Εάν ο ορισμός του πιο ισχυρού φύλου εξαρτάται μόνο από το μέγεθος και τη σωματική δύναμη, σίγουρα οι περισσότεροι άνθρωποι θα συμφωνούσαν ότι το ισχυρότερο φύλο είναι οι άνδρες.
Εάν όμως ο ορισμός εξαρτάται από την ανθεκτικότητα στις νόσους, την καλύτερη υγεία και τη μακροζωία, τότε σίγουρα οι γυναίκες είναι το ισχυρότερο φύλο.
Οι γιατροί γνωρίζουν πολύ καλά ότι οι γυναίκες, ζουν περισσότερο και αντέχουν καλύτερα στις ασθένειες. Στις ανεπτυγμένες χώρες ο μέσος όρος ζωής των γυναικών κυμαίνεται γύρω στα 80 χρόνια ενώ των ανδρών είναι 5 χρόνια λιγότερα, δηλαδή γύρω στα 75.
Παράλληλα είναι αποδεδειγμένο ότι σε κάθε στάδιο της ζωής, από τη σύλληψη έως τα βαθιά γεράματα, η αναλογία θανάτων του αρσενικού φύλου είναι μεγαλύτερη απ' αυτή του θηλυκού φύλου.
Σύμφωνα με στατιστικές από τις Ηνωμένες Πολιτείες, η αναλογία θανάτων στους άνδρες είναι κατά 40 % μεγαλύτερη από ότι στις γυναίκες. Για τις 5 κυριότερες αιτίες θανάτου, δηλαδή καρδιοπάθειες, καρκίνους, εγκεφαλικά επεισόδια, χρόνιες ασθένειες των πνευμόνων και δυστυχήματα, η αναλογία θανάτων των ανδρών είναι από 40% έως 220% μεγαλύτερη από ότι στις γυναίκες.
Το ερώτημα είναι γιατί να υπάρχει αυτή η μεγάλη διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών;
Γιατί οι άνδρες να πεθαίνουν πιο νέοι από τις γυναίκες, συχνότερα από αυτές, να αρρωστούν σε πιο μικρή ηλικία και να πάσχουν σε μεγαλύτερο ποσοστό από χρόνιες ασθένειες σε σύγκριση με τις γυναίκες;
Είναι γεγονός ότι αρκετές σοβαρές ασθένειες είναι πιο συχνές στους άνδρες παρά στις γυναίκες. Η πραγματικότητα αυτή, οφείλεται σε μια σειρά από παράγοντες, που αλληλεπιδρούν για να δίνουν τη θλιβερή αυτή διαφορά. Περιλαμβάνουν βιολογικούς, κοινωνικούς και συμπεριφορικούς παράγοντες.
Οι βιολογικοί παράγοντες περιλαμβάνουν τα χρωμοσώματα του σεξ, τις ορμόνες και το μεταβολισμό.
Τα χρωμοσώματα του σεξ είναι ΧΥ στους άνδρες και ΧΧ στις γυναίκες. Το γεγονός ότι οι άνδρες έχουν μόνο ένα χρωμόσωμα Χ μπορεί να είναι αιτία που τους κάνει πιο ευάλωτους σε ασθένειες που οφείλονται σε μεταλλάξεις οι οποίες γίνονται στο χρωμόσωμα Χ.
Οι άνδρες έχουν πολύ περισσότερη τεστοστερόνη απ' ότι οι γυναίκες. Οι γυναίκες έχουν πολύ περισσότερα οιστρογόνα. Η τεστοστερόνη αδυνατίζει το σύστημα άμυνας του οργανισμού, ενώ τα οιστρογόνα το ενδυναμώνουν.
Ο μεταβολισμός των γυναικών παρουσιάζει διαφορές σε σύγκριση μ' αυτόν των ανδρών. Οι γυναίκες έχουν ψηλότερη καλή χοληστερόλη HDL ενώ οι άνδρες έχουν περισσότερο κοιλιακό λίπος, που συσσωρεύεται μέσα και γύρω από τα όργανα και είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για την υγεία.
Οι κοινωνικοί παράγοντες έχουν σχέση με το το στρες και τα δίκτυα κοινωνικής στήριξης.
Οι άνδρες υποφέρουν περισσότερο από το εργασιακό στρες σε σύγκριση με τις γυναίκες. Περισσότερο στρες σημαίνει μεγαλύτερος κίνδυνος για ασθένειες που προκαλούνται από αυτό όπως οι καρδιακές παθήσεις.
Οι άνδρες έχουν συνήθως μικρότερα δίκτυα φίλων για τη στήριξη τους. Έχουν τάση να βασίζονται κυρίως στις γυναίκες τους για τη στήριξη σε πολλούς τομείς και την κοινωνική τους ζωή. Όμως τα κοινωνικά δίκτυα στήριξης προστατεύουν τους ανθρώπους από πνευματικά και σωματικά προβλήματα.
Οι συμπεριφορικοί παράγοντες δεν ευνοούν τους άνδρες όσον αφορά στην υγεία και τη μακροζωία τους.
Οι άνδρες εμπλέκονται ευκολότερα και συχνότερα σε επικίνδυνες καταστάσεις, σε επιθετικές και βίαιες συμπεριφορές. Όσον αφορά στο κάπνισμα παρά το γεγονός ότι η διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών μειώνεται κατά τις τελευταίες δεκαετίες, εντούτοις σήμερα περίπου 25% των ανδρών καπνίζουν σε σύγκριση με 20% των γυναικών. Παράλληλα οι άνδρες έχουν περισσότερες πιθανότητες να κάνουν κατάχρηση του αλκοόλ και χρήση άλλων εθιστικών και βλαβερών για την υγεία ουσιών.
Η απέχθεια των ανδρών για να επισκέπτονται το γιατρό όταν παρουσιάζουν ενοχλήσεις, είναι σημαντικός παράγοντας αυξημένης νοσηρότητας και θνησιμότητας στο ανδρικό φύλο.
Οι γυναίκες σκέφτονται περισσότερο την υγεία τους απ' ότι οι άνδρες. Επισκέπτονται συχνότερα το γιατρό, κάνουν πιο συστηματικά τα ανιχνευτικά τεστ που επιβάλλονται, προσέχουν περισσότερο τον εαυτό τους και εύκολα συμβουλεύονται ειδικούς εάν έχουν ανησυχίες.
Οι άνδρες επισκέπτονται πολύ λιγότερο το γιατρό, κάνουν σπανιότερα αναλύσεις αίματος για παράδειγμα για τη χοληστερόλη, δεν κάνουν όπως πρέπει ανιχνευτικά τεστ όπως η συστηματική κολονοσκόπηση μετά την ηλικία των 50 ετών ή τα ανιχνευτικά τεστ για τον καρκίνο του προστάτη.
Όταν τελικά αποφασίζουν να επισκεφτούν το γιατρό, έχουν τάση να μην παρουσιάζουν την πραγματική εικόνα των ενοχλήσεων τους, ελαχιστοποιούν τα συμπτώματα τους, εκλαμβάνουν επιφανειακά τις ανησυχίες των γιατρών για το πρόβλημα τους και ακόμη περιφρονούν την ιατρική συμβουλή.
Το βεβαρημένο πρόγραμμα, οι πολλές ευθύνες και υποχρεώσεις, παίζουν ρόλο για τη μειωμένη σημασία που δίνουν οι άνδρες στο σώμα τους, στις ενοχλήσεις που τυχόν παρουσιάζουν, όπως επίσης και στα τεστ ρουτίνας που πρέπει να κάνουν.
Το σύνολο των βιολογικών, μεταβολικών και συμπεριφορικών παραγόντων συμβάλλουν για περισσότερα σοβαρά προβλήματα υγείας στους άνδρες και χαμηλότερο προσδόκιμο επιβίωσης.
Οι γυναίκες είναι σίγουρα το ισχυρότερο φύλο όσον αφορά στην υγεία, στην ανθεκτικότητα στις ασθένειες και στη διάρκεια ζωής. Το ζητούμενο είναι να μειωθεί η διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών και ενώ πολλά μπορούν να γίνουν προς αυτή την κατεύθυνση υπάρχουν ταυτόχρονα και πολλά άγνωστα.