Η διάγνωση του καρκίνου έρχεται σαν κεραυνός να αποδιοργανώσει τη ζωή του ασθενούς και της οικογένειας του.
Οι ανησυχίες για το μέλλον, η αναζήτηση ικανών γιατρών και της καταλληλότερης αντιμετώπισης, οι φόβοι για τους κινδύνους της θεραπείας μαζί με τη σωματική καταπόνηση, που συνήθως συνοδεύει την ασθένεια, δημιουργούν πολύπλοκα ψυχολογικά, οικογενειακά και κοινωνικά προβλήματα στους ασθενείς.
Το είδος των προβλημάτων, που δημιουργούνται στους καρκινοπαθείς δεν είναι γνωστά στο βαθμό που θα έπρεπε. Η στήριξη που τους δίνεται δεν είναι ικανοποιητική.
Για να ρίξει περισσότερο φως στο πρόβλημα των ψυχολογικών, συναισθηματικών επιπτώσεων του καρκίνου, η φιλανθρωπική οργάνωση Cancer Macmillan Support του Ηνωμένου Βασιλείου, διεξήγαγε μια εκτεταμένη έρευνα διάρκειας 14 μηνών σε 1.751 ανθρώπους (καρκινοπαθείς, συγγενείς τους και άλλους) .
Τα γενικά ευρήματα ήταν:
- 49% των καρκινοπαθών ασθενών παρουσίαζαν κατάθλιψη
- 75% των καρκινοπαθών είχαν άγχος
- 19% ένιωθαν ότι ήσαν εγκαταλειμμένοι
- Για το 45% των ασθενών το δυσκολότερο που είχαν να αντιμετωπίσουν δεν ήταν το σωματικό μέρος της πάθησης τους αλλά οι συναισθηματικές συνέπειες
- Γενικά οι καρκινοπαθείς ασθενείς παρουσίαζαν ψηλά επίπεδα κατάθλιψης, άγχους αλλά και προβλήματα στις σχέσεις τους, που περιλάμβαναν διαζύγιο και χωρισμό. Ανάλογα προβλήματα παρουσίαζαν και τα άτομα του περιβάλλοντος τους, συγγενείς ή φίλοι οι οποίοι είχαν αναλάβει να τους φροντίζουν.
Σχετικά με τα προβλήματα, που δημιουργούνται στις σχέσεις τους οι καρκινοπαθείς που έλαβαν μέρος στην έρευνα έδωσαν τα ακόλουθα στοιχεία:
- 32% δήλωσαν ότι ο καρκίνος προκάλεσε τεράστια πίεση και ένταση στις σχέσεις τους
- 26% δήλωσαν ότι είχαν πολύ σοβαρές δυσκολίες με το σύντροφο ή σύζυγο τους, εξαιτίας του καρκίνου που τους προσέβαλε
- 7% των καρκινοπαθών δήλωσαν ότι η σχέση τους με το σύντροφο ή σύζυγο τους διακόπηκε (διαζύγιο, χωρισμός) λόγω του καρκίνου τους
- 43% των καρκινοπαθών δήλωσαν ότι η σεξουαλική τους ζωή υπέφερε λόγω του καρκίνου.
Πολύ σημαντικά είναι επίσης τα ευρήματα της έρευνας που αφορούν στο πώς αντιλαμβάνονται ή βιώνουν οι ασθενείς τη φροντίδα, που τους παρέχεται από το σύστημα υγείας:
- 26% των ασθενών δήλωσαν, ότι νιώθουν εγκαταλειμμένοι από τις υπηρεσίες υγείας όταν δεν βρίσκονται στο νοσοκομείο
- Οι πλείστοι καρκινοπαθείς ασθενείς βασίζονται σε μέλη της οικογένειας τους ή στο σύντροφό τους, για τη συναισθηματική και άλλη πρακτική στήριξη. Σχεδόν όλα τα άτομα αυτά που φροντίζουν του καρκινοπαθείς, θεωρούν ότι οι ανάγκες των ασθενών τους είναι υπεράνω των δικών τους αναγκών
- Από αυτούς που φροντίζουν τους καρκινοπαθείς στο οικογενειακό περιβάλλον, το 36% θεωρούν ότι η σχέση τους με το δικό τους που πάσχει από καρκίνο όπως επίσης και με άλλα μέλη της οικογένειας ή φίλους, υποβάλλεται σε τεράστια πίεση και ένταση
- Από αυτούς που φροντίζουν τους δικούς τους που είναι καρκινοπαθείς, το 24% σε κάποιο στάδιο νιώθουν εγκαταλειμμένοι.
Πώς όμως βιώνουν τη στήριξη που παίρνουν οι καρκινοπαθείς; Η ενδιαφέρουσα Βρετανική έρευνα μας δίνει τα ακόλουθα στοιχεία:
- 58% των καρκινοπαθών δήλωσαν, ότι ένιωθαν ότι οι συναισθηματικές τους ανάγκες δεν τύγχαναν ισοδύναμου επιπέδου φροντίδας, όπως τα σωματικά προβλήματα υγείας
- Δυστυχώς 24% των καρκινοπαθών αισθάνονταν, ότι δεν είχαν κανένα για να μιλήσουν
- 49% των καρκινοπαθών δήλωναν, ότι ήθελαν ή είχαν ανάγκη για περισσότερη πληροφόρηση. Όμως 41% δεν μπορούσαν να βρουν αυτή την πληροφόρηση
- Ενώ 75% των καρκινοπαθών δήλωναν ότι είχαν άγχος λόγω του καρκίνου τους, λιγότεροι από το 44% λάμβαναν οποιαδήποτε πληροφόρηση, συμβουλή, στήριξη ή θεραπεία για τις ψυχολογικές συνέπειες της πάθησης τους. Λόγω απουσίας στήριξης το ποσοστό των ασθενών με κατάθλιψη αυξανόταν από 49% σε 60%.
Η έρευνα αυτή μας προσφέρει σημαντικότατες πληροφορίες για τις αφόρητες πιέσεις στις οποίες υποβάλλονται οι ασθενείς με καρκίνο, οι οικογένειες και οι φίλοι τους.
Παράλληλα φέρνει στην επιφάνεια το γεγονός ότι υπάρχουν τρομακτικά κενά στη φροντίδα και στήριξη που προσφέρεται στους καρκινοπαθείς και στα αγαπημένα τους πρόσωπα που τους φροντίζουν.
Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι 1 άνθρωπος στους 3, σε κάποια φάση της ζωής του, θα παρουσιάσει καρκίνο. Σε πολλές χώρες, ο καρκίνος έχει κατακτήσει την πρώτη θέση ως αιτία θανάτων.
Ταυτόχρονα όμως ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν με καρκίνο αυξάνεται. Επίσης οι σύγχρονες μέθοδοι αντιμετώπισης δίνουν περισσότερη σημασία σε αντικαρκινικές θεραπείες που δίνονται στους ασθενείς χωρίς να εισαχθούν στο νοσοκομείο, επί εξωτερικής βάσης (ημερήσια φροντίδα, εξωτερικοί ασθενείς).
Οι εξελίξεις αυτές δημιουργούν περισσότερες ανάγκες για μεγαλύτερους αριθμούς ασθενών. Ενώ πράγματι έχει επιτευχθεί πρόοδος στην καταπολέμηση του καρκίνου για τη σωματική πτυχή του προβλήματος, αντίθετα για την ψυχολογική και συναισθηματική στήριξη υπάρχουν πολλά σοβαρά κενά.
