Η ονομασία αυτή δείχνει πόση μεγάλη σημασία είχε για τους αρχαίους Ατζέκους το δέντρο του κακάο. Οι Αζτέκοι ήσαν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν τους σπόρους του κακάο για  να κατασκευάσουν σοκολάτα. Λάτρευαν το δέντρο του κακάο και το θεωρούσαν ως πηγή δύναμης και πλούτου. Μάλιστα χρησιμοποιούσαν τους σπόρους του κακάο σαν μια μορφή νομίσματος.

Όταν η σοκολάτα εισήχθηκε στην Ευρώπη κατά τον 16ο αιώνα, έγινε γρήγορα πολύ δημοφιλής. Είναι γεγονός ότι η σοκολάτα προκαλεί ευχάριστα αισθήματα σε αυτούς που την τρωνε. Το ζήτημα που τίθεται είναι κατά πόσο μπορεί να προκαλεί εθισμό.

Η σοκολάτα περιέχει ουσίες που επιδρούν στον εγκέφαλο. Έχει υπολογιστεί ότι περιέχει περισσότερες από 300 δραστικές ουσίες. Μερικές από αυτές επιδρούν στον ανθρώπινο εγκέφαλο και απελευθερώνουν ενδορφίνες.   Οι ενδορφίνες είναι φυσικές ορμόνες του οργανισμού μας οι οποίες έχουν ανάλογη δράση με τη μορφίνη και μας κάνουν να νιώθουμε ευχάριστα. Επίσης η σοκολάτα περιέχει και μικρές ποσότητες καφεΐνης που είναι διεγερτική, σίδηρο που είναι χρήσιμος για την αντιμετώπιση της αναιμίας όπως επίσης και μαγνήσιο. Το μαγνήσιο όταν είναι χαμηλό στο αίμα αυξάνει τους πόνους που έχουν οι γυναίκες πριν από την έναρξη της περιόδου τους. Επιπρόσθετα η σοκολάτα περιέχει ουσίες που επιδρούν στο σύστημα νευροδιαβιβαστών πάνω στο οποίο στηρίζεται η λειτουργία του εγκεφάλου. Συγκεκριμένα η σοκολάτα περιέχει τρυπτοφάνη που ο εγκέφαλος μας χρησιμοποιεί για να συνθέτει τη σεροτονίνη. Η σεροτονίνη προκαλεί αισθήματα αγαλλίασης και έκστασης. Υπάρχουν και άλλες ουσίες στη σοκολάτα που προκαλούν ευχάριστες αλλαγές στο συναισθηματικό μας κόσμο και στη διάθεσή μας.

Όλα αυτά τα δεδομένα εξηγούν το γεγονός ότι η σοκολάτα είναι εξαιρετικά δημοφιλής και ότι πολλοί άνθρωποι μπορούν να παρουσιάζουν μια ακατάσχετη επιθυμία για αυτή. Μάλιστα διερευνάται κατά πόσο η κατανάλωση σοκολάτας οδηγεί σε καταστάσεις εθισμού.

Σε πρόσφατη έρευνα, επιστήμονες από τη Νέα Υόρκη, εξέτασαν με ειδικό λειτουργικό σπινθηρογράφημα (PET scan, FDG), το τι συμβαίνει στον εγκέφαλο υγιών εθελοντών όταν βλέπουν ή όταν σκέφτονται αγαπημένα τους εδέσματα όπως η σοκολάτα.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η σκέψη, η θέα ή η γεύση της σοκολάτας προκαλούσε στους εθελοντές δραστηριοποίηση ορισμένων περιοχών του εγκεφάλου που φαινόταν αντικειμενικά στο εν λόγω λειτουργικό σπινθηρογράφημα. Οι περιοχές αυτές του εγκεφάλου (ιδιαίτερα ορισμένες ζώνες στο μετωπιαίο και κροταφικό λοβό) είναι οι ίδιες που δραστηριοποιούνται σε άτομα που παρουσιάζουν εθισμό στα ναρκωτικά.

Τα ευρήματα αυτά δεν αποδεικνύουν από μόνα τους ότι η σοκολάτα προκαλεί εθισμό. Επίσης πρέπει να προσθέσουμε ότι στα πιο πάνω πειράματα βρέθηκε ότι δεν είναι μόνο η σοκολάτα που προκαλεί ανάλογη δραστηριοποίηση του εγκεφάλου. Ανάλογα φαινόμενα προκαλούν και η πίτσα, τα χάμπουργκερ με τυρί, το παγωτό, γλυκίσματα με βάση τη σοκολάτα και μερικά άλλα δημοφιλή εδέσματα.

Βλέπουμε λοιπόν ότι ο εγκέφαλος μας είναι ευαίσθητος και δραστηριοποιείται με μηχανισμούς ανάλογους με αυτούς που παρατηρούνται στον εθισμό όταν βλέπουμε ή γευόμαστε ορισμένα εδέσματα.

Είναι πιθανόν ότι η σύγχρονη μάστιγα του υπερβολικού βάρους και παχυσαρκίας που βασανίζει την ανθρωπότητα και είναι αιτία πολλών άλλων ασθενειών να εξηγείται όχι μόνο από την αφθονία των τροφών σήμερα αλλά και από μηχανισμούς εθισμού που προκαλούν μερικά δημοφιλή εδέσματα.

Τελειώνοντας θα θέλαμε να τονίσουμε ότι η σοκολάτα όταν καταναλώνεται με μέτρο, έχει θετικές επιδράσεις όχι μόνο στον ψυχικό μας κόσμο και στη διάθεση μας.

Η σοκολάτα, ιδιαίτερα αυτή που είναι σκούρου χρώματος με λιγότερη περιεκτικότητα σε γάλα και περισσότερη σε κακάο, πιθανόν να έχει θετικές επιδράσεις στον οργανισμό λόγω των αντιοξειδωτικών ουσιών που περιέχει.