Η διατροφή επηρεάζει τη γένεση καρκίνου. Η υγιεινή διατροφή μπορεί να αποτρέπει έως και 40% των νέων περιστατικών καρκίνου ετησίως.
Οι διατροφικές συνήθειες των παιδιών μας, που τις αποκτούν με την ανατροφή που τους δίνουμε, επηρεάζουν τον κίνδυνο να προσβληθούν από καρκίνο όταν θα είναι ενήλικες. Τα παιδιά που τρώνε περισσότερα φρούτα έχουν λιγότερες πιθανότητες να προσβληθούν από καρκίνο στην ενήλικη τους ζωή.
Ο χρόνος αφιερώνουμε για να εκπαιδεύουμε σωστά τα παιδιά μας στην υγιεινή διατροφή είναι από τα καλύτερα δώρα που μπορούμε να τους προσφέρουμε.
Συγγραφέας άρθρου: Δρ Λοΐζος Γ. Λοΐζου*
Η πρόληψη του καρκίνου πρέπει ν' αρχίζει από την παιδική ηλικία.
Οι διατροφικές συνήθειες, ο τρόπος ζωής, η αποφυγή του καπνίσματος, η προστασία από την υπερβολική έκθεση στον ήλιο και η διαφώτιση για θέματα που αφορούν στην υγεία μπορούν να θέσουν τις βάσεις για ένα μεγάλο βαθμό προστασίας του παιδιού από τον καρκίνο όταν θα γίνει ενήλικας.
Ένα παράδειγμα, που αποδεικνύει με υποδειγματικό τρόπο τη σημασία που έχουν οι συνήθειες που αποκτούνται από την παιδική ηλικία, μας έρχεται από το Ηνωμένο Βασίλειο. Μια έρευνα που είχε αρχίσει πριν από 60 χρόνια, πριν από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, κατά τη δεκαετία του 1930, έδωσε αξιόλογα συμπεράσματα που πρέπει να μας προβληματίσουν.
Στην έρευνα αυτή είχαν συμπεριληφθεί περίπου 4.999 άτομα που μεταξύ των ετών 1937-1939, βρίσκονταν στην παιδική ηλικία. Κατά τα χρόνια αυτά είχε εξεταστεί η διατροφή των παιδιών. Είχε καταγραφεί η ποσότητα φρούτων, λαχανικών, ενέργειας, αντιοξειδωτικών ουσιών, βιταμίνης Ε, βιταμίνης C, καρωτίνης και ρετινόλης που περιείχε η καθημερινή διατροφή του κάθε παιδιού.
Ο στόχος της μεγάλης και μακροχρόνιας αυτής μελέτης ήταν να εξεταστεί ποια θα ήταν η επίδραση της διατροφής κατά την παιδική ηλικία στον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου όταν τα παιδιά θα έφθαναν στην ενήλικη ζωή.
Η περίοδος παρακολούθησης έληξε το 2000. Από την ομάδα αυτή των παιδιών κατέστη δυνατή η πλήρης παρακολούθηση σε 3.878 περιπτώσεις. Καταγράφηκαν κατά τα 60 περίπου χρόνια που πέρασαν 483 περιστατικά καρκίνου.
Ο συσχετισμός μεταξύ διατροφής κατά την παιδική ηλικία και κίνδυνου καρκίνου στην ενήλικη ζωή, έδειξε μια σαφή προστατευτική επίδραση της κατανάλωσης των φρούτων.
Τα παιδιά που έτρωγαν πολλά φρούτα είχαν σημαντικά λιγότερο κίνδυνο να παρουσιάσουν καρκίνο όταν ήσαν ενήλικες.
Για τους υπόλοιπους παράγοντες που εξετάστηκαν δεν βρέθηκε οποιαδήποτε προστατευτική επίδραση.
Τα φρούτα περιέχουν ένα συνδυασμό παραγόντων που δρουν με συνέργια και προσφέρουν προστασία από διάφορες ασθένειες και ιδιαίτερα από τον καρκίνο. Περιέχουν βιταμίνες, αντιοξειδωτικές ουσίες και άλλα φυτικά στοιχεία τα οποία είναι περισσότερο αποτελεσματικά όταν δρουν μαζί.
Οι ερευνητές πιστεύουν, ότι είναι για το λόγο αυτό, που ενώ τα φρούτα φάνηκαν να έχουν προληπτικές ιδιότητες, οι βιταμίνες και οι αντιοξειδωτικές ουσίες από μόνες τους δεν είχαν μια τέτοια δράση.
Το περίεργο στα αποτελέσματα της πράγματι πολύ καλά σχεδιασμένης αυτής έρευνας είναι ότι δεν βρέθηκε προστατευτική δράση από τα λαχανικά. Τα λαχανικά είναι όπως και τα φρούτα, πολύ πλούσια σε μεγάλο αριθμό θρεπτικών συστατικών που προστατεύουν εναντίον του καρκίνου και άλλων ασθενειών.
Η πιθανή εξήγηση για το παράδοξο αυτό βρίσκεται στον τρόπο μαγειρέματος των λαχανικών. Στη δεκαετία του 1930, οι άνθρωποι μαγείρευαν τα λαχανικά για υπερβολικό χρόνο. Το μαγείρεμα με τον τρόπο αυτό εκθέτει τα λαχανικά σε ψηλές θερμοκρασίες για μεγάλο χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα να καταστρέφονται οι πολύτιμες θρεπτικές ουσίες.
Σήμερα οι τρόποι μαγειρέματος των λαχανικών έχουν αλλάξει. Μικρότερος χρόνος μαγειρέματος ισοδυναμεί με σημαντικά μεγαλύτερη διαφύλαξη των προστατευτικών στοιχείων, που περιέχονται στα λαχανικά.
Συμπερασματικά θα τονίσουμε τη σημασία που έχει για τα παιδιά η ψηλή κατανάλωση φρούτων: Η αυξημένη κατανάλωση φρούτων στην παιδική ηλικία σχετίζεται με μεγαλύτερη προστασία από τον καρκίνο όταν θα ενηλικιωθούν.
Το ίδιο πιστεύουμε ισχύει και για τα λαχανικά, τα οποία για τους λόγους που αναφέραμε, δεν έδειξαν στην συγκεκριμένη έρευνα, τις ίδιες προληπτικές ιδιότητες.
Η σημασία της ορθής διαπαιδαγώγησης των παιδιών μας από πολύ μικρή ηλικία για θέματα υγείας είναι τεράστια.
Ο χρόνος που θα αφιερώσουμε για να τα εκπαιδεύσουμε σωστά, πιθανόν να είναι μια από τις καλύτερες επενδύσεις και προσφορές που μπορούμε να τους κάνουμε. Με τον τρόπο αυτό τους δίνουμε τις βάσεις και τα εφόδια που θα τα προστατεύουν για όλη τους τη ζωή.
*Συγγραφέας του άρθρου:
Καθηγητής Λοΐζος Γ. Λοΐζου,
Πρόεδρος Ιδρύματος ΕΛΠΙΔΑ για παιδιά με καρκίνο και λευχαιμία
Κλινικός Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας
Παιδίατρος, Παιδογκολόγος-Παιδοαιματολόγος, τ. Διευθυντής Παιδογκολογικής – Παιδοαιματολογικής Κλινικής
Νοσοκομείο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ΙΙΙ, Λευκωσία