Η άπνοια του ύπνου λόγω απόφραξης των άνω αναπνευστικών οδών φαίνεται να δημιουργεί περισσότερους κινδύνους από ότι γνωρίζαμε μέχρι σήμερα.
Η υπνική άπνοια που συνοδεύεται από έντονο ροχαλητό προκαλεί στον εγκέφαλο παθολογικές αλλοιώσεις ανάλογες με αυτές που παρατηρούνται σε ασθενείς που έχουν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο ή ακόμη που βρίσκονται στα πρόθυρα του θανάτου.
Είναι ήδη ευρέως γνωστό ότι η άπνοια του ύπνου συσχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο, πρόωρο θάνατο και για δυσκολίες μάθησης. Νέα ερευνητικά στοιχεία δείχνουν ότι η πάθηση προκαλεί μεγαλύτερες ζημιές στον εγκέφαλο από ότι μέχρι σήμερα γνωρίζαμε.
Η αποφρακτική άπνοια του ύπνου οφείλεται στο κλείσιμο των άνω αναπνευστικών οδών του ασθενούς (πίσω μέρος της γλώσσας, φάρυγγας, λάρυγγας) που εκδηλώνεται όταν αυτός κοιμάται και οι μυς του χαλαρώνουν. Η παθολογική αυτή κατάσταση είναι αιτία συχνών διακοπών της αναπνοής κατά τον ύπνο.
Εκτός από το έντονο ροχαλητό, η αποφρακτική υπνική άπνοια προκαλεί κούραση, αϋπνία, ευερεθιστότητα και αυξημένο κίνδυνο ατυχημάτων. Οι σοβαρές μορφές του σύνδρομου της άπνοιας του ύπνου επηρεάζουν 4% των ανδρών και 2% των γυναικών.
Το σύνδρομο εκδηλώνεται επίσης και σε παιδιά. Τα παιδιά με παχυσαρκία, με υπερτροφικές αμυγδαλές και αδενοειδείς εκφύσεις κινδυνεύουν περισσότερο να παρουσιάσουν υπνική άπνοια με ροχαλητό και υποξία εγκεφάλου.
Γιατροί από το πανεπιστήμιο της Νέας Νοτίου Ουαλίας στην Αυστραλία, εξέτασαν για πρώτη φορά τις μεταβολικές αλλοιώσεις που προκαλεί η άπνοια του ύπνου στον εγκέφαλο των ασθενών. Μελέτησαν σε 13 ασθενείς με σοβαρή μορφή άπνοιας του ύπνου το τι συμβαίνει στον εγκέφαλο τους με τη βοήθεια μαγνητικής τομογραφίας φασματοσκόπησης.
Διαπίστωσαν στους ασθενείς αυτούς ότι ακόμη και οι μικρές πτώσεις της συγκέντρωσης οξυγόνου που δημιουργούνται στις επαναλαμβανόμενες διακοπές της αναπνοής με ροχαλητό που χαρακτηρίζουν το σύνδρομο της αποφρακτικής άπνοιας του ύπνου επηρεάζουν σημαντικά την κατάσταση του εγκεφάλου τους.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι οι πτώσεις της συγκέντρωσης του οξυγόνου στον εγκέφαλο του ασθενούς όταν κοιμάται είναι πολύ περισσότερο ζημιογόνες παρά όταν είναι ξύπνιος. Ο πιθανός λόγος είναι διότι οι κανονικοί μηχανισμοί αντιστάθμισης του εγκεφάλου που τον προστατεύουν από την υποξία λόγω διακυμάνσεων της συγκέντρωσης οξυγόνου στο αίμα, δεν λειτουργούν τόσο καλά κατά τον ύπνο.
Οι Αυστραλοί γιατροί χαρακτηρίζουν τις αλλοιώσεις στο εγκέφαλο αυτών που ροχαλίζουν λόγω της αποφρακτικής του ύπνου τις οποίες κατέγραψαν στα συνεχόμενα και επαναλαμβανόμενα επεισόδια υποξίας ως πολύ σοβαρά. Αναφέρουν μάλιστα ότι ανάλογα παθολογικά ευρήματα παρατήρησαν μόνο σε ασθενείς που υπέστησαν αποπληξία ή που βρίσκονται στα πρόθυρα θανάτου.
Βλέπουμε λοιπόν στην εργασία αυτή να αποδεικνύεται για πρώτη φορά ότι τα παροδικά αυτά επεισόδια υποξίας δημιουργούν έστω και παροδικά πολύ επικίνδυνες αλλοιώσεις στον εγκέφαλο των ασθενών. Οι μακροχρόνιες επιπτώσεις της παροδικής αυτής υποξίας του εγκεφάλου προκαλούν μεγάλες ανησυχίες.
Στα παιδιά οι ανησυχίες αυτές είναι ακόμη μεγαλύτερες λόγω των προβλημάτων που δυνατόν να προκαλούνται στις γνωστικές τους δυνατότητες και την ψυχοκινητική τους ανάπτυξη. Στους ενήλικες ας μην ξεχνούμε τις έρευνες που έδειξαν το συσχετισμό αποφρακτικής άπνοιας του ύπνου με αυξημένο κίνδυνο για αποπληξία και πρόωρο θάνατο.
Θα συγκρατήσουμε λοιπόν ότι:
- Το ροχαλητό είναι σοβαρό πρόβλημα για το οποίο χρειάζεται διαγνωστική διερεύνηση για να βρεθεί ποια αιτία το προκαλεί
- Το ροχαλητό σε παιδιά είναι λόγος ανησυχίας και πρέπει πάντοτε να διερευνάται διότι οι συνέπειες της μη αντιμετώπισης του μπορεί να επηρεάζουν το παρόν και το μέλλον του
- Η αποφρακτική άπνοια του ύπνου πρέπει να διερευνάται σε εξειδικευμένα κέντρα μελέτης του ύπνου από καλά καταρτισμένους στο τομέα αυτό γιατρούς και να λαμβάνονται χωρίς χρονοτριβή τα απαραίτητα μέτρα αντιμετώπισης
- Η παροδική υποξία του εγκεφάλου σε ασθενείς με σοβαρές μορφές της αποφρακτικής άπνοιας το ύπνου προκαλεί σημαντικές αλλοιώσεις του μεταβολισμού των νευρικών κυττάρων με απρόβλεπτες μακροχρόνιες επιπτώσεις.
