Όλοι μπορεί να παρουσιάζουν χασμουρητό, βρέφη, παιδιά, έφηβοι και ενήλικες. Ακόμη και πουλιά, ερπετά και τα περισσότερα θηλαστικά μπορούν να χασμουριούνται.

Παρά το γεγονός ότι το χασμουρητό είναι πολύ συχνό, πολύ λίγα γνωρίζουμε με βεβαιότητα για αυτό.

Η αιτιολογία του έχει σχέση με οργανικούς λόγους όπως η ανάγκη για ύπνο και η κούραση. Σπανιότερα οφείλεται σε νευρικά προβλήματα.

Επίσης το χασμουρητό έχει σχέση με την ψυχολογική μας κατάσταση. Δεν είναι σπάνιες οι φορές που ως μέρος της μη προφορικής επικοινωνίας μας με τους άλλους, το χασμουρητό πιθανό να αποτελεί έκφραση απουσίας ενδιαφέροντος, βαριεστημάρας ή μηνύματος ότι έφθασε η ώρα για ύπνο.

Για παράδειγμα όταν βλέπουμε κάποιον άλλο να χασμουριέται, αρχίζουμε να κάνουμε το ίδιο. Δηλαδή το χασμουρητό είναι πράγματι μεταδοτικό.

Ο λόγος για τον οποίο το χασμουρητό είναι μεταδοτικό, παραμένει άγνωστος. Πιθανόν να υπάρχει ένας μηχανισμός ψυχολογικής υποβολής ή ακόμη να έχει μια αρχέγονη αξία που βοήθησε στην επικοινωνιακή εξέλιξη των πρωτόγονων ανθρώπων.

Επίσης το χασμουρητό μπορεί να δείχνει όχι μόνο την ανάγκη μας για ύπνο ή το πόσο κουρασμένοι είμαστε αλλά και μπορεί να μας προδίνει δείχνοντας ότι μια κατάσταση δεν διεγείρει το ενδιαφέρον μας.

Ακόμη και το έμβρυο στην κοιλιά της μητέρας του παρουσιάζει χασμουρητό. Έχει βρεθεί ότι το χασμουρητό στο έμβρυο αρχίζει από την 11 εβδομάδα της ζωής του.

Οι θεωρίες για το ρόλο του χασμουρητού είναι πολλές. Πρόκειται για μια πολύπλοκη λειτουργία που εξυπηρετεί ένα σκοπό ο οποίος ακόμη δεν έχει διευκρινισθεί.

Αρχικά υπήρχε η άποψη ότι το χασμουρητό, βοηθούσε στη εισαγωγή στους πνεύμονες περισσότερου οξυγόνου και την αποβολή περισσότερου διοξειδίου του άνθρακα.

Η θεωρία αυτή καταρρίφθηκε από πειράματα που έδειξαν ότι οι άνθρωποι παρουσιάζουν χασμουρητό ακόμη και όταν υποβάλλονται σε ψηλές συγκεντρώσεις οξυγόνου ή χαμηλές συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα.

Ο ερεθισμός, με ηλεκτρική διέγερση μερικών περιοχών του εγκεφάλου όπως ο υποθάλαμος, προκαλεί χασμουρητό. Χημικές ουσίες στον εγκέφαλο που έχουν ρόλο νευροδιαβιβαστών όπως η ντοπαμίνη και το νιτρικό οξείδιο, επηρεάζουν αυξάνοντας το χασμουρητό.

Σε οργανικό επίπεδο το χασμουρητό χαρακτηρίζεται από μια βαθιά εισπνοή που ακολουθείται από μια πιο γρήγορη εκπνοή. Μπορεί να συνοδεύεται από τέντωμα των χεριών με χαρακτηριστική κίνηση και έκφραση του προσώπου. Η συνολική του διάρκεια είναι περίπου 6 δευτερόλεπτα.

Οι μυϊκές κινήσεις που συνοδεύουν το χασμουρητό όπως επίσης και η βαθιά εισπνοή, πιθανόν να βοηθούν στην καλύτερη έκταση των πνευμόνων και των διόδων του αέρα στο αναπνευστικό σύστημα.

Το χασμουρητό μπορεί να λειτουργεί και ως ένα σύστημα προειδοποίησης. Όταν οδηγούμε και χασμουριόμαστε, είναι σαφές το ότι υπάρχει κούραση, νύστα και κίνδυνος να αποκοιμηθούμε με καταστροφικές συνέπειες.

Σε μερικές περιπτώσεις το χασμουρητό είναι ένδειξη οργανικών παθολογικών καταστάσεων. Έχει παρατηρηθεί σε ασθενείς με νευρολογικές παθήσεις, σε ασθενείς που παίρνουν θεραπεία για νόσο του Πάρκινσον.

Επίσης υπερβολικό χασμουρητό έχει καταγραφεί λόγω ερεθισμού νεύρων σε περιστατικά καρδιακής προσβολής και ανευρύσματος αορτής.

Συνοπτικά ελπίζουμε ότι διαβάζοντας αυτό το άρθρο μας, δεν έχετε χασμουρηθεί. Βέβαια δεν πρέπει να παρεξηγούμε κάποιον που χασμουριέται όταν του μιλούμε διότι όπως έχουμε αναφέρει οι λόγοι πρόκλησης του χασμουρητού είναι πολλοί και η σημασία του αρκετά σύνθετη.