Η εγκυμοσύνη στην εφηβεία είναι πηγή βραχυπρόθεσμων αλλά και μακροπρόθεσμων κινδύνων.
Τα παιδιά, που γεννιούνται από έφηβο μητέρα παρουσιάζουν συχνότερα σχολικές αποτυχίες έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από σωματικές ή ψυχικές ασθένειες και απειλούνται περισσότερο από τη φτώχεια. Ανάλογους κινδύνους και προβλήματα παρουσιάζουν και οι μητέρες εφηβικής ηλικίας.
Όταν ένα κορίτσι εφηβικής ηλικίας μείνει έγκυος, τότε δημιουργείται μια κατάσταση κρίσης τόσο για αυτή όσο και για την οικογένειά της. Ο θυμός, οι ενοχές και η άρνηση είναι συνηθισμένες ψυχολογικές καταστάσεις που χαρακτηρίζουν τέτοιες κρίσεις στην οικογένεια.
Στις περιπτώσεις, που ο πατέρας του παιδιού είναι επίσης έφηβος, τότε παρατηρούνται παρόμοιες ψυχολογικές καταστάσεις και στη δική του οικογένεια.
Δυστυχώς παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονται για χρόνια σε πολλές χώρες, το πρόβλημα της εγκυμοσύνης και των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νόσων στην εφηβεία, δεν μειώνεται. Φαίνεται ότι η στρατηγική που έχει ακολουθηθεί μέχρι σήμερα στον τομέα αυτό δεν είναι αρκετή για την αντιμετώπιση του σοβαρού αυτού προβλήματος.
Μέχρι σήμερα οι εκστρατείες πρόληψης της εφηβικής εγκυμοσύνης βασίστηκαν στη διαφώτιση, στην διαπαιδαγώγηση και στον οικογενειακό προγραμματισμό.
Όμως η κοινωνία μας σήμερα στέλλει αντικρουόμενα μηνύματα στους νέους μας για το σεξ. Παντού υπάρχουν εικόνες σχετικές με το σεξ, οι νέοι βομβαρδίζονται από περιεχόμενο με σεξουαλικό χαρακτήρα σε όλα τα μέσα μαζικής επικοινωνίας.
Όταν όμως οι νέοι δείξουν αναπόφευκτα το ενδιαφέρον τους για σεξ, τότε εμείς ως κοινωνία δεν είμαστε έτοιμοι να απαντήσουμε στα ερωτήματά τους, δεν ξέρουμε να τους δείξουμε το σωστό δρόμο και εύκολα καταδικάζουμε δικές τους συμπεριφορές.
Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε καλύτερα το πρόβλημα της εφηβικής εγκυμοσύνης και των ασθενειών που μεταδίδονται λόγω σεξ στους έφηβους;
Η απάντηση δεν είναι εύκολη. Επιπρόσθετα οι ενέργειες μας πρέπει να περιλαμβάνουν πολλές πτυχές της ζωής των παιδιών μας εάν θέλουμε να πετύχουμε και να είμαστε χρήσιμοι για αυτά.
Οι ειλικρινείς και υγιείς σχέσεις των γονιών με τα παιδιά τους είναι ο θεμέλιος λίθος της πρόληψης των προβλημάτων αυτών. Οι σχέσεις αυτές πρέπει να αρχίζουν να κτίζονται από πολύ νωρίς στην παιδική ηλικία.
Δεν πρέπει οι γονείς να περιμένουν να κτίσουν δυνατές σχέσεις με τα παιδιά τους όταν αυτά γίνουν έφηβοι. Ούτε και πρέπει να νομίζουν ότι οι καλές και δυνατές σχέσεις είναι δεδομένες και έρχονται μόνες τους λόγω της γονικής σχέσης. Οι καλές και δυνατές σχέσεις κτίζονται από τους γονείς. Χρειάζονται δουλειά, χρόνο, φροντίδα και συντήρηση.
Μέσα σε αυτά τα πλαίσια οι γονείς είναι σημαντικό να μιλούν με τα παιδιά τους, πολύ πριν ακόμη από την εφηβεία, για θέματα σεξ. Τα παιδιά έχουν πολλές ερωτήσεις για το σεξ. Σε έρευνες φάνηκε ότι θα προτιμούσαν πιο πολύ τις απαντήσεις να τις έχουν από τους γονείς τους.
Με τον τρόπο αυτό στην εφηβεία, τα παιδιά είναι οπλισμένα με γνώσεις και διαπαιδαγώγηση για να αντιμετωπίσουν ανεπιθύμητες καταστάσεις. Με την ευκαιρία αυτή να τονίσουμε, ότι η διαπαιδαγώγηση των παιδιών και εφήβων για θέματα σεξ στο σπίτι ή στο σχολείο, δεν τα ενθαρρύνει να έχουν νωρίτερα σεξουαλική δραστηριότητα ή να είναι περισσότερο σεξουαλικά ενεργά.
Η καταπολέμηση της φτώχειας είναι επίσης δυνατόν, σε πολλές χώρες να μειώσει το πρόβλημα της εφηβικής εγκυμοσύνης. Όσο περισσότερο μορφωμένη είναι μια νέα κοπέλα, όσο περισσότερες ελπίδες έχει για μια καλύτερη ζωή στο μέλλον, τόσο περισσότερα κίνητρα και πιθανότητες θα έχει για να καθυστερήσει μια εγκυμοσύνη. Το καλύτερο όπλο για να αποφευχθεί μια εφηβική εγκυμοσύνη είναι η ίδια η θέληση της νεαρής κοπέλας.
Πρόσφατα παρατηρήθηκε η ανάπτυξη ενός νέου ρεύματος το οποίο επαναφέρει τις αξίες της αποχής από το σεξ και της παρθενιάς μέχρι το γάμο. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η ανάπτυξη της συντηρητικής αυτής προσέγγισης εκδηλώνεται με τη δημιουργία οργανισμών που προτρέπουν τους νέους να μην κάνουν σεξ και να διατηρούν την παρθενιά τους μέχρι το γάμο.
Οι υποστηρικτές της τάσης αυτής που έχει πάρει μεγάλη έκταση, θεωρούν ότι αυτός είναι ο λόγος που παρατηρείται στις Ηνωμένες Πολιτείες μια μείωση του αριθμού των εφήβων που μένουν έγκυες. Άλλοι έχουν αντίθετη γνώμη και δεν θεωρούν ότι αυτός είναι ο λόγος για τη μείωση της εφηβικής εγκυμοσύνης.
Οι οικογένειες στις οποίες παρουσιάζεται το πρόβλημα της εφηβικής εγκυμοσύνης χρειάζονται βοήθεια και συμπαράσταση με ειλικρίνεια και ευαισθησία.
Χρειάζονται εξειδικευμένοι επαγγελματίες για να δώσουν τις απαραίτητες συμβουλές στους γονείς, στην έφηβο ή στον έφηβο. Παράλληλα πρέπει να παρέχεται η απαραίτητη στήριξη από την κοινωνία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, της γέννας και το μεγάλωμα του παιδιού.