Το ροχαλητό στα παιδιά δεν
είναι σπάνιο. Υπολογίζεται ότι μέχρι 12% παρουσιάζουν περιστασιακά
ροχαλητό.
Επιπλέον από 1% έως 3% των παιδιών εκτιμάται ότι υποφέρουν από
αποφρακτική άπνοια του ύπνου. Είναι σοβαρή διαταραχή που συνοδεύεται
από έντονο ροχαλητό.
Η αποφρακτική άπνοια του ύπνου στα παιδιά είναι αιτία πολλών σοβαρών
προβλημάτων. Σε αυτά περιλαμβάνονται διαταραχές της
συμπεριφοράς, δυσκολίες στη μάθηση και διαχείριση γνώσεων, χαμηλότερος
δείκτης νοημοσύνης, καρδιαγγειακά
και μεταβολικά προβλήματα.
Η αποφρακτική άπνοια του ύπνου στα παιδιά οδηγεί σε πολλές διακοπές
της αναπνοής τους όταν κοιμούνται οι οποίες ακολουθούνται από συνεχές,
δυνατό, ροχαλητό και έντονους ήχους όταν η αναπνοή ξαναρχίζει.
Η διακοπής της αναπνοής τους μπορεί να οφείλεται σε μεγάλες αμυγδαλές
ή αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια), στην παχυσαρκία, σε ανατομικές
ανωμαλίες, αδυναμία των μυών και άλλων δομών του άνω αναπνευστικού
συστήματος που χαλαρώνοντας κατά τον ύπνο αποφράσσουν τη δίοδο του αέρα
προς τους πνεύμονες.
Για τους λόγους αυτούς είναι πολύ σημαντικό να γίνεται η διαφορά
μεταξύ των παιδιών που παρουσιάζουν περιστασιακά ροχαλητό και των
παιδιών των οποίων το ροχαλητό προκαλείται από την αποφρακτική άπνοια
του ύπνου.
Η πρώτη θεραπευτική προσέγγιση σε παιδιά με αποφρακτική άπνοια του
ύπνου είναι η χειρουργική αφαίρεση των αμυγδαλών και των αδενοειδών
αποφύσεων. Σε μερικά παιδιά το πρόβλημα δεν λύνεται μετά τη χειρουργική
επέμβαση. Χρειάζεται να χρησιμοποιηθεί ειδική συσκευή με μάσκα για
εφαρμογή συνεχούς θετικής πίεσης στο άνω αναπνευστικό σύστημα του
παιδιού όταν κοιμάται (CPAP).
Για να μπορέσει να γίνει ο διαχωρισμός των παιδιών που παρουσιάζουν
περιστασιακό ροχαλητό από τα παιδιά που παρουσιάζουν επικίνδυνο ροχαλητό
λόγω της αποφρακτικής άπνοιας του ύπνου, γίνονται συνήθως μελέτες του
ύπνου (πολυυπνογραφία).
Οι μελέτες του ύπνου στα παιδιά με πολυυπνογράφο είναι δύσκολες,
κοπιαστικές, δαπανηρές και δεν είναι εύκολα διαθέσιμες. Για το λόγο αυτό
χρειάζονται νέες μέθοδοι, πιο εύκολες που να μπορούν με ακρίβεια να
κάνουν τη διάγνωση της αποφρακτικής άπνοιας στα παιδιά.
Ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Σικάγου ανακάλυψαν μια τεχνική που
βασίζεται σε ανάλυση ούρων η οποία είναι ικανή να δείχνει κατά πόσο ένα
παιδί πάσχει από αποφρακτική άπνοια του ύπνου ή εάν έχει μόνο
περιστασιακό ροχαλητό.
Οι γιατροί από το Σικάγο μελέτησαν 90 παιδιά τα οποία είχαν
παραπεμφθεί στην κλινική ύπνου του πανεπιστημίου για να αξιολογηθούν
για πιθανές διαταραχές της αναπνοής κατά τον ύπνο. Παράλληλα
συμπεριέλαβαν στην έρευνα 30 υγιή παιδιά χωρίς ιστορικό ροχαλητού για να
μπορούν να έχουν συγκρητικά στοιχεία των κανονικών και των παθολογικών
καταστάσεων.
Όλα τα παιδιά υποβλήθηκαν στις συνήθεις εξετάσεις ολονύκτιας
πολυυπνογραφίας. Με βάση τα αποτελέσματα κατανεμήθηκαν σε τρεις ομάδες.
Οι τρεις ομάδες ήταν τα παιδιά που έπασχαν από αποφρακτική άπνοια του
ύπνου, τα παιδιά που είχαν σύνηθες ροχαλητό και τα παιδιά που δεν
παρουσίαζαν ροχαλητό.
Στη συνέχεια τα πρώτα ούρα των παιδιών συλλέχθηκαν το πρωί μετά τη
μελέτη της πολυυπνογραφίας. Οι ερευνητές έκαναν τεστ εργαστηρίου με
εξειδικευμένες μεθόδους ηλεκτροφόρησης για να ανιχνεύσουν εκατοντάδες
πρωτεΐνες ταυτόχρονα.
Ο στόχος τους ήταν να δουν εάν υπήρχαν κάποιες πρωτεΐνες που
αυξάνονταν στα ούρα των παιδιών που έπασχαν από αποφρακτική άπνοια του
ύπνου. Πράγματι βρήκαν ότι μερικές πρωτεΐνες αυξάνονταν σημαντικά στα
παιδιά που έπασχαν και παρουσίαζαν επικίνδυνο ροχαλητό σε σύγκριση με τα
παιδιά που είχαν μόνο σύνηθες ή καθόλου ροχαλητό. Οι πρωτεΐνες αυτές
ήταν η ουροκορτίνη 3, η οροσομουκοϊδη και η ουρομοντουλίνη.
Τα ευρήματα αυτά προφέρουν μια μοναδική ευκαιρία για την εύκολη κα
γρήγορη ανίχνευση της σοβαρής αυτής νόσου στα παιδιά. Θα ήταν πολύ
ενδιαφέρον εάν γνωρίζαμε ότι κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στους ενήλικες
που πάσχουν από αποφρακτική άπνοια του ύπνου.
Χρειάζεται τώρα να επιβεβαιωθούν τα σημαντικά αυτά ευρήματα και από
άλλες ερευνητικές ομάδες.
Ο στόχος είναι αφού επικυρωθεί η τεχνική στα ούρα της ανίχνευσης της
αποφρακτικής άπνοιας του ύπνου, να δημιουργηθεί ένα απλό τεστ
ούρων που θα μπορεί να χρησιμοποιείται πολύ εύκολα και χωρίς μεγάλα
έξοδα στο ιατρείο από το γιατρό ή στο σπίτι από τους γονείς (όπως
γίνεται για το τεστ εγκυμοσύνης) για να αναγνωρίζεται έγκαιρα η σοβαρή
αυτή νόσος και να γίνεται χωρίς απώλεια χρόνου η σωστή θεραπεία.