Η ύπαρξη πρωτεϊνών στα ούρα (πρωτεϊνουρία) είναι σημείο ασθένειας των νεφρών. Υπάρχουν πολλές διαταραχές της υγείας που οδηγούν σε πάθηση των νεφρών.
Αρκετές παθήσεις των νεφρών μπορεί να εξελίσσονται ανεξέλεγκτα και να εκδηλωθούν με σημεία ή συμπτώματα μόνο όταν φτάσουν σε προχωρημένο στάδιο. Οι ασθένειες των νεφρών είναι αρκετά συχνές στους ενήλικες και μπορεί να εκδηλωθούν και σε παιδιά αλλά συνήθως οι αιτίες τους είναι διαφορετικές.
Οι νεφροί που είναι υγιείς δεν επιτρέπουν στις πρωτεΐνες να περάσουν στα ούρα κατά τη λειτουργία φιλτραρίσματος του αίματος. Για το λόγο αυτό η παρουσία πρωτεϊνών στα ούρα είναι ένδειξη ότι κάτι μπορεί να συμβαίνει στη νεφρική λειτουργία. Για αυτό απαιτείται οι νεφροί να ελεγχθούν.
Η νεφρική πάθηση μπορεί να είναι είτε οξεία, δηλαδή να έχει εκδηλωθεί πρόσφατα ή ξαφνικά είτε να είναι χρόνια, δηλαδή να εξελίσσεται για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Οι περισσότεροι ασθενείς με πρωτεϊνουρία δεν παρουσιάζουν συμπτώματα. Η ανίχνευση του προβλήματος γίνεται όταν σε μια ανάλυση ούρων ανιχνεύονται πρωτεΐνες.
Στις παθήσεις και άλλους παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για πρωτεϊνουρία περιλαμβάνονται:
- Η ψηλή πίεση (υπέρταση)
- Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 και 2
- Πρωτογενείς παθήσεις των νεφρών, δηλαδή παθήσεις που παρουσιάζονται ειδικά στους νεφρούς
- Η παχυσαρκία
- Η αύξηση της ηλικίας, ιδιαίτερα η ηλικία άνω των 65 ετών
- Οικογενειακό ιστορικό παθήσεων στου νεφρούς
- Προεκλαμψία, δηλαδή υπέρταση που εκδηλώνεται κατά την εγκυμοσύνη.
Στις εργαστηριακές εξετάσεις που διενεργούνται για την πρωτεϊνουρία περιλαμβάνονται:
- Η ανάλυση ούρων
- Η συλλογή των ούρων 24 ωρών για μέτρηση της πρωτεϊνουρίας η οποία υπάρχει κατά το 24ωρο που είναι μια πιο ορθή εκτίμηση της κατάστασης από ότι η μέτρηση πρωτεϊνών σε ένα μόνο δείγμα ούρων
- Η καλλιέργεια ούρων για την ανίχνευση μόλυνσης στα ούρα ή στους νεφρούς που δυνατόν να συνοδεύονται από πρωτεϊνουρία
- Η μέτρηση στο αίμα του ασθενούς της κρεατινίνης, ουρίας, ηλεκτρολυτών, ασβεστίου, φωσφόρου.
Διάφορες απεικονιστικές εξετάσεις βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση του τι συμβαίνει στου νεφρούς:
- Υπερηχογράφημα των νεφρών
- Αξονική τομογραφία των νεφρών
- Μαγνητική τομογραφία των νεφρών
- Αγγειογραφία για αξιολόγηση της ροής του αίματος από και προς τους νεφρούς
- Βιοψία νεφρού που χρειάζεται σε αριθμό περιπτώσεων για να βρεθεί ποια συγκριμένη πάθηση που εκδηλώνεται ειδικά στους νεφρούς ή γενικότερα ευθύνεται για την πρωτεϊνουρία.
Θεραπεία
Η πρωτεϊνουρία δεν είναι σημείο μόνο μιας νόσου και για αυτό η αντιμετώπιση στοχεύει την αιτία που προκαλεί το συγκεκριμένο πρόβλημα στο νεφρό. Ανάλογα με την αιτία πρόκλησης θα προταθεί από το θεράποντα γιατρό ή και από το νεφρολόγο του ασθενούς ένα σύνολο γενικών και ειδικών για το νεφρό θεραπευτικών μέτρων.
Στην περίπτωση της πρωτεϊνουρίας που εκδηλώνεται στο διαβήτη, στην υπέρταση και σε άλλες χρόνιες νεφρικές παθήσεις, χορηγούνται τα αντίστοιχα φάρμακα και συστήνονται αλλαγές και προσαρμογές του τρόπου ζωής και διατροφής του ασθενούς.
Εάν υπάρχει λοίμωξη στο ουροποιητικό σύστημα χρειάζεται η αντιβίωση ανάλογα με το μολυσματικό παράγοντα που ευθύνεται και το αντιβιόγραμμα.
Σε περίπτωση πρωτεϊνουρίας και νεφρικής ανεπάρκειας πιθανόν να χρειαστεί αιμοκάθαρση ανάλογα με το στάδιο της ανεπάρκειας της λειτουργίας των νεφρών. Στην οξεία νεφρική ανεπάρκεια η αιμοκάθαρση θα χρησιμοποιηθεί έως ότου οι νεφροί ανακάμψουν.
Στη χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, η περιτοναϊκή διάλυση ή η αιμοκάθαρση θα αρχίσουν όταν ο νεφρολόγος κρίνει ότι η νεφρική λειτουργία έχει κατεβεί κάτω από συγκεκριμένο όριο και ανάλογα με τη γενική κατάσταση του ασθενούς. Σε αριθμό ασθενών η μεταμόσχευση νεφρού μπορεί να είναι η καλύτερη επιλογή.
Ο στόχος της έγκαιρης ανίχνευσης των χρόνιων παθήσεων των νεφρών είναι να καταστεί δυνατή η έναρξη της θεραπευτικής αντιμετώπισης προτού εγκατασταθούν στους νεφρούς ανεπανόρθωτες βλάβες.
Η πρωτεϊνουρία είναι παθολογικό σημείο που χρειάζεται να διερευνηθεί για να βρεθεί η αιτία που τη δημιουργεί.
Η έγκαιρη ανίχνευση και αντιμετώπιση του παράγοντα που προκαλεί την πρωτεϊνουρία πιθανόν να αποτρέψει την εξέλιξη προς χρόνια νεφρική πάθηση με νεφρική ανεπάρκεια.
