Η λευχαιμία χαρακτηρίζεται από τον ανεξέλεγκτο και αναρχικό πολλαπλασιασμό λευχαιμικών κυττάρων.
Κάτω από κανονικές συνθήκες τα κύτταρα, που αποτελούν το αίμα πολλαπλασιάζονται, διαφοροποιούνται και ωριμάζουν στο μυελό των οστών. Όταν ένα από τα κύτταρα αυτά γίνει λευχαιμικό αρχίζει και πολλαπλασιάζεται δημιουργώντας ένα μεγάλο αριθμό παρόμοιων λευχαιμικών κυττάρων, που διηθούν και καταστρέφουν τον κανονικό μυελό των οστών. Ο μυελός τότε δεν λειτουργεί κανονικά με αποτέλεσμα να δημιουργούνται κίνδυνοι, λόγω αναιμίας, αιμορραγίας και μόλυνσης.
Επειδή η λευχαιμία από την αρχή αναπτύσσεται γενικευμένα στο μυελό των οστών και στο αίμα έχει τη δυνατότητα να επηρεάζει όλα τα συστήματα και όργανα του σώματος.
Εάν πρόκειται για οξεία μορφή της λευχαιμίας, τα προβλήματα μέσα σε λίγες μέρες ή εβδομάδες γίνονται πολύ σοβαρά. Τα λευχαιμικά κύτταρα αναπτύσσονται με μεγάλη ταχύτητα προκαλώντας μεγάλη αναστάτωση στον οργανισμό του ασθενούς. Εάν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, η ζωή του ασθενούς απειλείται.
Στις περιπτώσεις χρόνιας μορφής λευχαιμίας, αρχικά ο μυελός συνεχίζει να λειτουργεί κανονικά. Τα λευχαιμικά κύτταρα αναπτύσσονται με αργό ρυθμό. Για το λόγο αυτό τα συμπτώματα εμφανίζονται σταδιακά μετά από την παρέλευση μηνών ή ετών.
Συνοπτικά η λευχαιμία μπορεί να επηρεάσει παντού στον οργανισμό και τα συμπτώματα δυνατόν να εμφανιστούν σταδιακά ή ξαφνικά, πολύ απότομα.
Δεν μπορούμε να πούμε ότι υπάρχουν συμπτώματα ή σημεία στον άρρωστο που όταν εμφανιστούν, δηλώνουν ότι αναμφίβολα ο ασθενής πάσχει από λευχαιμία.
Είναι το σύνολο της κλινικής εικόνας που παρουσιάζει ο ασθενής, η χρονική εξέλιξη των συμπτωμάτων και η εξέταση του ασθενούς από το γιατρό, που θα δημιουργήσουν την υποψία, ότι κάτι κακό συμβαίνει στο μυελό των οστών και στο αίμα του ασθενούς.
Τα συχνότερα σημεία ή συμπτώματα που εκδηλώνονται σε ασθενείς με λευχαιμία είναι:
- Πυρετός ή νυκτερινοί ιδρώτες.
- Συχνές μολύνσεις.
- Αίσθημα αδυναμίας και κούρασης.
- Πονοκέφαλος.
- Μώλωπες που εμφανίζονται εύκολα και αιμορραγίες μικρότερες ή σοβαρότερες σε διάφορα μέρη του σώματος. Είναι δυνατόν να υπάρχουν αιμορραγίες από τα ούλη, από τη μύτη ακόμη και από το έντερο.
Εκτός από τους μώλωπες στο δέρμα μπορούν να εμφανιστούν μικρά κόκκινα σημεία που ονομάζονται πετέχιες. Είναι στην ουσία μικρές αιμορραγίες κάτω από το δέρμα και οφείλονται στη μείωση των αριθμού των αιμοπεταλίων στο αίμα.
- Πόνοι στα κόκαλα και στις αρθρώσεις.
- Πρήξιμο, ενοχλήσεις και πόνοι στην κοιλιά.
- Μεγάλοι παθολογικοί λεμφαδένες σε διάφορα μέρη του σώματος όπως η μασχάλη, ο λαιμός και οι βουβωνικές περιοχές.
- Απώλεια βάρους και ανορεξία.
Στην οξεία λευχαιμία οι ασθενείς νιώθουν πολύ άσχημα σε μικρό χρονικό διάστημα. Μπορεί να παρουσιάσουν επίσης εμετούς, σύγχυση, μυϊκή αδυναμία και σπασμούς.
Τα λευχαιμικά κύτταρα έχουν τάση να εισβάλλουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα και στον εγκέφαλο. Έτσι, δημιουργούν και νευρολογικά προβλήματα.
Επίσης τα κύτταρα της λευχαιμίας συγκεντρώνονται στους όρχεις. Για το λόγο αυτό είναι δυνατόν να προκαλέσουν πρήξιμο στον ένα ή και στους δύο όρχεις που συνήθως είναι ανώδυνο.
Η ύπαρξη ενός ή περισσότερων από τα πιο πάνω σημεία ή συμπτώματα δεν δείχνει υποχρεωτικά ότι ο ασθενής πάσχει από λευχαιμία. Υπάρχουν πολλές άλλες ασθένειες που μπορούν να δώσουν ανάλογη εικόνα.
Όταν ο ασθενής παρουσιάσει τέτοια προβλήματα θα πρέπει να ζητήσει βοήθεια από το γιατρό του. Ο γιατρός θα κρίνει και θα αποφασίσει εάν χρειάζονται να γίνουν εξετάσεις για να γίνει η διάγνωση της ασθένειας που προκαλεί τα συμπτώματα.
Συγγραφέας άρθρου:
Καθηγητής Λοΐζος Γ. Λοΐζου, MD, PhD
Πρόεδρος Ιδρύματος ΕΛΠΙΔΑ για παιδιά με καρκίνο και λευχαιμία,
Κλινικός Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας,
Παιδίατρος, Παιδογκολόγος-Παιδοαιματολόγος,
τ. Διευθυντής Παιδογκολογικής-Παιδοαιματολογικής Κλινικής
Νοσοκομείο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ΙΙΙ, Λευκωσία
Twitter: @DrLoizos
Facebook https://www.facebook.com/DrLoizou/
