Η πανδημία του κορωνοϊού Covid-19 δημιουργεί αυξημένους κινδύνους για τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και τα παιδιά, οι έφηβοι και οι νέοι ενήλικες με καρκίνο ή λευχαιμία υπό θεραπεία ή που πρόσφατα συμπλήρωσαν τις θεραπείες τους.

Τα παιδιά, οι έφηβοι και οι νέοι ενήλικες που υποβάλλονται σε θεραπεία για καρκίνο ή λευχαιμία ή που έχουν συμπληρώσει λιγότερους από 6 μήνες από το τέλος των θεραπειών τους χρειάζονται πληροφόρηση για το τι πρέπει να κάνουν σε σχέση με τη θεραπευτική τους αγωγή και άλλα θέματα της καθημερινής τους ζωής.  

Πρέπει να σημειώσουμε, ότι οι πληροφορίες που παρατίθενται εδώ πιο κάτω είναι γενικού τύπου. Για το λόγο αυτό, ο κάθε ασθενής ή οι γονείς των παιδιών χρειάζεται επιπλέον να επικοινωνούν με το γιατρό τους, για να παίρνουν οδηγίες προσαρμοσμένες στη δική τους περίπτωση. Επιπρόσθετα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι η κατάσταση εξελίσσεται γρήγορα. Έτσι είναι δυνατόν να υπάρχουν νέα δεδομένα ή διαφοροποιήσεις γεγονός που καθιστά απαραίτητη την επικοινωνία και καθοδήγηση από το θεράποντα γιατρό τους.   

Τι είναι ο κορωνοϊός COVID-19;

Ο κορωνοϊός  (COVID-19) είναι ένα νέο στέλεχος του κορωνοϊού που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην πόλη Wuhan στην Κίνα τον Δεκέμβριο του 2019. Πρόκειται για μια ταχέως εξελισσόμενη επικίνδυνη κατάσταση, την οποία κήρυξε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ως πανδημία.

Πώς μεταδίδεται και εξαπλώνεται;

Παρόμοιοι ιοί με τον κορωνοϊό διαδίδονται με τα σταγονίδια, μέσω του βήχα ή το φτάρνισμα. Αυτά τα σταγονίδια πέφτουν πάνω στους ανθρώπους που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση και είναι δυνατόν να τα εισπνεύσουν απευθείας ή να τα μεταφέρουν με τα χέρια τους όταν αγγίξουν το πρόσωπό τους. Ο ιός μεταδίδεται όταν υπάρχει στενή παρατεταμένη επαφή με κάποιον που έχει τον ιό. Για παράδειγμα, όταν είμαστε για παραπάνω από 15 λεπτά και σε απόσταση ίση ή λιγότερη από 2 μέτρα με κάποιον που έχει τον ιό τότε είναι δυνατόν να μολυνθούμε από τον κορωνοϊό. 

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Τα σημεία συμπτώματα του κορωνοϊού (COVID-19) περιλαμβάνουν βήχα, πυρετό, δύσπνοια, κόπωση, καταβολή και μυαλγίες. Στην ήπια μορφή τους μπορεί να είναι παρόμοια με αυτά του κοινού κρυολογήματος.

Υπάρχει διαθέσιμη θεραπεία;

Επί του παρόντος δεν υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη της οξείας αναπνευστικής νόσου του COVID-19. Ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της λοίμωξης είναι ν αποφύγετε την έκθεση στον ιό. Τα αντιϊικά φάρμακα δεν έχουν ακόμη αποδειχθεί αποτελεσματικά κατά του κορωνοϊού.

Πώς μπορεί ο κορωνοϊός να επηρεάσει το παιδί μου, που υποβάλλεται σε θεραπεία καρκίνου;

Τα στοιχεία δείχνουν σήμερα ότι η μόλυνση είναι πιο ήπια στα παιδιά απ' ότι στους ενήλικες. Ωστόσο, τα παιδιά και οι νέοι που υποβάλλονται σε θεραπεία καρκίνου έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα το οποίο δυσκολεύει τον οργανισμό να καταπολεμήσει λοιμώξεις, όπως ο COVID-19. Είναι σημαντικό τα παιδιά με καρκίνο και οι οικογένειές τους ν' ακολουθούν μέτρα για να προστατεύονται.

Ποιες προφυλάξεις πρέπει να λάβουμε;

Τα παιδιά και οι νέοι που υποβάλλονται σε θεραπεία και οι οικογένειές τους θα έχουν ήδη εξοικειωθεί με τις ακόλουθες προφυλάξεις σχετικά με τις λοιμώξεις που συνιστούν οι ειδικοί:

1. Πλένετε συχνά τα χέρια σας, με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20-30 δευτερόλεπτα. Χρησιμοποιήστε ένα απολυμαντικό χεριών που περιέχει αλκοόλ, το οποίο περιέχει τουλάχιστον 60% αλκοόλ (70% είναι καλύτερα) εάν δεν υπάρχουν διαθέσιμα σαπούνι και νερό. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό ειδικά εάν πριν έχετε μετακινηθεί με τα δημόσια μέσα μεταφοράς.
2. Προσπαθήστε να βοηθήσετε το παιδί σας ν' αποφεύγει ν' αγγίζει τα μάτια, τη μύτη και το στόμα με άπλυτα χέρια όπου είναι δυνατόν.
3. Αποφύγετε την στενή επαφή με άτομα που ξέρετε ότι δεν είναι καλά.
4. Να καλύπτετε το βήχα ή το φτάρνισμα του παιδιού σας με ένα χαρτομάντιλο και, στη συνέχεια, ρίξτε το στον κάδο των απορριμμάτων.
5. Καθαρίζετε και απολυμάνετε τα αντικείμενα και τις επιφάνειες που χρησιμοποιείτε συχνά στο σπίτι και στο περιβάλλον εργασίας.
6. Επιπλέον, ακολουθείτε πιστά τις οδηγίες για παραμονή στο σπίτι, αποφεύγετε τις μη άκρως απαραίτητες μετακινήσεις, τηρείτε τις συστάσεις αυτοπεριορισμού όταν σας δίνονται ή επιβάλλονται. 

Πρέπει να φοράμε μάσκες προσώπου για να προστατευθούμε από τη μόλυνση;

Οι μάσκες προσώπου διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο σε κλινικά περιβάλλοντα, όπως τα νοσοκομεία, αλλά υπάρχουν πολύ λίγα στοιχεία σχετικά με το όφελος από τη χρήση τους έξω από τους νοσοκομειακούς χώρους. Οι μάσκες προσώπου πρέπει να φοριούνται σωστά, να αλλάζονται συχνά, να απομακρύνονται σωστά και να απορρίπτονται με ασφάλεια για να είναι αποτελεσματικές.

Τι πρέπει να κάνω, εάν το παιδί μου αναπτύξει πυρετό ή άλλα συμπτώματα;

Πρέπει ν' ακολουθήσετε την συνηθισμένη καθοδήγηση που έχετε για να πάτε στο νοσοκομείο εάν το παιδί σας αναπτύξει πυρετό, αφού πρώτα επικοινωνήστε τηλεφωνικώς με τον γιατρό σας. Είναι σημαντικό να λάβετε οδηγίες για το πώς θα μεταβείτε στο νοσοκομείο και ποιος είναι ο ειδικός χώρος που θα εξετασθεί το παιδί σας, ώστε σε περίπτωση προσβολής από κορωνοϊό να έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα προστατευτικά μέτρα εκ των προτέρων. Το παιδί σας θα αξιολογηθεί και θα αντιμετωπιστεί σύμφωνα με την πολιτική που ακολουθείται στο νοσοκομείο.

Εάν ανησυχείτε ότι το παιδί σας έχει συμπτώματα COVID-19 ή έχει γνωστή επαφή με άτομο που παρουσιάζει COVID-19, είναι σημαντικό να ενημερώσετε το νοσοκομείο πριν από την άφιξή σας, ώστε να γίνουν οι απαραίτητες ετοιμασίες και να παρθούν τα κατάλληλα μέτρα.

Επίσης, εάν εσείς ή κάποιος από την οικογένεια που ζει με τον ασθενή παρουσιάζει κάποιο ύποπτο σημείο ή σύμπτωμα (πυρετό, βήχα, δύσπνοια), τότε είναι απαραίτητο να ενημερώσετε το γιατρό σας.

Η προμήθεια των φαρμάκων ή η θεραπεία του παιδιού μου θα επηρεαστεί από τον COVID-19;

Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν ελλείψεις που να συνδέονται με τον κορωνοϊό και κανένας κατασκευαστής φαρμάκων δεν έχει πει ότι αναμένει προβλήματα με τον εφοδιασμό λόγω του κορωνοϊού. Οι θεραπείες με φάρμακα από το στόμα ή άλλες συνεχίζονται κανονικά εκτός εάν ο θεράπων γιατρός σας (που πρέπει πάντα να ενημερώνετε για οτιδήποτε συμβαίνει) συστήσει διαφορετικά.   

Τι γίνεται με την επίσκεψη στο παιδί μου που βρίσκεται στο νοσοκομείο;

Όπως είναι η συνηθισμένη τακτική, όσοι επισκέπτες δεν είναι καλά ή έχουν συμπτώματα δεν πρέπει να επισκέπτονται το παιδί σας στο νοσοκομείο. Θα πρέπει να υπάρχει διαρκής υπενθύμιση στους επισκέπτες να πλένουν συχνά τα χέρια τους με σαπούνι και νερό ή να χρησιμοποιούν απολυμαντικό χεριών. Περιορισμοί στον αριθμό των επισκεπτών εκτός από τους γονείς είναι δυνατόν να επιβληθούν από το νοσοκομείο.

Πρέπει να ακυρώσουμε τη θεραπεία του παιδιού ή τις follow - up συναντήσεις στο νοσοκομείο;

Εάν το παιδί σας έχει προγραμματισμένο ραντεβού για θεραπεία, εκτός αν είναι άρρωστο, θα πρέπει να την κάνει. Σε περίπτωση οποιασδήποτε διακοπής εκ μέρους της παρεχόμενης υπηρεσίας, οι ιατροί θα λαμβάνουν πάντα τις αποφάσεις για να δώσουν προτεραιότητα στη θεραπεία σε όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη και σε συνεννόηση πάντα με τους ασθενείς. Η κύρια μέριμνα θα είναι η παροχή βασικών υπηρεσιών, βοηθώντας τους ασθενείς σε πιο σοβαρή κατάσταση να έχουν πρόσβαση στη σωστή θεραπεία. Τα προγραμματισμένα ραντεβού παρακολούθησης αναβάλλονται, ανάλογα με τις αποφάσεις που έχει λάβει το κάθε Τμήμα. Σε κάθε περίπτωση επικοινωνήστε με τον ιατρό σας για να ενημερωθείτε για τυχόν αλλαγές.

Τι συμβαίνει εάν υπάρχουν άλλοι ασθενείς ως ύποπτα κρούσματα κορωνοϊού στο νοσοκομείο μας; Θα θέσουν σε κίνδυνο το παιδί μου;

Όλα τα τεστ για τα πιθανά κρούσματα κορωνοϊού πραγματοποιούνται σύμφωνα με αυστηρούς κανονισμούς σε κάθε νοσοκομείο. Όλες οι ύποπτες περιπτώσεις παραμένουν στην απομόνωση, μακριά από τους δημόσιους χώρους του νοσοκομείου και επιστρέφουν στο σπίτι παραμένοντας επίσης σε απομόνωση. Ο εξοπλισμός επίσης που χρησιμοποιείται στα ύποπτα περιστατικά είναι συγκεκριμένος, ενώ πραγματοποιείται απολύμανση του χώρου εξέτασης του παιδιού μετά την αποχώρησή του, ώστε να μπορεί να υποδεχθεί επόμενο πιθανό κρούσμα. Οι ασθενείς και οι γονείς τους μπορούν να είναι σίγουροι ότι η ασφάλειά τους αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα και να ενθαρρύνονται να τηρούν όλα τα ραντεβού ως συνήθως.

Τι γίνεται αν έχω περισσότερες ερωτήσεις;

Παρακαλείστε να μιλήσετε με τον γιατρό του παιδιού σας ή με οποιοδήποτε μέλος της θεραπευτικής ομάδας στην κλινική σας.

Πώς μπορώ να ενημερώνομαι για το COVID-19;

Υπάρχουν σημαντικές πηγές πληροφόρησης με συνεχή ενημέρωση που είναι καλό να συμβουλεύεστε:

1. Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας Ελλάδος
2. Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας 
3. Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών Κυπριακής Δημοκρατίας
4. Υπουργείο Υγείας Κυπριακής Δημοκρατίας
5. Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας
   
   

Οι πιο πάνω οδηγίες προσαρμόστηκαν με βάση συστάσεις από το Children’s Cancer and Leukemia Group