Σας έτυχε ποτέ να δείτε ότι το ψωμί ή το τυρί που έχετε αγοράσει πριν από μερικές μέρες, άρχισε να παρουσιάζει μια πράσινη ή άσπρη επικάλυψη που σχηματίζεται στην επιφάνεια του; Ίσως μάλιστα να είδατε μια ανάλογη επικάλυψη να δημιουργείται στην επιφάνεια κάποιου τοίχου στο μπάνιο ή στο υπόγειο του σπιτιού.
Το πρόβλημα οφείλεται στη δημιουργία μούχλας. Η μούχλα είναι η χαρακτηριστική πρασινωπή ή άσπρη επικάλυψη που συνοδεύεται από δυσάρεστη μυρωδιά η οποία αναπτύσσεται στην επιφάνεια σε διάφορα τρόφιμα, σε τοίχους, μπάνια, υπόγεια, χαλιά και πολλούς άλλους εσωτερικούς ή εξωτερικούς χώρους.
Η μούχλα δημιουργείται από την ανάπτυξη, πολλαπλασιασμό και δράση διαφόρων ειδών μυκήτων. Υπάρχει ένας πολύ μεγάλος αριθμός μυκήτων που μπορούν να προκαλούν μούχλα.
Οι εν λόγω μικροοργανισμοί τρέφονται από οργανικό υλικό που μπορούν να βρουν οπουδήποτε όπως στην επιφάνεια νεκρών ή αποσυντεθειμένων φυτικών ή ζωικών στοιχείων. Οι μύκητες της μούχλας διασπούν τις οργανικές ουσίες και απορροφούν τις θρεπτικές ουσίες που προκύπτουν.
Το μόνο που χρειάζονται οι μύκητες για να δημιουργούν μούχλα είναι οξυγόνο, υγρασία και μια επιφάνεια με οργανικά στοιχεία για να μπορούν να τρέφονται.
Η μούχλα δημιουργείται ευκολότερα σε θερμό περιβάλλον με αυξημένο ποσοστό υγρασίας. Το καλοκαίρι στον αέρα του περιβάλλοντος, ιδιαίτερα όταν υπάρχει αυξημένη υγρασία, το ποσοστό των μυκήτων λόγω μούχλας είναι πολύ αυξημένο. Σε χώρες με θερμά και υγρά κλίματα η μούχλα μπορεί να επηρεάζει τον περιβαλλοντικό αέρα ολόχρονα και να είναι αιτία συνεχών αλλεργικών ενοχλήσεων.
Εκτός από τους εξωτερικούς χώρους στους οποίους μπορεί πολύ συχνά να αναπτύσσεται η μούχλα, μέσα στα σπίτια και άλλα κτίρια υπάρχει παρόμοιο πρόβλημα. Σε χώρους με αυξημένη υγρασία και χωρίς καλό αερισμό, η μούχλα αναπτύσσεται εύκολα.
Οι πιθανοί χώροι στους οποίους μπορούν να αναπτυχθούν μύκητες με μούχλα στα σπίτια είναι πολλοί. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται το μπάνιο, το υπόγειο, το αποχωρητήριο, τα λουτρά, τα ερμάρια, οι χώροι φύλαξης τροφίμων, οι συσκευές κλιματισμού, οι μπανιέρες, οι κάλαθοι σκουπιδιών, τα στρώματα και οι ταπετσαρίες επίπλων.
Συνοπτικά βλέπουμε ότι οι μύκητες και η μούχλα μπορούν να εισβάλλουν και να βρίσκονται παντού στο περιβάλλον στο οποίο ζούμε στο σπίτι, στην εργασία και έξω στον ανοικτό αέρα. Για το λόγο αυτό οι σπόροι από τους κοινούς τύπους των μυκήτων επηρεάζουν μεγάλο αριθμό ανθρώπων.
Οι μύκητες της μούχλας όπως και η γύρη πολλών φυτών, λουλουδιών και δέντρων, είναι σημαντική αιτία αλλεργίας. Υπολογίζεται ότι έως 25% των ατόμων με αλλεργία, είναι αλλεργικοί στη μούχλα.
Η έκταση του προβλήματος διαφαίνεται από επιδημιολογικά στοιχεία των Ηνωμένων Πολιτειών που δείχνουν ότι 10% του πληθυσμού είναι αλλεργικό στη μούχλα. Από αυτούς, δηλαδή το 5% του πληθυσμού της χώρας, μπορεί να υποφέρει από χρόνια αλλεργική πάθηση.
Η αλλεργία στους μύκητες και στη μούχλα, ευθύνεται για επεισόδια αλλεργικής ρινίτιδας και άσθματος. Οι ασθενείς με άσθμα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι σπόροι μυκήτων είναι δυνατόν να πυροδοτούν επεισόδια άσθματος.
Οι αλλεργικοί ασθενείς μπορούν να μάθουν χάρις σε τεστ που θα τους κάνει ο γιατρός τους εάν είναι αλλεργικοί στους μύκητες. Ωστόσο επειδή ο αριθμός των ειδών των μυκήτων είναι πολύ μεγάλος, σε λίγες μόνο περιπτώσεις, τα τεστ μπορεί να είναι αρνητικά λόγω απουσίας αντιδραστηρίων σε ένα συγκεκριμένο σπάνιο είδος μύκητα ο οποίος προκαλεί αλλεργία στον ασθενή.
Με λίγα λόγια ένα αρνητικό τεστ για αλλεργία σε μύκητες, σε λίγους ασθενείς δεν σημαίνει αναγκαστικά την απουσία αλλεργίας σε κάποια μορφή μύκητα.
Η καλύτερη αντιμετώπιση του προβλήματος της αλλεργίας σε μύκητες είναι η πρόληψη με αποφυγή της επαφής με τους σπόρους των μυκήτων. Η καταπολέμηση των μυκήτων στα σπίτια και σε άλλα κτίρια είναι όχι μόνο για το καλό των ασθενών αλλά και για όλους τους άλλους.
Πράγματι η παρουσία μούχλας δεν μόνο ακαλαίσθητη αλλά είναι αιτία κακής μυρωδιάς του χώρου. Το πλύσιμο με διάλυμα χλωρίνης ενός τοίχου με μούχλα, σκοτώνει γρήγορα τους μύκητες που τη δημιουργούν. Υπάρχουν επίσης στο εμπόριο προϊόντα ειδικά για την αντιμετώπιση των μυκήτων.
Ο καλός αερισμός και η τακτική καθαριότητα με χρήση αντιμυκητιασικών προϊόντων των χώρων που προσβάλλονται εύκολα από μύκητες, η μείωση του ποσοστού υγρασίας όταν αυτή είναι υπερβολική (πέραν του 50%) με τη χρήση συστημάτων εξαερισμού των χώρων ή άνοιγμα παραθύρων, η εξάλειψη συλλογής υγρών ή νερού σε ρωγμές ή αλλού, συγκαταλέγονται στα μέτρα καταπολέμησης της μούχλας.
Επίσης είναι καλύτερο να αποφεύγονται τα χαλιά σε υπόγεια ή στα μπάνια. Εάν οποιαδήποτε ταπετσαρία στο σπίτι ή αλλού, σε έπιπλα ή άλλα αντικείμενα μουσκευτεί, τότε είναι αναγκαίο να στεγνώνεται άμεσα ή να εξετάζεται ανάλογα με την περίπτωση η δυνατότητα αντικατάστασης της. Το ίδιο ισχύει και για τα χαλιά.
Υπενθυμίζουμε ακόμη ένα μεγάλο πρόβλημα σχετικά με τη μούχλα, που είναι οι βλαβερές επιδράσεις της στην ποιότητα των τροφίμων. Ας μην ξεχνούμε την περίπτωση των αφλατοξινών στα φιστίκια ή άλλα τρόφιμα που είναι ισχυρές καρκινογόνες ουσίες. Για αυτό απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στη φύλαξη και προστασία των τροφίμων από τη μούχλα.
Συνοπτικά θα συγκρατήσουμε ότι το πρόβλημα της μούχλας και των μυκήτων που την προκαλούν είναι μεγάλο.
Σε πολλούς ανθρώπους είναι αιτία διαφόρων μορφών αλλεργίας ενώ επηρεάζει τις συνθήκες υγιεινής διαβίωσης στο σπίτι, στην εργασία και στην ψυχαγωγία όλων μας.