Η γρίπη και το κρυολόγημα ταλαιπωρούν κάθε χρόνο ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Η γρίπη και το κρυολόγημα έχουν πολλά κοινά συμπτώματα.

Για ορισμένες ομάδες, όπως οι ηλικιωμένοι και αυτοί με μειωμένη άμυνα του οργανισμού, η γρίπη αποτελεί μια σοβαρή απειλή για τη ζωή τους.

Το κρυολόγημα κατά γενικό κανόνα είναι πιο ήπιο ενώ η γρίπη είναι πολύ πιο σοβαρή.

Το κρυολόγημα αρχίζει με ένα αίσθημα κούρασης, με φταρνίσματα, βήχα και με μύτη που τρέχει. Μπορεί να μην υπάρχει πυρετός ή μπορεί ο πυρετός αυτός να είναι χαμηλός. Μπορεί επίσης το κρυολόγημα να συνοδεύεται από πόνους στους μυς, πόνο στο λαιμό, μάτια που τρέχουν και πονοκεφάλους.

Σε αντίθεση με το κρυολόγημα, η γρίπη αρχίζει απότομα και κτυπά δυνατά. Ο άρρωστος νιώθει αδύνατος, κουρασμένος, έχει πυρετό, ξηρό βήχα, πόνο στα μάτια, σοβαρό πονοκέφαλο και πόνο στο λαιμό με φαρυγγίτιδα. Επίσης ο χρόνος που χρειάζεται για να αναρρώσει ο ασθενής είναι πολύ μεγαλύτερος παρά στην περίπτωση του κρυολογήματος.

Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι η γρίπη και το κρυολόγημα προκαλούνται από ιούς. Υπάρχουν περισσότεροι από 100 διαφορετικοί ιοί που μπορούν να προκαλέσουν το κοινό κρυολόγημα ενώ για τη γρίπη είναι πολύ λιγότεροι.

Για τους λόγους αυτούς υπάρχουν εμβόλια για τη γρίπη αλλά όχι για το κοινό κρυολόγημα. Επειδή είναι ιοί που προκαλούν τις ασθένειες αυτές, τα αντιβιοτικά δεν έχουν αποτελεσματικότητα εναντίον τους.

Τι πρέπει να κάνετε για να νιώσετε καλύτερα;

Δεν υπάρχει σήμερα αιτιολογική θεραπεία για το κρυολόγημα ή τη γρίπη. Τα αντιβιοτικά δεν έχουν δράση εναντίον των ιών. Εκείνο το οποίο μπορεί να γίνει είναι μια υποστηρικτική θεραπεία που έχει σαν στόχο να σας κάνει να νιώσετε καλύτερα μέχρι που ο οργανισμός να καταφέρει με τους δικούς του μηχανισμούς άμυνας να δημιουργήσει αντισώματα και να ξεφορτωθεί τον ιό.

Υπάρχουν μερικοί τρόποι οι οποίοι μπορούν να σας κάνουν να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματα:

1. Εάν έχετε πυρετό θα πρέπει να μείνετε στο σπίτι σας και να ξεκουραστείτε
    
2. Εάν καπνίζετε σταματήστε αμέσως το κάπνισμα. Εάν όχι αποφύγετε το παθητικό κάπνισμα από άτομα του περιβάλλοντός σας τα οποία πιθανόν να καπνίζουν, διότι αυτό χειροτερεύει τα συμπτώματα
    
3. Να πίνετε άφθονα υγρά όπως νερό, χυμούς φρούτων και ελαφριές σούπες. Τα υγρά βοηθούν στη ρευστοποίηση των φλεγμάτων και των εκκρίσεων. Επίσης είναι πολύτιμα όταν υπάρχει πυρετός, διότι σε τέτοια περίπτωση υπάρχουν αυξημένες απώλειες υγρών με κίνδυνο αφυδάτωσης
    
4. Αποφύγετε να πιείτε αλκοόλ
    
5. Εάν έχετε πόνο στο λαιμό, στο φάρυγγα σας, μπορείτε να κάνετε γαργάρα με ζεστό νερό που να περιέχει άλας, το οποίο μπορεί να απαλύνει τον πόνο. Επίσης ειδικά σπρέι ή χάπια που διαλύονται στο στόμα μπορούν να βοηθήσουν
    
6. Χρησιμοποιήστε σταγόνες φυσιολογικού ορρού για τη μύτη σας για να ρευστοποιηθούν οι εκκρίσεις και για να υγροποιείται το ευαίσθητο δέρμα της μύτης

Προσοχή όμως, διότι σε κάποιες περιπτώσεις είναι καλύτερα να καλέσετε το γιατρό σας:

1. Εάν έχετε κρυολόγημα που διαρκεί περισσότερο από 10 μέρες
    
2. Εάν έχετε πόνο στο αυτί ή εάν τρέχει υγρό από το αυτί
    
3. Σε περίπτωση που έχετε σοβαρό πόνο στο πρόσωπο ή στο μέτωπό σας
    
4. Σε περίπτωση που έχετε ψηλό πυρετό (ψηλότερο από 39 βαθμούς Κελσίου)
    
5. Δυσκολία στην αναπνοή
    
6. Σε περίπτωση κατά την οποία υπάρχει μια βραχνάδα, μια φαρυγγίτιδα ή βήχας που δεν φεύγουν
    
7. Εάν έχετε δύσπνοια με συριγμό

Χρειάζονται φάρμακα για το κρυολόγημα ή τη γρίπη;

Ορισμένα φάρμακα μπορούν να απαλύνουν τα συμπτώματα. Προτού πάρετε οποιαδήποτε φάρμακα πρέπει να συμβουλεύεστε το γιατρό σας και αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο στην περίπτωση των παιδιών.

Υπάρχουν αρκετά φάρμακα τα οποία δίνονται και χωρίς συνταγή. Θα πρέπει να γνωρίζετε τι περιέχουν.

Τα περισσότερα φάρμακα που χρησιμοποιούνται περιέχουν ουσίες από τις ακόλουθες κατηγορίες:

Αναλγητικά: Είναι τα παυσίπονα μερικά από τα οποία έχουν και αντιπυρετικές ιδιότητες. Μερικά από αυτά είναι η παρακεταμόλη, το naproxen, το ibuprofen, το ketoprofen, το mefenamic acid και η ασπιρίνη. Η ασπιρίνη δεν συστήνεται σε παιδιά και σε έφηβους.

Αντιβηχικά: Επιδρούν στον εγκέφαλο και καταστέλλουν το βήχα. Εάν ο βήχας είναι παραγωγικός δεν είναι σωστό να παίρνετε αντιβηχικά. Το dextromorphan είναι ένα από τα συνηθισμένα αντιβηχικά.

Αποχρεμπτικά: Τα φάρμακα αυτά βοηθούν στη ρευστοποίηση των φλεγμάτων και των εκκρίσεων του αναπνευστικού συστήματος με αποτέλεσμα να αποβάλλονται ευκολότερα με το βήχα. Τέτοια φάρμακα είναι η bromhexine και η guaifenesin

Αποσυμφορητικά: Οι ουσίες αυτές μειώνουν τη συμφόρηση που μπορεί να υπάρχει στις διάφορες διόδους και ιδιαίτερα σ΄ αυτές της μύτης. Τέτοια φάρμακα είναι η ephedrine, η phenylephrine, η phenylpropanolamine, και η pseydoephedrine.

Υπάρχουν επίσης και ορισμένα φάρμακα τα οποία μπορεί να κρίνει ο γιατρός σας ότι τα χρειάζεστε και να σας γράψει συνταγή για αυτά.

Μπορεί να είναι είτε χάπια είτε εισπνεόμενα σκευάσματα. Δεν πρέπει να λαμβάνονται χωρίς ιατρική επίβλεψη διότι σε ορισμένους ασθενείς όπως αυτούς με χρόνια πνευμονική αποφρακτική νόσο ή άσθμα μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα.

Υπάρχουν επίσης και ορισμένα φάρμακα με δράση εναντίον των ιών, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πρόληψη και θεραπεία της γρίπης.

Αυτά τα φάρμακα μπορούν να παρουσιάσουν επιπλοκές και γι' αυτό θα πρέπει να χορηγούνται με επίβλεψη από το γιατρό.

Τα φάρμακα αυτά είναι:

Rimantadine (Flumadine®)
Amantadine (Symmetrel®)
Oseltamivir (Tamiflu®)
Zanamivir (Relenza®)

Ποια είναι η πρόληψη και ποιοι πρέπει να κάνουν τα εμβόλια;

Οι ιοί που προκαλούν κρυολογήματα και γρίπη μεταδίδονται από την επαφή με τα χέρια και από σταγονίδια που απελευθερώνονται στον αέρα από το βήχα και το φτάρνισμα.

Το πλύσιμο των χεριών με ζεστό νερό και σαπούνι είναι αποτελεσματική πρόληψη όπως επίσης το να αποφεύγετε να αγγίζετε τα μάτια ή τη μύτη με τα χέρια.

Ορισμένες ομάδες πληθυσμού πρέπει να εμβολιάζονται κάθε χρόνο με το εμβόλιο της γρίπης. Τα άτομα αυτά είναι περισσότερο ευπαθή και κινδυνεύουν περισσότερο από άλλους να παρουσιάσουν επιπλοκές, όπως η πνευμονία.

Συνήθως η καλύτερη εποχή για να γίνεται ο εμβολιασμός είναι ο Οκτώβριος ή ο Νοέμβριος. Σίγουρα θα πρέπει να ρωτήσετε το γιατρό σας εάν θα πρέπει να εμβολιαστείτε.

Τα άτομα τα οποία είναι αλλεργικά στο αυγό δεν θα πρέπει να εμβολιάζονται με το εμβόλιο εναντίον της γρίπης.

Τα άτομα τα οποία θα πρέπει να εμβολιάζονται είναι τα ακόλουθα:

1. Άτομα τα οποία διαμένουν σε ιδρύματα, σε γηροκομεία ή σε άλλους χώρους όπου προσφέρεται μακροχρόνια περίθαλψη
    
2. Παιδιά ή ενήλικες με χρόνια καρδιακά ή πνευμονικά προβλήματα
    
3. Παιδιά ή ανήλικοι με διαβήτη, νεφρικές ασθένειες, αναιμία ή προβλήματα του ανοσολογικού συστήματος όπως το AIDS
    
4. Έγκυες γυναίκες με υψηλού κινδύνου ασθένειες
    
5. Παιδιά που παίρνουν μακροχρόνια θεραπεία με ασπιρίνη
    
6. Άτομα ηλικίας μεγαλύτερης των 50 ετών
    
7. Οι επαγγελματίες που εργάζονται στον τομέα της υγείας.