Ο καρκίνος της στοματικής κοιλότητας μπορεί να εκδηλωθεί σε διάφορα σημεία του στόματος, όπως η γλώσσα, τα χείλη, η παρειά, τα ούλη, ο ουρανίσκος και επίσης πιο πίσω στην περιοχή του φάρυγγα και των αμυγδαλών.
Όσο πιο γρήγορα ανιχνευτεί ένας καρκίνος της στοματικής κοιλότητας τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες ίασης του ασθενούς.
Τα ποσοστά επιβίωσης των ασθενών με καρκίνο του στόματος ή του φάρυγγα πέφτουν δραματικά όταν ο καρκίνος της περιοχής αυτής εξαπλωθεί, δηλαδή κάνει μεταστάσεις σε άλλα όργανα ή περιοχές του σώματος.
Η καθυστέρηση στην ανίχνευση, διάγνωση και θεραπεία του καρκίνου του στόματος και του φάρυγγα μπορεί να είναι αιτία δημιουργίας μεταστάσεων και μείωσης των ελπίδων ίασης του ασθενούς. Για αυτό είναι πολύ σημαντικό να ανιχνεύονται το ταχύτερο δυνατό καρκίνοι που εμφανίζονται στην περιοχή αυτή διότι στα αρχικά στάδια η θεραπεία είναι πιο αποτελεσματική.
Για να επιτευχθούν καλύτερα αποτελέσματα στη μάχη κατά του καρκίνου του στόματος και του φάρυγγα χρειάζεται περισσότερη διαφώτιση και διαπαιδαγώγηση του κοινού αλλά και των επαγγελματιών υγείας. Σε ανθρώπους που έχουν χαρακτηριστικά που δημιουργούν για αυτούς περισσότερες πιθανότητες προσβολής από μια μορφή καρκίνου της στοματικής κοιλότητας χρειάζονται αυξημένες προσπάθειες πρόληψης και συστηματικής παρακολούθησης για έγκαιρη διάγνωση.
Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του στόματος και του φάρυγγα προκαλούνται από το κάπνισμα, την κατάχρηση αλκοόλ ή και από τα δύο μαζί. Οι εν λόγω καρκίνοι εκδηλώνονται συνήθως μετά την ηλικία των 40 ετών.
Το ποσοστό επιβίωσης των ασθενών με καρκίνο της στοματικής κοιλότητας στα 5 χρόνια μετά από τη διάγνωση κυμαίνεται γύρω στο 60%. Ωστόσο σε ορισμένες ομάδες ανθρώπων όπως οι Αφροαμερικανοί άνδρες, το ποσοστό αυτών που επιβιώνουν για περισσότερο από 5 χρόνια είναι μόνο 36%.
Η εξέταση του στόματος είναι μια απλή, εύκολη, ανώδυνη και γρήγορη εξέταση που μπορεί να προσφέρει ανεκτίμητες πληροφορίες. Ο γιατρός ή ο οδοντίατρος μπορούν να ελέγξουν όλο το στόμα, τα χείλη, τα ούλη, το φάρυγγα, τις αμυγδαλές, τον ουρανίσκο, το εσωτερικό μέρος των παρειών, να εξετάσουν το πρόσωπο και το λαιμό για να ανιχνεύσουν εάν υπάρχουν οποιαδήποτε σημεία που μαρτυρούν την ύπαρξη κάποιας σοβαρής πάθησης.
Επιπρόσθετα, ο κάθε άνθρωπος μπορεί να κοιτάζει το δικό του στόμα στο πλαίσια μιας αυτοεξέτασης. Ο γιατρός ή ο οδοντίατρος του μπορούν εύκολα να το συμβουλεύσουν για τα βασικά σημεία που πρέπει να κοιτάζει ενώ θα παραμένουν πάντα στη διάθεση του σε περίπτωση ανησυχίας για κάποιο σημείο που εμφανίζεται και δημιουργεί υποψίες.
Η τακτική εξέταση της στοματικής κοιλότητας από το γιατρό ή τον οδοντίατρο όπως επίσης και η αυτοεξέταση του ασθενούς μπορούν να σώζουν ζωές που αφαιρεί ο καρκίνος του στόματος και του φάρυγγα.
Εάν παρατηρήσετε κάποια από τις πιο κάτω αλλοιώσεις στο στόμα σας που διαρκεί για περισσότερο από 2 εβδομάδες, τότε καλύτερα είναι να συμβουλευτείτε το γιατρό ή τον οδοντίατρο σας:
- Πληγή ή ζώνη πάχυνσης της επιφάνειας στα χείλη, στο στόμα ή στο φάρυγγα
- Ύπαρξη μιας ζώνης ή περιοχής με λευκό ή ερυθρό χρώμα στο στόμα σας
- Δυσκολίες μάσησης ή κατάποσης
- Αίσθημα ότι κάτι που ενοχλεί, υπάρχει ή πιάστηκε κάπου στο λαιμό σας
- Δυσκολίες στο να κινείτε τη γλώσσα ή τη σιαγόνα σας
- Μουδιάσματα στη γλώσσα ή στο στόμα
- Για άτομα που έχουν τεχνητές οδοντοστοιχίες, πρήξιμο της σιαγόνας που τα κάνει να νιώθουν ενοχλήσεις με αυτές
- Πόνος στο ένα αυτί χωρίς απώλεια ακοής.
Συγγραφέας άρθρου:
Καθηγητής Λοΐζος Γ. Λοΐζου,
Πρόεδρος Ιδρύματος ΕΛΠΙΔΑ για παιδιά με καρκίνο και λευχαιμία,
Κλινικός Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας,
Παιδίατρος, Παιδογκολόγος-Παιδοαιματολόγος,
τ. Διευθυντής Παιδογκολογικής-Παιδοαιματολογικής Κλινικής
Νοσοκομείο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ΙΙΙ, Λευκωσία.
