Οι σκύλοι μπορούν να εκπαιδευτούν στο να μυρίζονται και να ανιχνεύουν καρκίνους.

Η όσφρηση των καλύτερων τετραπόδων φίλων του ανθρώπου, των σκύλων, είναι  από 10.000 μέχρι 100.000 καλύτερη από εκείνη των ανθρώπων.

Χάρις στην εξαιρετική τους όσφρηση, μπορούν να εντοπίζουν τις πτητικές οργανικές ουσίες που παράγουν οι καρκίνοι έστω και εάν αυτές παράγονται σε πολύ μικρές ποσότητες.

Το ενδιαφέρον των γιατρών για τις οσφρητικές ικανότητες των σκύλων να ανιχνεύουν καρκίνους άρχισε από το 1989. Η αφορμή ήταν το ασυνήθιστο και υπερβολικό ενδιαφέρον του σκύλου μιας ασθενούς για μια δερματική βλάβη που είχε αυτή στο πόδι της.

Ακόμη και όταν φορούσε παντελόνι, ο σκύλος ενδιαφερόταν συνεχώς για την εν λόγω βλάβη και όχι γιά άλλες αλλοιώσεις του δέρματος της. Τελικά αποδείχτηκε ότι η δερματική αλλοίωση που μυριζόταν ο σκύλος ήταν κακόηθες μελάνωμα.

Μετά από την πρώτη αυτή παρατήρηση ακολούθησαν και άλλες περιγραφές σκύλων που μπορούσαν να εντοπίσουν με την όσφρηση τους, καρκίνους. Εκτός από τον καρκίνο του δέρματος,  περιγράφηκαν περιπτώσεις όπου σκύλοι είχαν ανιχνεύσει καρκίνους του μαστού και του πνεύμονα.

Με βάση αυτά τα στοιχεία, γιατροί από το Ηνωμένο Βασίλειο, θέλησαν να εξερευνήσουν για πρώτη φορά με επιστημονικό τρόπο τις δυνατότητες που έχουν οι σκύλοι να μυρίζονται και να ανιχνεύουν καρκίνους.

Για το σκοπό αυτό χρησιμοποίησαν 6 σκύλους διαφορετικού είδους, δείγματα ούρων από 36 ασθενείς με καρκίνο της ουροδόχου κύστης και από 108 άλλα άτομα που ήταν είτε υγιή ή είχαν μια άλλη μη καρκινική πάθηση. Οι σκύλοι είχαν εκπαιδευτεί για περισσότερο από 7 μήνες για να διακρίνουν τα ούρα ασθενών με καρκίνο ουροδόχου κύστης από εκείνα άλλων ατόμων, υγιών ή μη, αλλά χωρίς καρκίνο.

Ο κάθε σκύλος υποβλήθηκε σε 9 διαφορετικά τεστ. Κάθε φορά που ένας σκύλος αναγνώριζε ένα δείγμα που προερχόταν από ασθενή με καρκίνο, ξάπλωνε δίπλα από το δείγμα.

Τα αποτελέσματα των δοκιμασιών έδειξαν ότι οι σκύλοι είχαν επιτυχία της τάξης του 41%. Εάν οι σκύλοι θα διάλεγαν με βάση την τύχη τα δείγματα, τότε το ποσοστό της επιτυχίας τους, δεν θα ξεπερνούσε το 14%. Η ικανότητα των σκύλων να βρίσκουν τη χαρακτηριστική μυρωδιά των καρκινικών κυττάρων, ήταν ανεξάρτητη από άλλα χημικά χαρακτηριστικά των ούρων όπως για παράδειγμα η παρουσία αίματος. Υπήρξε μάλιστα μια περίπτωση όπου σε ένα άτομο που έδωσε ούρα ως μη καρκινοπαθής, οι σκύλοι σταθερά έδειχναν ότι τα ούρα του περιείχαν πτητικές οργανικές ουσίες από καρκίνο άρα ο ασθενής είχε πρόβλημα.  Οι συνήθεις εξετάσεις όπως η κυστεοσκόπηση και το υπερηχογράφημα δεν ήσαν αρχικά θετικά. Οι επαναληπτικές εξετάσεις έδειξαν ότι ο εν λόγω ασθενής είχε πράγματι καρκίνο ο οποίος εντοπιζόταν στο δεξιό νεφρό του, γεγονός που δικαίωσε τους σκύλους.

Πρόκειται για την πρώτη πειραματική έρευνα που τεκμηριώνει με επιστημονικό τρόπο ότι οι σκύλοι είναι ικανοί να ανιχνεύουν τον καρκίνο με την όσφρηση τους και ότι το γεγονός αυτό δεν οφείλεται στην τύχη.

Πρέπει επίσης να σημειώσουμε ότι οι σκύλοι που χρησιμοποιήθηκαν στην εν λόγω έρευνα δεν ήταν από ράτσες σκύλων που είναι γνωστές για τις οσφρητικές τους ικανότητες.

Η γνώμη μας είναι ότι προσφέρεται η βάση για μελλοντικές εργασίες που θα εξερευνήσουν περισσότερο τις ικανότητες σκύλων με ισχυρή όσφρηση για να προσφέρουν στην έγκαιρη διάγνωση των καρκίνων.

Επίσης θα πρέπει να βρεθεί όλο το φάσμα των καρκίνων τους οποίους είναι σε θέση οι σκύλοι να αναγνωρίζουν. Ήδη τα πρώτα στοιχεία δείχνουν την ικανότητα των σκύλων να μυρίζονται ουσίες από καρκίνο του δέρματος, των πνευμόνων, του μαστού, της ουροδόχου κύστης και του νεφρού.

Γνωρίζοντας ότι πολλοί καρκίνοι απελευθερώνουν ουσίες στο αίμα, τότε βλέπουμε σε πόσο μεγάλο βαθμό θα μπορούσαν να προσφέρουν οι τετράποδοι καλύτεροι φίλοι του ανθρώπου. Σίγουρα από επιστημονική άποψη, η αναγνώριση και εκμετάλλευση των ικανοτήτων των σκύλων μπορεί να μας μάθουν και να μας βοηθήσουν πολύ.

Μια εφαρμογή που μπορεί να προκύψει είναι αφού πρώτα αναγνωριστούν με ακρίβεια ποιες πτητικές ουσίες από τον καρκίνο μυρίζονται οι σκύλοι, να κατασκευαστούν μηχανήματα ακριβείας που να ανιχνεύουν τις εν λόγω πτητικές ουσίες.