Η ψηλή κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος, σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο προσβολής από καρκίνο του παχέος εντέρου.

Αντίθετα η ψηλή κατανάλωση ψαριών σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο για τον εν λόγω καρκίνο.

Ο λόγος για τον οποίο το κόκκινο κρέας αυξάνει τον κίνδυνο προσβολής οπό καρκίνο, έχει απασχολήσει την επιστημονική και ιατρική κοινότητα.

Πρόσφατα, για πρώτη φορά Βρετανοί ερευνητές ανακάλυψαν μηχανισμούς οι οποίοι οδηγούν στην καρκινοποίηση των κυττάρων λόγω κατανάλωσης κόκκινου κρέατος.

Μελέτησαν κύτταρα της βλεννογόνου του εντέρου από εθελοντές οι οποίοι υποβλήθηκαν σε διαφορετικά είδη δίαιτας για 15 μέρες. Τα είδη δίαιτας τα οποία δόθηκαν σε διάφορες ομάδες εθελοντών ήταν 4 ειδών: Με κόκκινο κρέας, χορτοφαγική, ψηλής περιεκτικότητας σε κόκκινο κρέας και ψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες.

Ο στόχος των Βρετανών ερευνητών ήταν να διαπιστώσουν κατά πόσο το κόκκινο κρέας δημιουργούσε στο έντερο τις προϋποθέσεις για πρόκληση παθολογικών αλλοιώσεων στο DNA των κυττάρων.

Τα αποτελέσματα τους έδειξαν ότι η κατανάλωση κόκκινου κρέατος, προκαλεί στο παχύ έντερο τη δημιουργία σύνθετων χημικών νιτρικών ενώσεων (N-nitrosocompounds). Οι ενώσεις αυτές προσκολλώνται στο DNA των κυττάρων του εντέρου αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες μεταλλάξεων και άλλων αλλοιώσεων που οδηγούν σε καρκίνο.

Είναι γνωστό ότι ο καρκίνος αρχίζει όταν προκληθούν σοβαρές αλλοιώσεις στο DNA των κυττάρων που οδηγούν στον αναρχικό πολλαπλασιασμό τους.

Ενώ χημικές ενώσεις που δημιουργούνται λόγω κόκκινου κρέατος στο έντερο αυξάνουν τον κίνδυνο βλαβών στο DNA, αντίθετα οι φυτικές ίνες συμβάλλουν στην επιδιόρθωση των βλαβών αυτών.

Πράγματι τα κύτταρα διαθέτουν πολύπλοκους μηχανισμούς ανίχνευσης και επιδιόρθωσης των βλαβών του DNA. Φαίνεται ότι οι φυτικές ίνες βοηθούν τους μηχανισμούς αυτούς.

Σε περίπτωση αποτυχίας επιδιόρθωσης των βλαβών του DNA, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις γένεσης καρκίνου.

Οι περιβαλλοντικοί και διατροφικοί παράγοντες που είναι σε θέση να προκαλούν αλλοιώσεις στο DNA των κυττάρων και να οδηγούν σε καρκίνο είναι πολλοί.

Η εργασία αυτή μας προσφέρει βασικά σε 2 τομείς.

Ο πρώτος έχει σχέση με το τι γνωρίζουμε για τη γένεση του καρκίνου. Το γεγονός ότι έχουν αναγνωρισθεί χημικές ενώσεις που δημιουργούνται λόγω κόκκινου κρέατος στο παχύ έντερο και προκαλούν καρκίνο, δίνει μια εξήγηση των συσχετισμών που έχουν καταγραφεί σε πολλές επιδημιολογικές έρευνες, μεταξύ κόκκινου κρέατος και καρκίνου παχέος εντέρου.

Ο δεύτερος τομέας στον οποίο μας βοηθά η εν λόγω έρευνα, είναι εκείνος της έγκαιρης ανίχνευσης. Είναι πιθανόν να αναπτυχθεί ένα τεστ που ανιχνεύοντας τις ενώσεις αυτές, να δείχνει τις πρώτες αλλαγές που οδηγούν στον καρκίνο παχέος εντέρου. Φυσικά η σκέψη αυτή είναι θεωρητική και χρειάζονται πολλές άλλες εργασίες προτού ενδεχομένως φτάσουμε σε κάτι τέτοιο.

Οι κυριότεροι παράγοντες που προδιαθέτουν για καρκίνο του παχέος εντέρου είναι:

1. Η αύξηση της ηλικίας. Το 90% των περιπτώσεων καρκίνου παχέος εντέρου ανακαλύπτονται μετά την ηλικία των 50 ετών
    
2. Οι πολύποδες παχέος εντέρου
    
3. Το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου
    
4. Διατροφή πλούσια σε κόκκινο κρέας και ζωικά λίπη
    
5. Διατροφή φτωχή σε ασβέστιο, φολικό οξύ και φυτικές ίνες
    
6. Κληρονομικές παθήσεις με γονίδια που αυξάνουν τον κίνδυνο για πολύποδες στο έντερο
    
7. Η καθιστική ζωή
    
8. Το κάπνισμα
    
9. Ασθενείς με προηγούμενο προσωπικό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου
    
10. Ασθενείς με ιστορικό ελκώδους κολίτιδας ή ασθένειας του Crohn 

Ο καρκίνος παχέος εντέρου μπορεί να προληφθεί στο 70% των περιπτώσεων με αλλαγές στη διατροφή.