική ανεπάρκεια. Τα σύγχρονα φάρμακα που υπάρχουν εναντίον της απόρριψης του μοσχεύματος έχουν βελτιώσει ουσιαστικά την επιβίωση των ασθενών.

Για την αποφυγή του δυσάρεστου φαινομένου της απόρριψης είναι καλύτερα ο δότης νεφρού να είναι ένας στενός συγγενής του ασθενούς και να ταιριάζουν ο τύπος αίματος και των ιστών μεταξύ τους.

Σήμερα χάρις στην ανάπτυξη καλών φαρμάκων εναντίον της απόρριψης οι μεταμοσχεύσεις από κάποιον που δεν είναι εξ' αίματος συγγενής (σύζυγος, φίλος, συνάδελφος) έχουν σχεδόν εξ' ίσου καλά αποτελέσματα.

Οι δότες οργάνων μπορούν να σώσουν ζωές σε ασθενείς με τελική νεφρική ανεπάρκεια.

Είναι καλό σε περίπτωση που κάποιος επιθυμεί να γίνει δότης οργάνων να το συζητήσει με την οικογένεια του και το γιατρό του και να τους πληροφορήσει για τις επιθυμίες του.

Μετά από ολοκληρωμένη προσέγγιση και διαφώτιση, θα πρέπει να συμπληρώσει τις απαραίτητες διαδικασίες ούτως ώστε οι επιθυμίες να γίνουν πραγματικότητα εάν προκύψει ένα τέτοιο ενδεχόμενο.