Μερικοί λένε ότι το να αποβάλλεις πέτρες από τους νεφρούς είναι σαν να γεννάς ένα παιδί φτιαγμένο από λεπίδες. Αυτό δείχνει πόσο έντονος μπορεί να είναι ο πόνος που προκαλούν οι πέτρες στους νεφρούς.
Τα καλά νέα είναι ότι παρά το γεγονός ότι προκαλούν τόσο δυνατό πόνο, σπάνια δημιουργούν μόνιμες βλάβες. Επιπρόσθετα υπάρχει τρόπος πρόληψης τους.
Ο πόνος της πλάτης ή του πλευρού, που δεν υποχωρεί είναι βασικό σύμπτωμα που προκαλούν οι πέτρες στους νεφρούς ή νεφρολιθίαση. Οι πέτρες μπορεί επίσης να συνοδεύονται από ούρα αιματηρά, χρώματος ροζ ή που μυρίζουν άσχημα. Μπορεί να υπάρχει πυρετός και πόνος κατά την ούρηση.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι η συχνότητα της νεφρολιθίασης παρουσιάζει αύξηση. Ωστόσο οι λόγοι αυτής της αύξησης δεν είναι γνωστοί.
Οι άνδρες παρουσιάζουν με μεγαλύτερη συχνότητα πέτρες στους νεφρούς απ' ότι οι γυναίκες. Ορισμένες εθνικές πληθυσμιακές ομάδες, όπως για παράδειγμα οι Καυκασιανοί προσβάλλονται συχνότερα από πέτρες στους νεφρούς.
Η ηλικία επηρεάζει τον κίνδυνο για νεφρολιθίαση. Για τους άνδρες οι πιθανότητες να παρουσιάσουν πέτρες νεφρών αυξάνονται όταν εισέρχονται στα σαράντα τους και συνεχίζει να αυξάνεται έως τα εβδομήντα τους. Στις γυναίκες ο κίνδυνος φτάνει στο πιο ψηλό του σημείο, όταν αυτές βρίσκονται στα πενήντα τους.
Κάθε μέρα περνούν από τους νεφρούς περίπου 190 λίτρα αίματος. Οι νεφροί καθαρίζουν το αίμα από άχρηστες ουσίες και τις μεταφέρουν στα ούρα για να τις αποβάλει ο οργανισμός. Μεταξύ άλλων περιλαμβάνονται και ανόργανες ουσίες.
Στους ανθρώπους που υποφέρουν από νεφρολιθίαση, ορισμένες ανόργανες ουσίες ενώνονται με άλλα απόβλητα και αρχίζουν να σχηματίζουν πέτρα. Οι πέτρες που σχηματίζονται δεν είναι όλες της ίδιας μορφής.
Οι περισσότερες πέτρες αποτελούνται από ασβέστιο, που ενώνεται με οξαλικά η φωσφορικά άλατα. Σπανιότερα δημιουργούνται πέτρες από ουρικό οξύ ή άλλες ουσίες που φυσιολογικά υπάρχουν στον οργανισμό.
Κανένας δεν γνωρίζει γιατί ακριβώς οι εν λόγω ουσίες που υπάρχουν σε όλους τους ανθρώπους, σε ορισμένους ενώνονται μεταξύ τους δημιουργώντας πέτρες ενώ σε άλλους όχι. Είναι πιθανόν η νεφρολιθίαση να σχετίζεται με τη συγκέντρωση των ουσιών αυτών στα ούρα ή σε άλλους παράγοντες που τώρα είναι άγνωστοι και οι οποίοι ευνοούν ή εμποδίζουν το σχηματισμό πέτρας στο ουροποιητικό σύστημα.
Οι περισσότερες πέτρες στο τέλος αποβάλλονται διαμέσου των ούρων. Ορισμένες όμως δυνατόν να μεγαλώσουν σε σημείο που να εμποδίζουν την ελεύθερη ροή των ούρων. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο ο πόνος είναι πολύ δυνατός και δημιουργείται επίσης ο κίνδυνος ουρολοίμωξης.
Για τις περισσότερες περιπτώσεις που οι πέτρες δεν μπορούν να αποβληθούν από το ουροποιητικό σύστημα, χρησιμοποιείται συνήθως η μέθοδος της λιθοτριψίας. Στη λιθοτριψία χρησιμοποιούνται κύματα ενέργειας, που διασπούν την πέτρα σε μικρότερα τεμάχια τα οποία αποβάλλονται εύκολα από τα ούρα.
Τα άτομα που παρουσίασαν περισσότερο από μια φορά πέτρες στους νεφρούς, κινδυνεύουν περισσότερο να παρουσιάσουν ξανά το ίδιο πρόβλημα. Όμως υπάρχουν τρόποι πρόληψης των περισσότερων ειδών πέτρας των νεφρών.
Αρχικά ο γιατρός πρέπει να γνωρίζει τι μορφής ήταν η πέτρα που ο ασθενής παρουσίασε την πρώτη φορά. Για αυτό είναι σημαντικό οι ασθενείς που αποβάλλουν πέτρα, να προσπαθούν να τη μαζεύουν για να γίνεται ανάλυση στο εργαστήριο.
Η ανάλυση της πέτρας θα δείξει το είδος της και θα προσδιορίσει τα άλατα και άλλες ουσίες που την αποτελούν. Με βάση αυτή την πληροφόρηση, ο γιατρός θα συστήσει στον ασθενή τι πρέπει να αποφεύγει ή να επιλέγει για την πρόληψη του προβλήματος.
Υπάρχουν και άλλα τεστ συμπεριλαμβανομένων και αναλύσεων αίματος και ούρων που δυνατόν να ζητήσει ο γιατρός για να καταλάβει καλύτερα το λόγο σχηματισμού της πέτρας. Το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς, η επαγγελματική απασχόληση, οι συνήθειες διατροφής και το τι πίνει ο ασθενής βοηθούν στη διάγνωση της αιτίας πρόκλησης της νεφρολιθίασης.
Το άφθονο νερό βοηθά στην πρόληψη σχηματισμού πέτρας στους νεφρούς. Επίσης, ανάλογα με το είδος της πέτρας που έχει ο ασθενής, ο γιατρός θα συστήσει αποφυγή ορισμένων τροφίμων ή ποτών.
Για παράδειγμα σε ασθενείς που κάνουν πέτρες από οξαλικό ασβέστιο πρέπει να αποφεύγονται το σπανάκι, τα φιστίκια και η σοκολάτα. Οι ασθενείς που έχουν τάση να κάνουν πέτρες από ουρικό οξύ πρέπει να περιορίζουν την κατανάλωση κρέατος.
Επιπλέον ο γιατρός δυνατόν να χορηγήσει φάρμακα που αποτρέπουν τη δημιουργία πέτρας από ορισμένες ουσίες. Για παράδειγμα η αλλοπουρινόλη αποτρέπει το σχηματισμό ουρικού οξέος και έτσι μειώνει τον κίνδυνο νεφρολιθίασης λόγω ουρικού οξέος.
Εάν νομίζετε ότι έχετε πέτρες στο νεφρό, καλέστε το γιατρό σας. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι πέτρες αποβάλλονται με τα ούρα. Ωστόσο κάποτε δεν φεύγουν από μόνες τους.
Καλέστε το γιατρό σας εάν έχετε κάποιο από τα σημεία ή συμπτώματα που δείχνουν ότι πιθανόν να έχετε πέτρες στου νεφρούς:
- Πολύ δυνατό πόνο στην πλάτη σας ή στο πλευρό σας που δεν υποχωρεί.
- Αίμα στα ούρα, χρώμα ούρων κόκκινο ή ροζ.
- Πυρετό και ρίγος.
- Εμετούς.
- Ούρα που μυρίζουν άσχημα ή που φαίνονται θολά.
- Αίσθημα καύσου όταν ουρείτε.