Οι κύστεις νεφρών είναι συχνοί. Περίπου 50% των ανθρώπων άνω των 50 ετών έχουν κύστεις στους νεφρούς.
Δεν προκαλούν συνήθως προβλήματα, είναι καλοήθεις και πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι έχουν κύστεις στους νεφρούς.
Με την αύξηση της ηλικίας δημιουργούνται στους νεφρούς απλές κύστεις που γεμίζουν με υγρό. Είναι συνήθως μικρές, έχουν σχήμα στρογγυλό ή ωοειδές.
Η αιτία των απλών κύστεων των νεφρών είναι άγνωστη. Δεν είναι κληρονομικές και δυνατόν να υπάρχουν μία ή περισσότερες στους νεφρούς.
Οι απλές κύστεις στους νεφρούς δεν προκαλούν σημεία ή συμπτώματα. Συχνά ανακαλύπτονται τυχαία όταν γίνεται για κάποιο άλλο λόγο υπερηχογράφημα, αξονική ή μαγνητική τομογραφία των νεφρών.
Όταν διαπιστωθεί ή ύπαρξη κύστεων στους νεφρούς στις απεικονιστικές εξετάσεις, ο γιατρός θα διερευνήσει κατά πόσο ο ασθενής έχει πόνο στην κοιλιά, στην πλάτη, στη λεκάνη. Επίσης θα εξετάσει εάν υπάρχει πυρετός, ψηλή πίεση, συχνουρία ή αιματουρία.
Εάν οι κύστεις στους νεφρούς συνοδεύονται από σημεία ή συμπτώματα όπως αυτά που αναφέρουμε πιο πάνω, είναι αναγκαίο να γίνει περισσότερη διερεύνηση με εξετάσεις αίματος και ούρων.
Εάν δεν υπάρχουν σημεία ή συμπτώματα και οι κύστεις είναι μικρές, δεν χρειάζεται οποιαδήποτε θεραπεία. Μπορεί να χρειαστεί επανέλεγχος, εάν το κρίνει αναγκαίο ο γιατρός με τη βοήθεια υπερηχογραφήματος ή αξονικής τομογραφίας ανάλογα με την περίπτωση.
Στις περιπτώσεις που εκδηλώνονται προβλήματα, οι απεικονιστικές εξετάσεις μπορούν να δείξουν, εάν οι κύστεις μεγαλώνουν προκαλώντας διαταραχές της νεφρικής λειτουργίας. Στις περισσότερες όμως περιπτώσεις δεν υπάρχουν προβλήματα και δεν απαιτούνται επιπρόσθετες εξετάσεις.
Σε κύστεις, που είναι μεγάλες ή περιέχουν επασβεστώσεις (εναποθέσεις ασβεστίου στους ιστούς) ή ιστό, μπορεί να χρειαστούν επαναληπτικές εξετάσεις, για να φανεί κατά πόσο μεγαλώνουν ή όχι.
Στις περισσότερες περιπτώσεις κύστεων των νεφρών, δεν χρειάζεται θεραπεία. Οι περισσότερες είναι ακίνδυνες, δεν προκαλούν προβλήματα και έτσι δεν χρειάζεται χειρουργική αφαίρεση τους.
Σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες μπορεί να ζητηθεί η γνώμη νεφρολόγου.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, οι κύστεις μπορούν να μεγεθυνθούν και να πιέζουν άλλα όργανα προκαλώντας έτσι πόνο. Επίσης κάποτε είναι δυνατό να μολυνθούν ή ακόμη ξαφνικά να παρουσιάσουν αιμορραγία. Πολύ πιο σπάνια είναι σε θέση να επηρεάσουν τη νεφρική λειτουργία ή και να προκαλέσουν ψηλή πίεση.
Όταν οι κύστεις προκαλούν προβλήματα ή όταν υπάρχει αμφιβολία για το είδος τους ή όταν υπάρχουν φόβοι ότι μπορεί να σχετίζονται με καρκίνο, τότε αφαιρούνται χειρουργικά.
Εκτός από τις απλές κύστεις των νεφρών υπάρχουν δύο άλλες κυστικές παθήσεις των νεφρών, πολύ πιο σπάνιες και σοβαρές που μπορούν να οδηγήσουν σε νεφρική ανεπάρκεια.
Πρόκειται για την πολυκυστική νόσο των νεφρών και για την πλειοκυστική δυσπλασία των νεφρών.
Η πολυκυστική νόσος των νεφρών παρουσιάζεται με 3 μορφές εκ των οποίων οι 2 κυριότερες είναι κληρονομικές και η τρίτη συσχετίζεται με μακροχρόνια νεφρικά προβλήματα, αιμοκάθαρση και μεγάλη ηλικία. Στη νόσο σχηματίζονται ομάδες κύστεων και στους δύο νεφρούς.
Τα συμπτώματα και σημεία της πολυκυστικής νόσου των νεφρών, περιλαμβάνουν πόνο στην κοιλιά, πλάτη και στο κάτω μέρος των πλευρών, πονοκέφαλο, αύξηση περιμέτρου κοιλιάς, μολύνσεις των ούρων, αιματουρία, ψηλή πίεση, κύστεις στους νεφρούς και άλλα όργανα (συκώτι, πάγκρεας, κεντρικό νευρικό σύστημα).
Δεν είναι όλοι οι ασθενείς με πολυκυστική νόσο των νεφρών που παρουσιάζουν τα εν λόγω προβλήματα
Υπάρχουν παγκοσμίως περίπου 12 εκατομμύρια άνθρωποι που πάσχουν από πολυκυστική νόσο των νεφρών. Οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι που διατρέχουν είναι η ψηλή πίεση και η νεφρική ανεπάρκεια.
Η πλειοκυστική δυσπλασία των νεφρών, είναι παθολογική κατάσταση στην οποία σχηματίζονται πολλές κύστεις διαφόρων διαμετρημάτων στον νεφρό και υπάρχουν κατά τη γέννηση. Οι κύστεις αυτές φαίνονται και στο προγεννητικό υπερηχογράφημα.
Στην πλειοκυστική δυσπλασία των νεφρών, επηρεάζεται συνήθως μόνο ο ένας νεφρός. Η εξέλιξη του επηρεαζόμενου νεφρού χαρακτηρίζεται από τη μείωση του μεγέθους του.
Το γεγονός αυτό σε μερικές περιπτώσεις συνοδεύεται από ψηλή πίεση και μείωση της νεφρικής λειτουργίας.
Συνοπτικά βλέπουμε ότι υπάρχουν οι απλές κύστεις των νεφρών, η πολυκυστική νόσος των νεφρών και η πλειοκυστική δυσπλασία των νεφρών.
Οι απλές κύστεις είναι συχνές, υπάρχουν σε 50% των ατόμων άνω των 50 ετών, στις πλείστες περιπτώσεις δεν προκαλούν προβλήματα και δεν χρειάζονται θεραπεία παρά μόνο σπάνια όταν έχουν επιπλοκές.
Η πολυκυστική νόσος και η πλειοκυστική δυσπλασία των νεφρών, είναι σπανιότερες αλλά σοβαρότερες παθήσεις για τις οποίες απαιτείται προσεκτική παρακολούθηση και αντιμετώπιση από εξειδικευμένους γιατρούς.
