Μετά από τη χειρουργική αφαίρεση ενός κακοήθους όγκου, υπάρχουν πιθανότητες επανεμφάνισης του καρκίνου σε ένα διαφορετικό σημείο του οργανισμού του ασθενούς.

Ο κίνδυνος των μετεγχειρητικών μεταστάσεων είναι διαφορετικός ανάλογα με το είδος του καρκίνου και αποτελούν μια σοβαρή απειλή για τη ζωή του ασθενούς.

Το ψυχολογικό αλλά και το σωματικό στρες που υφίσταται ο ασθενής πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εγχείρηση, εξασθενούν το ανοσοποιητικό σύστημα, δηλαδή την άμυνα του ασθενούς. Η εξασθένηση του συστήματος άμυνας του ασθενούς, έχει επιπτώσεις στην εξέλιξη του καρκίνου του.

Οι αδυναμίες του ανοσοποιητικού συστήματος του ασθενούς κατά την επέμβαση αφαίρεσης του καρκίνου, δυνατόν να επιτρέπουν σε καρκινικά κύτταρα να δημιουργούν μεταστάσεις. Η μείωση του στρες με διάφορους τρόπους, θα μπορούσε να διατηρεί ανέπαφο το ανοσοποιητικό σύστημα συμβάλλοντας έτσι στην αποτροπή μεταστάσεων κατά ή μετά την επέμβαση και βελτιώνοντας την εξέλιξη του ασθενούς.

Οι σημαντικές αυτές διαπιστώσεις προέκυψαν από πολύχρονες έρευνες οι οποίες συνεχίζονται από ομάδα Ισραηλινών γιατρών στο Τελ Αβίβ. Τα αποτελέσματα των εργασιών αυτών αναμένεται ότι θα επηρεάζουν τα προγράμματα αντιμετώπισης και πρόληψης του καρκίνου.

Κατά τις τελευταίες δεκαετίες συγκεντρώθηκαν πολλά στοιχεία που μαρτυρούν ότι το στρες έχει πολλές δηλητηριώδεις επιδράσεις στο ανοσοποιητικό σύστημα και ότι ευνοεί την ανάπτυξη του καρκίνου. Μάλιστα έχει αναπτυχθεί ένας νέος τομέας, ο οποίος ονομάστηκε Ψυχονευροανοσολογία που στόχο έχει τη μελέτη και κατανόηση των σχέσεων που υπάρχουν μεταξύ του στρες, των ψυχολογικών μηχανισμών, του ανοσοποιητικού συστήματος, του καρκίνου και άλλων νόσων.

Η ψυχολογική καταπόνηση που σχετίζεται με τη χειρουργική επέμβαση, παρά το γεγονός ότι προκαλεί σοβαρό κτύπημα στο ανοσοποιητικό σύστημα, δεν αντιμετωπίζεται ούτε συζητείται επαρκώς από τους γιατρούς. Οι Ισραηλινοί γιατροί βρήκαν διαμέσου των ερευνών τους ότι ο φόβος ίσως να μην είναι λιγότερος σημαντικός όσον αφορά στις βλάβες που προκαλεί στον οργανισμό και στην άμυνα του σε σύγκριση με τις σωματικές βλάβες στους διάφορους ιστούς που προκαλεί η εγχείρηση.

Το εκπληκτικό στις εν λόγω έρευνες είναι ότι οι ορμόνες του στρες όπως η αδρεναλίνη που απελευθερώνονται στο αίμα του ασθενούς πριν και κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης, ευθύνονται για τα περισσότερα από τα σαρωτικά κτυπήματα που η εγχείρηση επιφέρει στις δυνατότητες του ανοσοποιητικού συστήματος.

Μέχρι σήμερα οι γιατροί γνώριζαν ότι η εξασθένηση του συστήματος άμυνας του οργανισμού του ασθενούς οφειλόταν στις βλάβες των ιστών λόγω της εγχείρησης και στις αντίστοιχες αντιδράσεις του οργανισμού τους. Η τεκμηρίωση του ότι η εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος είναι ένας από τους κύριους παράγοντες προαγωγής των μεταστάσεων μετά την επέμβαση, επιτρέπει την ανάπτυξη και προσφορά νέων μεθόδων θεραπείας.    

Το χρονοδιάγραμμα έχει μεγάλη σημασία μετά από χειρουργική επέμβαση για ορισμένες μορφές καρκίνου. Υπάρχει ένα μικρό παράθυρο ευκαιρίας που διαρκεί για περίπου μία εβδομάδα μετά την εγχείρηση κατά το οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα απαιτείται να λειτουργεί στο μέγιστο βαθμό των δυνατοτήτων του για να είναι ικανό να σκοτώνει τα μικρά υπόλοιπα του καρκίνου και των κυττάρων που πιθανόν να διασκορπίζονται στο σώμα του ασθενούς.   

Οι κυριότερες ορμόνες του στρες που φαίνεται ότι επιδρούν στις δυνατότητες του ανοσοποιητικού συστήματος, απελευθερώνονται στο αίμα του ασθενούς πριν και κατά τη διάρκεια της εγχείρησης. Με βάση τα ευρήματα τους αυτά, οι Ισραηλινοί γιατροί αναπτύσσουν θεραπευτικές μεθόδους βασισμένες σε φάρμακα που υπάρχουν για να μπλοκάρουν τις επιδράσεις των εν λόγω ορμονών.

Προηγούμενες έρευνες των γιατρών αυτών που έγιναν σε πειραματόζωα και δημοσιεύτηκαν το 2005, έδειξαν ότι το μπλοκάρισμα των δράσεων των ορμονών του στρες μείωνε τις μεταστάσεις καρκίνων. Σε νεότερη πειραματική εργασία τους, δηλώνουν ότι μπλοκάροντας τις ορμόνες αυτές ήσαν σε θέση να αυξάνουν τη διάρκεια επιβίωσης σε ζώα με καρκίνο. 

Στα πλαίσια των προσπαθειών τους, προσπαθούν μεταξύ άλλων να βρουν τρόπους αποτελεσματικής διέγερσης του ανοσοποιητικού συστήματος των ασθενών πριν από την εγχείρηση για καρκίνο με στόχο να αποτρέπουν τη μετεγχειρητική του καταστολή.

Εάν πετύχει αυτή η προσπάθεια, θα δίνεται στο ανοσοποιητικό σύστημα των καρκινοπαθών μια ευκαιρία για να εξολοθρεύει τα καρκινικά υπόλοιπα μετά τη χειρουργική αφαίρεση του πρωτογενούς όγκου, προτού αυτά τα υπόλοιπα να επανεγκατασταθούν κάπου άλλου στο σώμα και να δημιουργούν μεταστάσεις, ανθεκτικές στο σύστημα άμυνας του οργανισμού του ασθενούς.

Βλέπουμε λοιπόν ότι οι σοβαρές αυτές προσπάθειες στόχο έχουν την ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος και την καταστολή του ψυχολογικού και σωματικού στρες αρχίζοντας μία ή δύο μέρες πριν την εγχείρηση, κατά τη διάρκεια της και μετά από αυτή.

Προβάλλει έτσι η πιθανότητα μιας νέας θεραπευτικής μεθόδου που θα αυξάνει τις πιθανότητες επιβίωσης των καρκινοπαθών ασθενών και τη διάρκεια της ζωής τους.