Για τις γυναίκες είναι γνωστό, ότι χάνουν τη δυνατότητα να κάνουν παιδιά όταν φτάσουν στην ηλικία της εμμηνόπαυσης.
Επίσης οι γυναίκες γνωρίζουν ότι μετά τα 35 τους χρόνια, με κάθε χρόνο που περνά, η γονιμότητά τους μειώνεται και αυξάνεται ο κίνδυνος το παιδί τους να παρουσιάσει κάποια ανωμαλία.
Όμως στους άνδρες τι συμβαίνει;
- Μπορούν να τεκνοποιήσουν το ίδιο εύκολα σε οποιαδήποτε ηλικία;
- Οι κίνδυνοι αλλοιώσεων του σπέρματος λόγω αύξησης ηλικίας υπάρχουν και εάν ναι, τι μπορεί να συμβεί στο παιδί τους;
- Αναφορικά με τις ανδρικές σεξουαλικές ορμόνες, παρατηρούνται ανάλογες αλλαγές όπως και στις γυναίκες;
Τα ερωτήματα αυτά είναι στην εποχή μας πολύ πιο καυτά, διότι οι άνδρες έχουν τάση να παντρεύονται αργότερα στη ζωή τους. Είναι γνωστό ότι λόγω των προκλήσεων και των δυσκολιών που μπορεί να έχει η δημιουργία και συντήρηση μιας οικογένειας, οι άντρες προτιμούν να έχουν μια καριέρα και μια καλή οικονομική κατάσταση προτού να κάνουν τη δική τους οικογένεια.
Επιπρόσθετα, η αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης, με τους άντρες να ζουν κατά μέσο όρο γύρω στα 80 χρόνια, αυξάνει τις πιθανότητες άντρες να τεκνοποιούν σε προχωρημένη ηλικία. Έτσι τα ερωτήματα σχετικά με το βιολογικό τους ρολόι και τις ανωμαλίες του σπέρματος λόγω αύξησης ηλικίας, γίνονται ακόμη πιο επίκαιρα.
Στους άντρες, η γονιμότητα δεν παρουσιάζει τις δραματικές αλλαγές που παρατηρούνται στις γυναίκες. Όμως υπάρχει μια ήπια σταδιακή μείωση των επιπέδων της τεστοστερόνης που αρχίζει νωρίς.
Η τεστοστερόνη αρχίζει στους άντρες να μειώνεται κατά 1% κάθε χρόνο από την ηλικία των 30 ετών. Αυτό δεν είναι ομοιόμορφο σε όλους τους άντρες. Η ηλικία έναρξης της μείωσης και η ταχύτητα εξέλιξης της μείωσης αυτής, διαφέρουν από άντρα σε άντρα.
Μετά την ηλικία των 50 ετών, στους περισσότερους άντρες η μείωση είναι αισθητή. Στην ηλικία αυτή, η ποσότητα του σπέρματος μειώνεται, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι μειώνεται σε σημείο τέτοιο που να μην επιτρέπει τη γονιμοποίηση και την τεκνοποίηση.
Οι άντρες στην ουσία θα έχουν πάντοτε σπέρμα. Αυτό είναι αντίθετο με αυτό που παρατηρείται στις γυναίκες οι οποίες μετά την εμμηνόπαυση δεν έχουν πλέον ωάρια.
Όμως τι γίνεται με το γενετικό υλικό που μεταφέρουν τα σπερματοζωάρια και το οποίο θα κληροδοτηθεί στο παιδί, που θα κάνει ένας άνδρας προχωρημένης ηλικίας;
Ήδη από το 1912 οι γιατροί είχαν παρατηρήσει ότι με την αύξηση της ηλικίας των ανδρών, αυξάνονταν και οι πιθανότητες μετάδοσης στα παιδιά χρωμοσωμιακών ανωμαλιών. Επίσης σταδιακά φάνηκε ότι για το σύνδρομο Down, παίζει ρόλο και η ηλικία του πατέρα.
Αρχικά η ηλικία της μητέρας θεωρείτο, ως ο καθοριστικός παράγοντας για το σύνδρομο Down. Σήμερα γνωρίζουμε ότι όταν η ηλικία του πατέρα και της μητέρας είναι άνω των 35 ετών, ο ρόλος της ηλικίας του πατέρα είναι καθοριστικός όσον αφορά τις πιθανότητες να συμβεί η ανωμαλία αυτή. Όταν ο άντρας είναι άνω των 35 και η γυναίκα άνω των 40, η συχνότητα του συνδρόμου σχετίζεται κατά 50% με το σπέρμα.
Επίσης κατά το 2001, έρευνες έδειξαν ότι ο κίνδυνος να προσβληθεί από σχιζοφρένεια ένα παιδί, σχετίζεται με την ηλικία του πατέρα του κατά τη γονιμοποίηση. Όσο πιο ηλικιωμένος ήταν ο πατέρας του κατά τη γονιμοποίηση τόσο πιο μεγάλος είναι ο κίνδυνος να παρουσιάσει σχιζοφρένεια.
Σε έρευνα που έγινε σε 90.000 ανθρώπους, βρέθηκε ότι παιδιά των οποίων οι πατέρες κατά την τεκνοποίηση ήσαν άνω των 50 ετών, είχαν 3 φορές περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν σχιζοφρένεια, σε σύγκριση με παιδιά των οποίων οι πατέρες ήσαν πιο νέοι κατά τη γονιμοποίηση.
Μέχρι σήμερα έχουν αναγνωριστεί 20 διαφορετικές ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία του πατέρα.
Εκτός από τη μείωση της ποσότητας του σπέρματος και τις αλλαγές στο γενετικό υλικό των σπερματοζωαρίων, που πιθανόν να οδηγούν σε εκ γενετής ανωμαλίες στα παιδιά, έχει βρεθεί ότι οι άντρες άνω των 45 ετών χρειάζονται 5 φορές περισσότερο χρόνο για να γονιμοποιήσουν μια γυναίκα παρά όταν είναι 25 ετών.
Βλέπουμε λοιπόν, ότι η αύξηση της ηλικίας στους άντρες, συνοδεύεται από προβλήματα στη δυνατότητα γονιμοποίησης αλλά και με ανωμαλίες του σπέρματος.
Οι περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι μετά την ηλικία των 50 ετών αυξάνονται οι πιθανότητες για γενετικές ανωμαλίες στα παιδιά.
Αυτό σημαίνει ότι εάν κάποιος θέλει παιδιά, είναι προτιμότερο να τα κάνει πιο νέος. Φυσικά αυτό δεν είναι πάντοτε δυνατό.
Είναι προτιμότερο οι άνδρες να κάνουν παιδιά πριν από την ηλικία των 50 ετών.
Εάν όμως αυτό δεν είναι δυνατό, τότε θα πρέπει να έχουν όσο το δυνατό μια καλύτερη φυσική κατάσταση, να αποφεύγουν το κάπνισμα, να ασκούνται σωματικά και να έχουν μια υγιεινή διατροφή διότι όλα αυτά συμβάλλουν στην προστασία του σπέρματος από ανεπιθύμητες αλλοιώσεις.