Η διάρκεια της ζωής μας φαίνεται ότι είναι προκαθορισμένη από ορισμένα γενετικά χαρακτηριστικά που βρίσκονται πάνω στο DNA των χρωμοσωμάτων μας.

Μάλιστα εάν επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα μιας πρόσφατης πρωτοποριακής έρευνας, ίσως τότε με μια ανάλυση αίματος οι επιστήμονες θα μπορούν να μας πουν πόσα χρόνια ακόμα έχουμε να ζήσουμε.

Μοιάζει με σενάριο επιστημονικής φαντασίας αλλά σταθερά, μια σειρά από τεκμηριωμένες ιατρικές ανακαλύψεις, συγκλίνουν στο ότι υπάρχουν μηχανισμοί στο γενετικό μας υλικό που σαν ένα βιολογικό ρολόι, προκαθορίζουν τη διάρκεια της ζωής του καθενός από εμάς.

Κάποιοι ακόμη προχωρούν και ένα βήμα πάρα πέρα και ερωτούν:

Μήπως θα μπορούσαμε να τροποποιήσουμε το βιολογικό αυτό ρολόι, με τρόπο τέτοιο που ο μηχανισμός που το ρυθμίζει να μην αφήνει το χρόνο να φθείρει το DNA μας και έτσι να μην έρχονται παθήσεις λόγω γήρατος που να μας οδηγούν στο βέβαιο θάνατο;

Λοιπόν τα πράγματα αν και δεν είναι απλά, εντούτοις παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αφήνουν σημαντικό περιθώριο για μελλοντικές εκπλήξεις.

Ας δούμε λοιπόν μια σημαδιακή πρόσφατη έρευνα που έγινε σε 143 υγιείς εθελοντές, ηλικίας άνω των 60 ετών, από γιατρούς και άλλους επιστήμονες του πανεπιστημίου του Utah, Salt Lake City.

Στους εθελοντές εξετάστηκαν τα χρωμοσώματα και ιδιαίτερα το τελικό άκρο του DNA που ονομάζεται τελομερές.

Τα τελομερή των χρωμοσωμάτων μας, κάθε φορά που ένα κύτταρο διαιρείται μικραίνουν. Με την αύξηση της ηλικίας, λόγω του ότι οι διαιρέσεις των κυττάρων γίνονται συνεχώς κατά τη διάρκεια της ζωής, τα τελομερή μικραίνουν.

Κατά τη γήρανση, η σταδιακή απώλεια του DNA των τελομερών, οδηγεί στον εκφυλισμό του σώματος λόγω γήρανσης, στο θάνατο των κυττάρων και σε δημιουργία καρκίνων. Η σμίκρυνση των τελομερών δημιουργεί τις προϋποθέσεις εμφάνισης ασθενειών όπως καρδιακές παθήσεις, καρκίνους, μολύνσεις και άλλες.

Υπάρχουν μάλιστα στην ανθρώπινη παθολογία ασθένειες όπως η dyskeratosis congenita, όπου παθολογικά και πρόωρα, καταστρέφονται τα τελομερή. Στην κατάσταση αυτή εμφανίζονται νωρίς στη ζωή των ασθενών, παθήσεις που κανονικά εμφανίζονται σε πιο προχωρημένη ηλικία και έτσι οι ασθενείς πεθαίνουν πρόωρα.

Το μήκος των τελομερών που βρίσκονται στην άκρη του DNA των χρωμοσωμάτων δεν είναι το ίδιο σε όλους τους ανθρώπους. Αυτό θεωρητικά σημαίνει ότι θα υποστούν με το πέρασμα του χρόνου, με διαφορετική ταχύτητα τις παθολογικές αλλοιώσεις που θα τους οδηγήσουν στο θάνατο.

Στην έρευνα των γιατρών από το Salt Lake City, αυτό τεκμηριώθηκε για πρώτη φορά. Τα αποτελέσματα τους, που βασίστηκαν σε παρακολούθηση 20 ετών μετά από μια πρώτη λήψη αίματος για υπολογισμό των τελομερών, έδειξαν: Τα άτομα που είχαν τα μικρότερα σε μήκος τελομερή, είχαν τη μικρότερη διάρκεια ζωής   Όσοι είχαν μικρότερα τελομερή, είχαν αυξημένο κίνδυνο να αποβιώσουν από μολύνσεις. Συγκεκριμένα είχαν 8 φορές πιο ψηλό κίνδυνο θανάτου από μολύνσεις σε σύγκριση με αυτούς που είχαν μεγαλύτερα τελομερή   Τα άτομα με μικρότερα τελομερή, είχαν 3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να πεθάνουν από ασθένειες της καρδίας σε σύγκριση με αυτούς που είχαν μεγαλύτερα τελομερή

Υπάρχει στον οργανισμό το ένζυμο τελομεράση το οποίο έχει σαν στόχο την ανανέωση των τελομερών. Φαίνεται όμως ότι οι μηχανισμοί ανανέωσης των τελομερών δεν λειτουργούν το ίδιο καλά σε όλους τους ανθρώπους. Το αποτέλεσμα είναι ότι τα τελομερή μικραίνουν στους ανθρώπους με διαφορετική ταχύτητα.

Τα δεδομένα αυτά είναι εντυπωσιακά. Είναι τα πρώτα στο είδος τους που δείχνουν ότι το μέγεθος των τελομερών συσχετίζεται με τη διάρκεια ζωής. Μάλιστα με μια λήψη αίματος μπορεί να γίνει η εξέταση αυτή.

Θα χρειαστούν ακόμη πολλές εργασίες μέχρι να διαλευκανθεί πλήρως το ζήτημα αυτό που αφορά την επιβίωση του ανθρώπου.

Οι προεκτάσεις των ερευνών αυτών θα έχουν τεράστια σημασία διότι όχι μόνο ίσως θα μπορούμε να προσδιορίσουμε τη διάρκεια ζωής ενός ανθρώπου, αλλά πιθανόν επεμβαίνοντας στους μηχανισμούς που ρυθμίζουν το μήκος των τελομερών, να μπορούμε να αυξήσουμε τη διάρκεια ζωής, χωρίς παθήσεις και εκφυλισμό του ανθρωπίνου σώματος λόγω χρόνου.