Για τη θεραπεία παιδιών που πάσχουν από ανθεκτικής μορφής επιληψία η οποία δεν ανταποκρίνεται στη θεραπεία με φάρμακα, η δίαιτα πλούσια σε λιπαρά είναι αποτελεσματική για τον έλεγχο και πρόληψη των σπασμών.

Η κετογονική ή κετογενική δίαιτα, όπως επίσης κάποτε αποκαλείται, περιέχει πολύ ψηλή συγκέντρωση λιπαρών ουσιών, χαμηλή συγκέντρωση υδατανθράκων και ελεγχόμενο ποσοστό πρωτεϊνών. Χρησιμοποιήθηκε ευρέως με επιτυχία από το 1920 για τη θεραπεία παιδιών με επιληψία που ήταν ανθεκτική στα φάρμακα.

Ο ακριβής μηχανισμός δράσης της κετογονικής δίαιτας δεν έχει γίνει κατανοητός. Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι το ψηλό περιεχόμενο σε λιπαρά και ο περιορισμός των υδατανθράκων δημιουργεί μια ανάλογη κατάσταση, όπως όταν κάποιος παραμένει σε κατάσταση πείνας (λιμοκτονία).  

Όταν ο οργανισμός βρίσκεται σε κατάσταση παρατεταμένης πείνας χρησιμοποιεί, ως πηγή ενέργειας για τις ανάγκες του εγκεφάλου τις κετόνες αντί του ζαχάρου. Οι κετόνες είναι παράγωγα της διάσπασης των λιπαρών οξέων που γίνεται στο συκώτι και στους νεφρούς.

Με βάση αυτή τη θεωρία, οι κετόνες σε μεγάλη συγκέντρωση που δημιουργούνται στον οργανισμό λόγω της ψηλής περιεκτικότητας της κετογονικής δίαιτας σε λιπαρές ουσίες, επιδρούν ανασταλτικά κατά των σπασμών στην επιληψία που είναι ανθεκτική σε φάρμακα.

Για κετογονική δίαιτα σε παιδιά με ανθεκτική στα φάρμακα επιληψία, υπάρχουν διάφορες μελέτες που βασίζονται περισσότερο στην παρατήρηση χωρίς να τεκμηριώνουν ικανοποιητικά και αδιαμφισβήτητα την αποτελεσματικότητα της. Σε μια πρωτότυπη και ενδιαφέρουσα έρευνα, γιατροί από το νοσοκομείο για παιδιά Great Ormond Street του Λονδίνου, διεξήγαγαν τυχαιοποιημένη και ελεγχόμενη έρευνα για να αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητα της κετογονικής δίαιτας.

Στη θεραπευτική δοκιμή συμπεριλήφθηκαν 145 παιδιά ηλικίας από 2 έως 16 ετών. Όλα τα παιδιά είχαν επιληψία ανθεκτικής μορφής με επεισόδια σπασμών τουλάχιστον κάθε μέρα ή περισσότερα από εφτά επεισόδια σπασμών εβδομαδιαίως.

Επιπρόσθετα για να συμπεριληφθούν τα εν λόγω επιληπτικά παιδιά στην έρευνα έπρεπε να μην ανταποκρίνονταν σε τουλάχιστον 2 αντιεπιληπτικά φάρμακα και να μην είχαν προηγουμένως τύχει θεραπείας με κετογονική δίαιτα.

Τα μισά παιδιά άρχισαν αμέσως τη θεραπεία με την κετογονική δίαιτα. Τα υπόλοιπα την άρχισαν 3 μήνες μετά.

Τα αποτελέσματα έδειξαν:

1. Στα παιδιά που χορηγήθηκε η κετογονική δίαιτα παρατηρήθηκε μείωση κατά 38% των σπασμών. Σε 5 από τα παιδιά αυτά, παρατηρήθηκε μείωση των σπασμών πέραν του 90%. Σε άλλα 28 παιδιά η μείωση των σπασμών ήταν της τάξης του 50%
    
2. Στα παιδιά που δεν είχαν αρχίσει τη δίαιτα δεν παρατηρήθηκε οποιαδήποτε πτώση της συχνότητας των σπασμών τους
    
3. Οι συχνότερες παρενέργειες της κετογονικής δίαιτας ήταν η δυσκοιλιότητα, οι εμετοί, η μείωση της ενεργητικότητας των παιδιών και το αίσθημα πείνας

Το συμπέρασμα των Βρετανών γιατρών είναι ότι η κετογονική δίαιτα είναι αποτελεσματική και ότι θα πρέπει να περιλαμβάνεται στα θεραπευτικά μέσα, που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της επιληψίας που είναι ανθεκτική στα αντιεπιληπτικά φάρμακα.

Ωστόσο επισημαίνουν ότι η κετογονική δίαιτα έχει τις παρενέργειες της, που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, όπως γίνεται και για τις άλλες θεραπείες παιδιών με τόσο σοβαρής μορφής επιληψία.

Τονίζεται ότι η κετογονική δίαιτα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από σύσταση του γιατρού σε περιπτώσεις παιδιών με επιληψία που δεν ανταποκρίνεται σε φάρμακα. Απαιτείται επίσης αυστηρή παρακολούθηση από διαιτολόγο και γιατρό.