Τα άτομα που πίνουν τακτικά περισσότερο καφέ (κανονικό ή ντεκαφεϊνέ) ή τσάι κινδυνεύουν λιγότερο να προσβληθούν από διαβήτη τύπου 2.

Ο μειωμένος κίνδυνος για διαβήτη, που σχετίζεται με μεγαλύτερη κατανάλωση καφέ ή τσαγιού δεν σχετίζεται με την καφεΐνη μόνο. Ο ευεργετικός αυτός συσχετισμός παρατηρείται και σε άτομα, που καταναλώνουν καφέ χωρίς καφεΐνη δηλαδή ντεκαφεϊνέ.

Υπάρχουν διάφορα βιολογικά στοιχεία, που πιθανόν να εξηγούν τις προστατευτικές δράσεις, που έχει το τσάι και ο καφές εναντίον του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2. Στα στοιχεία αυτά περιλαμβάνονται το μαγνήσιο και αντιοξειδωτικές ενώσεις, όπως οι λιγνάνες ή τα χλωρογενικά οξέα.

Η σημασία των διατροφικών παραγόντων που είναι σε θέση να προστατεύουν από το διαβήτη είναι εξαιρετικά μεγάλη. Εκτιμάται ότι με την αύξηση των νέων περιστατικών διαβήτη που καταγράφεται, το 2025 θα πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, περίπου 380 εκατομμύρια άτομα.

Παρά τις εκτενείς έρευνες που έγιναν για το ρόλο των διατροφικών παραγόντων και του τρόπου ζωής στη γένεση του διαβήτη, πολλά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα. Ωστόσο η παχυσαρκία και η καθιστική ζωή με την απουσία επαρκούς σωματικής άσκησης αναφέρονται σταθερά ως αιτίες αυξημένου κινδύνου προσβολής από διαβήτη τύπου 2.

Διάφορες έρευνες και μετα-αναλύσεις έδειξαν παλαιότερα συσχετισμό μεταξύ μεγαλύτερης κατανάλωσης καφέ και μειωμένου κινδύνου για διαβήτη. Τώρα μια νέα μετα-ανάλυση για το ζήτημα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω των πολλών ερευνών που συμπεριέλαβε, του μεγάλου αριθμού συμμετεχόντων και του εύρους της χρονικής περιόδου που κάλυψε.

Συγκεκριμένα, επιστήμονες από το πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ εξέτασαν 18 έρευνες στις οποίες είχαν λάβει μέρος 457.922 άνθρωποι. Οι έρευνες είχαν γίνει μεταξύ 1966 και 2009 με στόχο να αξιολογήσουν τη σχέση μεταξύ κατανάλωσης καφέ και κινδύνου για διαβήτη.

Οι 6 έρευνες με 225.516 συμμετέχοντες περιείχαν επίσης πληροφορίες για την κατανάλωση καφέ ντεκαφεϊνέ. Άλλες 7 έρευνες με 286.701 συμμετέχοντες είχαν πληροφόρηση για τη σχέση κατανάλωσης τσαγιού και κινδύνου για διαβήτη τύπου 2.

Όταν οι Αυστραλοί ερευνητές συνδύασαν και ανάλυσαν τα δεδομένα που είχαν στη διάθεση τους, βρήκαν ότι :

1. Για κάθε επιπρόσθετο φλιτζάνι καφέ που καταναλωνόταν σε μια μέρα, σχετιζόταν 7% μείωση του επιπλέον κινδύνου για διαβήτη
    
2. Τα άτομα που έπιναν 3 έως 4 φλιτζάνια καφέ κάθε μέρα είχαν πέραν του 25% χαμηλότερο κίνδυνο σε σύγκριση με εκείνους που έπιναν από 0 έως 2 φλιτζάνια ημερησίως
    
3. Τα άτομα που έπιναν περισσότερα από 3 έως 4 φλιτζάνια καφέ ντεκαφεϊνέ ημερησίως, είχαν περίπου 33% χαμηλότερο κίνδυνο για διαβήτη από ότι τα άτομα που δεν έπιναν καθόλου καφέ
    
4. Για την κατανάλωση τσαγιού, οι άνθρωποι που έπιναν περισσότερα από 3 έως 4 φλιτζάνια τσαγιού ημερησίως είχαν 20% χαμηλότερο κίνδυνο για διαβήτη από ότι άτομα που δεν έπιναν καθόλου τσάι.

Τα αποτελέσματα από τη μετα-ανάλυση των επιδημιολογικών, παρατηρητικών αυτών ερευνών είναι μεγάλου ενδιαφέροντος. Για να αποκτήσουν αναμφίβολη αξία χρειάζεται να επιβεβαιωθούν από χρονικά προοδευτικές, επεμβατικές ερευνητικές δοκιμές σε μεγάλους αριθμούς ανθρώπων.

Αυτό πολύ χονδρικά σημαίνει ότι μετά από τυχαιοποιημένη επιλογή, μεγάλοι αριθμοί ανθρώπων θα λαμβάνουν ένα από τα τρία αυτά ροφήματα ή τίποτα. Στη συνέχεια θα αναλυθεί μετά από αρκετά χρόνια και με τις στατιστικές μεθόδους που απαιτούνται για την εγκυρότητα εάν υπάρχει διαφορά μεταξύ των ομάδων αυτών στην εκδήλωση διαβήτη.

Εάν κάτι τέτοιο επιβεβαιωθεί, οι προεκτάσεις για την πρόληψη του διαβήτη τύπου 2 και ίσως και για άλλες ασθένειες θα είναι εξαιρετικής σημασίας. Ταυτόχρονα η αναγνώριση των ενεργών ουσιών στον καφέ και στο τσάι που προστατεύουν από το διαβήτη θα μπορούσε να οδηγήσει στη χορήγηση συγκεκριμένων στοιχείων για την πρωτογενή πρόληψη του διαβήτη.

Παράλληλα κάτι τέτοιο θα επέτρεπε στους γιατρούς να συστήνουν στους ασθενείς, που κινδυνεύουν περισσότερο από διαβήτη τύπου 2 να αυξήσουν την κατανάλωση τσαγιού και καφέ επιπρόσθετα από την τακτική σωματική άσκηση, που πρέπει να έχουν και την αποφυγή της παχυσαρκίας ή του υπερβολικού βάρους σώματος.