Ο ροταϊός είναι η συχνότερη αιτία σοβαρής γαστρεντερίτιδας με διάρροια σε βρέφη και μικρά παιδιά παγκόσμια. Προκαλεί κάθε χρόνο πέραν των 530.000 θανάτων.
Τα παιδιά κάτω των 5 ετών και ιδιαίτερα αυτά που είναι μεταξύ 6 μηνών και 2 ετών είναι πολύ πιο ευάλωτα στην ασθένεια που προκαλεί ο ροταϊός.
Οι διάρροιες που προκαλεί ο ροταϊός είναι πιο σοβαρές από τις διάρροιες που προκαλούν άλλες αιτίες. Ο ιός μεταδίδεται εύκολα από το ένα παιδί στο άλλο. Η διάγνωση γίνεται μόνο όταν βρεθεί σε τεστ ο ιός στα κόπρανα των παιδιών.
Η γαστρεντερίτιδα με διάρροια που προκαλεί ο ροταϊός μπορεί να ήπιας ή πολύ σοβαρής μορφής. Στα σημεία και συμπτώματα περιλαμβάνονται:
- Πυρετός.
- Εμετός.
- Αδιαθεσία, ανορεξία, πόνος στην κοιλιά.
- Βήχας, ρινόρροια (μύτη που τρέχει).
- Υδαρή διάρροια.
- Αφυδάτωση.
- Σοκ με ανεπάρκεια του κυκλοφορικού συστήματος και της καρδίας (καταπληξία) που μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο.
Είναι σημαντικό να υπάρχει παντού καλό σύστημα παρακολούθησης των περιπτώσεων διάρροιας που προκαλεί ο ροταϊός. Οι διάφοροι τύποι του ιού μπορεί να παρουσιάσουν διαφορετική συμπεριφορά, επιθετικότητα και ανταπόκριση στα προληπτικά και θεραπευτικά μέτρα.
Επίσης είναι απαραίτητο να γίνεται ορθά η διάγνωση κατά πόσο μια διάρροια σε ένα παιδί έχει προκληθεί από το ροταϊό ή κάποιο άλλο παθογόνο μικρόβιο.
Υπάρχει εμβόλιο εναντίον του ροταϊού. Είναι εξαιρετικό μέτρο πρόληψης και ελέγχου, με τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα για τη μείωση των σοβαρών επεισοδίων διάρροιας.
Προσφέρονται δύο είδη εμβολίου εναντίον του ροταϊού που χορηγούνται από το στόμα. Σε πολλές χώρες τα εμβόλια αυτά αποτελούν μέρος των εθνικών προγραμμάτων εμβολιασμού.
Τα εμβόλια που υπάρχουν είναι το Rotarix (GlaxoSmithKline) που δίνεται σε δύο δόσεις και το Rota Teq (Sanofi Pasteur MSD) που δίνεται σε τρεις δόσεις. Και τα δύο είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά για την πρόληψη των σοβαρών μορφών της ασθένειας. Για τις πιο ήπιες μορφές της διάρροιας από το ροταϊό υπάρχουν διαφορές μεταξύ των δύο όσον αφορά στη δύναμη της πρόληψης που προσφέρουν.
Έχουν γίνει μεγάλες έρευνες που έλεγξαν την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα των δύο εμβολίων που προσφέρονται σήμερα. Οι κλινικές αυτές δοκιμές έδειξαν ότι τα εμβόλια αυτά είναι ασφαλή.
Οι αρμόδιες ομάδες εμπειρογνωμόνων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας εισηγούνται όπως το εμβόλιο εναντίον του ροταϊού να εισαχθεί στα εθνικά προγράμματα εμβολιασμού σε χώρες από περιοχές όπου αποδείχθηκε ικανοποιητική αποτελεσματικότητα του και όπου υπάρχει κατάλληλη υποδομή και χρηματοδότηση. Δυστυχώς τα κριτήρια αυτά περιορίζουν τη χρήση του εμβολίου εναντίον του ροταϊού μόνο σε χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής.
Επειδή το κόστος των μαζικών εμβολιασμών των παιδιών είναι μεγάλο δημιουργείται πρόβλημα σε χώρες που δεν έχουν τους απαραίτητους πόρους. Για αυτό είναι αναγκαίο να υπάρχουν εμβόλια κατά του ροταϊού με σημαντικά μειωμένο κόστος για να μπορούν να επωφελούνται περισσότερα παιδιά στον κόσμο.
Η εισήγηση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τη χορήγηση εμβολίου για τη συχνότερη μορφή θανατηφόρας διάρροιας θα έχει τεράστια σημασία εάν δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για να μπορούν να επωφελούνται τα παιδιά που το χρειάζονται περισσότερο, ιδιαίτερα στις φτωχές και υπανάπτυκτες χώρες.
Πέραν του 85% των θανάτων που προκαλεί ο ροταϊός συμβαίνουν στην Ασία και στην Αφρική όπου η φτώχεια μαστίζει τις περισσότερες χώρες. Για αυτό η μείωση του κόστους των εμβολίων είναι απαραίτητη εάν θέλουμε να δούμε μείωση των επιπλοκών και των θανάτων παιδιών που προκαλεί η νόσος.
