Το υπερικό ή βαλσαμόχορτο είναι ένα βότανο, που είναι γνωστό από την αρχαιότητα για τις ευεργετικές του ιδιότητες. Οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι το χρησιμοποιούσαν για την καταπολέμηση των λοιμώξεων και για την επούλωση των πληγών.
Το υπερικό έχει και άλλες ονομασίες, που είναι σπαθόχορτο, αγκάθι του Αγίου Ιωάννη, St John's wort. Περιέχει τις δραστικές ουσίες υπερικίνη και υπερφορίνη, που αυξάνουν τα επίπεδα της σεροτονίνης και αδρεναλίνης του εγκεφάλου.
Το εκχύλισμα, από το υπερικό έχει χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση της κατάθλιψης. Έρευνες που έγιναν παλαιότερα είχαν δείξει, ότι το υπερικό είναι αποτελεσματικό για τη θεραπεία ήπιας έως μέτριας μορφής κατάθλιψης.
Όμως μια μεγάλη πολυκεντρική έρευνα Γερμανών γιατρών δείχνει, ότι το εκχύλισμα από το υπερικό που περιέχει την ουσία WS5570, είναι αποτελεσματικό για τη θεραπεία σοβαρής μορφής κατάθλιψης.
Οι Γερμανοί γιατροί σε μια τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή θεραπευτική δοκιμή σύγκριναν την αποτελεσματικότητα του εκχυλίσματος υπερικού με ένα από τα γνωστά αντικαταθλιπτικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται ευρέως, την παροξετίνη (
seroxat).
Τα συμπεράσματα των γιατρών ήταν ότι το εκχύλισμα του υπερικού ήταν τουλάχιστο εξ΄ ίσου αποτελεσματικό, όπως το φάρμακο παροξετίνη. Παράλληλα οι ασθενείς είχαν λιγότερες παρενέργειες και ανέχονταν καλύτερα το υπερικό παρά το φάρμακο.
Ο τρόπος με τον οποίο ενεργούν οι δραστικές ουσίες του υπερικού δεν έχει γίνει ακόμη κατανοητός. Παρά το γεγονός, ότι υπάρχουν έρευνες που υποστηρίζουν το ρόλο του σε όλες τις μορφές κατάθλιψης, εντούτοις χρειάζονται περισσότερα κλινικά στοιχεία για την τεκμηρίωση της αποτελεσματικότητας και των παρενεργειών του.
Παρά το γεγονός ότι οι παρενέργειες του φαίνονται να είναι σημαντικά λιγότερες από άλλα αντικαταθλιπτικά φάρμακα, εντούτοις υπάρχουν και πρέπει να δίνεται η σχετική πληροφόρηση. Το υπερικό αντενδείκνυται σε γυναίκες που είναι έγκυες ή που θηλάζουν.
Είναι σημαντικό να τονίσουμε, ότι ασθενείς, που πάσχουν ή που υποψιάζονται, ότι πάσχουν από κατάθλιψη δεν πρέπει από μόνοι τους να προβαίνουν σε επιλογή θεραπειών, ακόμη και με βότανα. Η άποψή μας είναι, ότι επιβάλλεται σε κάθε περίπτωση να λαμβάνεται η άποψη του θεράποντος γιατρού.
Το υπερικό μπορεί να προκαλεί φωτοευαισθησία, πόνο στην κοιλιά, διάρροια, ναυτία, ζαλάδα, εφίδρωση. Επίσης μπορεί να έχει αλληλεπιδράσεις με φάρμακα και για αυτό ασθενείς που λαμβάνουν υπερικό πρέπει να ενημερώνουν το γιατρό τους.
Βλέπουμε λοιπόν ότι ένα βότανο που χρησιμοποιείται για αιώνες από τον άνθρωπο, είναι δυνατόν να βοηθά ουσιαστικά στην αντιμετώπιση όλων των μορφών κατάθλιψης. Είναι επίσης γεγονός ότι φαίνεται να είναι πιο ασφαλές από σύγχρονα αντικαταθλιπτικά φάρμακα.
Συγγραφέας άρθρου:
Καθηγητής Λοΐζος Γ. Λοΐζου,
Πρόεδρος Ιδρύματος ΕΛΠΙΔΑ για παιδιά με καρκίνο και λευχαιμία,
Κλινικός Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας,
Παιδίατρος, Παιδογκολόγος-Παιδοαιματολόγος,
τ. Διευθυντής Παιδογκολογικής-Παιδοαιματολογικής Κλινικής
Νοσοκομείο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ΙΙΙ, Λευκωσία.
