Η ύπαρξη προσωπικών διαφορών σε μια ομάδα εργασίας, είναι ένας εξαιρετικά αρνητικός παράγοντας που υπονομεύει επί μονίμου βάσεως την παραγωγικότητα και αποτελεσματικότητα.
Η ψυχολογική συνιστώσα που χαρακτηρίζει τις διαπροσωπικές σχέσεις στο χώρο εργασίας, δεν πρέπει να λαμβάνει λιγότερη σημασία από όλες τις άλλες πτυχές της επαγγελματικής συμπεριφοράς.
Το σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από έντονη ανταγωνιστικότητα, γρήγορους ρυθμούς, ψηλά επίπεδα μόρφωσης, μικρούς χώρους εργασίας, ψηλές απαιτήσεις και πιεστική ανάγκη για επίτευξη καλών αποτελεσμάτων, συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στη γένεση διαπροσωπικών διαφορών και συγκρούσεων.
Το να ισχυριστεί κάποιος ότι μπορεί να λάβει μέτρα τέτοια, που να απομακρύνουν κάθε κίνδυνο διαπροσωπικών διαφορών που δημιουργούν ένταση και κρίσεις στο εργασιακό περιβάλλον, είναι πιστεύουμε εξωπραγματικό.
Αντίθετα, αποδεχόμενοι ότι οι προσωπικές αντιπαραθέσεις, διαφορές, διαμάχες ή και συγκρούσεις, είναι αναπόσπαστο μέρος της ανθρώπινης δραστηριότητας, μπορούμε να λάβουμε μέτρα και να ενεργοποιήσουμε μηχανισμούς που να αντιμετωπίζουν τέτοιες καταστάσεις.
Βέβαια δεν πρέπει να έχουμε την ψευδαίσθηση ότι είναι δυνατόν, να πετυχαίνουμε πάντοτε επίλυση των διαφορών μεταξύ συναδέλφων ή και να αποσοβούμε όλες τις κρίσεις. Η γνώση και η κατανόηση των μηχανισμών που διέπουν τις εν λόγω καταστάσεις, μας επιτρέπουν να ελαχιστοποιούμε σημαντικά την ένταση των προβλημάτων αυτών ή και να πετυχαίνουμε συχνά την επίλυση τους.
Παράλληλα πρέπει να ξέρουμε ότι η μη αντιμετώπιση διαπροσωπικών διαφορών, δεν είναι μια λύση. Το πρόβλημα δεν θα φύγει από μόνο του, παραμένει εκεί, καραδοκεί, κλιμακώνεται και με την πρώτη ευκαιρία μπορεί να εξελιχθεί σε κρίση με αρνητικά αποτελέσματα για όλους.
Είναι επίσης γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι προτιμούν να αποφεύγουν την επίλυση τέτοιων εντάσεων. Φοβούνται ότι μια λύση μπορεί να μην επιφέρει σε αυτούς τα επιθυμητά και ότι το άλλο μέρος μπορεί να κερδίσει περισσότερα από αυτούς.
Μερικές βασικές αρχές της ψυχολογίας της αντιμετώπισης των προσωπικών διαφορών στο χώρο εργασίας, μπορεί να είναι σε όλους χρήσιμες για την αποφυγή της κλιμάκωσης μιας διαμάχης. Μπορούν να συμβάλλουν στην αποφυγή ψυχικών τραυματισμών που δυνατόν να είναι μόνιμοι και εξαιρετικά αρνητικοί στην εξέλιξη των σχέσεων μεταξύ συναδέλφων.
Ως πρώτο βήμα πρέπει να δεχθούμε ότι η προσπάθεια επίλυσης ενός προβλήματος προσωπικής αντιπαράθεσης με ένα συνάδελφο, έχει μεγαλύτερη αξία από την άρνηση και αποφυγή που οδηγούν σε διαιωνισμό και κλιμάκωση της διαφοράς.
Η επιλογή της χρονικής στιγμής και του χώρου που θα λάβει χώρα η έναρξη των προσπαθειών επίλυσης, είναι καθοριστικές. Ένα ήσυχο περιβάλλον, σε στιγμές που δεν υπάρχει έντονη εργασιακή φόρτιση, βοηθούν σε καλύτερη επικοινωνία και κατανόηση.
Η προσεκτική ακρόαση του άλλου, με στόχο την καλύτερη κατανόηση των θέσεων του, θέτει τις βάσεις της προσέγγισης. Συχνά ακούγοντας προσεκτικά, μπορούμε να ανακαλύψουμε πτυχές του προβλήματος που μας διέφυγαν ή δεν υπολογίζαμε ότι υπήρχαν. Είναι γνωστό ότι πολλές παρεξηγήσεις που βρίσκονται στη γένεση διαφορών, οφείλονται στην κακή επικοινωνία.
Εκ των προτέρων πρέπει να ξέρουμε τι επιδιώκουμε. Σίγουρα στο κέντρο των επιθυμιών μας πρέπει να βρίσκεται η επίτευξη ομαλών σχέσεων με το συνάδελφο. Μπορεί όμως να δημιουργηθούν καλύτερες ευκαιρίες ανάπτυξης στον επαγγελματικό τομέα με νέες δημιουργικές πρωτοβουλίες.
Η αναγνώριση των σημείων διαφοράς είναι καθοριστικής σημασίας. Το ίδιο σημαντικό είναι η αναγνώριση των σημείων που ενώνουν τα δύο μέρη όπως επίσης και των αναγκών της ομάδας εργασίας.
Με αυτές τις βάσεις είναι δυνατόν να καταρτισθεί ένα σχέδιο που να ικανοποιεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό τις ανάγκες του καθενός. Ταυτόχρονα όμως, πρέπει να αντιμετωπίζονται και οι φόβοι του καθενός. Συνολικά δεν πρέπει κανένας να νιώθει χαμένος διότι αυτό θα είναι η εγγύηση αποτυχίας της προσπάθειας, βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα.
Απαραίτητη προϋπόθεση επιτυχίας οποιασδήποτε προσπάθειας επίλυσης διαφορών είναι η συνέπεια και εφαρμογή αυτών που έχουν συμφωνηθεί.
Η εμπειρία στην αντιμετώπιση διαφορών στο χώρο εργασίας, επιτρέπει την ανεύρεση δημιουργικών λύσεων σε διαφορετικές καταστάσεις.
Το αντίτιμο της επιτυχίας στον τομέα αυτό, είναι η μείωση των αρνητικών συμπεριφορών, της έντασης και των προστριβών με ταυτόχρονη βελτίωση της ζωής στο χώρο εργασίας και βελτίωση της παραγωγικότητας.
