Το ασβέστιο είναι ένα πολύ βασικό ιχνοστοιχείο που συμβάλλει στην υγιεινή διατροφή, στην κανονική ανάπτυξη και διατήρηση των οστών. Όμως τα περισσότερα παιδιά και έφηβοι, δεν πίνουν αρκετό γάλα για να ικανοποιούν τις ανάγκες τους.
Υπολογίζεται ότι λιγότερο από 1 κορίτσι στα 10 και μόνο 1 αγόρι στα 4, ηλικίας 9 έως 13 ετών, λαμβάνουν ποσότητες ασβεστίου, ίσες ή μεγαλύτερες από αυτές που απαιτεί ο οργανισμός τους.
Είναι πολύ σημαντικό, οι γονείς και όλοι όσοι φροντίζουν παιδιά και έφηβους, να κατανοήσουν ότι έχει τεράστια σημασία η κατανάλωση ασβεστίου στις ηλικίες από 11 έως 15 ετών λόγω της κρίσιμης αύξησης της οστικής μάζας, που παρατηρείται σε αυτή τη φάση της ζωής.
Έρευνες έχουν δείξει, ότι πολλοί γονείς δεν γνωρίζουν, ότι τα παιδιά άνω των 9 ετών και οι έφηβοι χρειάζονται σχεδόν διπλάσιο ασβέστιο από ότι τα παιδιά κάτω των 9 ετών.
Τα παιδιά και οι έφηβοι μπορούν να προσλαμβάνουν την περισσότερη ποσότητα ασβεστίου, που χρειάζεται ο οργανισμός τους από 3 φλιτζάνια άπαχου ή χαμηλής περιεκτικότητας σε λίπος γάλακτος. Τα 3 αυτά φλιτζάνια γάλακτος, μπορούν να τους προσφέρουν 900 mg ασβεστίου από τα 1.300 mg που είναι αναγκαία για την ιδανική ανάπτυξη των οστών τους. Την υπόλοιπη ποσότητα ασβεστίου μπορούν να την παίρνουν από επιπρόσθετες μερίδες πλούσιων σε ασβέστιο, τροφίμων.
Η δημιουργία δυνατών οστών στην παιδική και εφηβική ηλικία, επηρεάζει την υγεία για όλη τη ζωή. Ο ρόλος της ορθής ανάπτυξης των οστών στην παιδική ηλικία έχει πολύ μεγάλη σημασία στην πρόληψη της οστεοπόρωσης.
Η περισσότερη οστική μάζα, που θα υπάρχει στην ενήλικη ζωή δημιουργείται στις ηλικίες από 9 έως 19 ετών. Μεταξύ 11 και 15 ετών τα παιδιά δημιουργούν περισσότερο από 25% της οστικής μάζας, που θα έχουν ως ενήλικες.
Μέχρι που θα συμπληρώσουν την ανάπτυξη τους γύρω στα 17 τους, θα έχει δημιουργηθεί περίπου το 90% της ενήλικης οστικής μάζας τους. Μετά την εφηβεία, ο σκελετός συνεχίζει να αυξάνει σε πυκνότητα, μέχρι περίπου την ηλικία των 30 ετών.
Το ασβέστιο έχει θεμελιώδη ρόλο για τη δημιουργία της οστικής μάζας για να μπορούν τα οστά να υποστηρίζουν τις σωματικές δραστηριότητες καθόλη τη διάρκεια της ζωής και να μειώνουν τον κίνδυνο καταγμάτων, ιδιαίτερα λόγω της οστεοπόρωσης.
Η έναρξη της οστεοπόρωσης αργότερα στη ζωή, εξαρτάται από δύο σημαντικούς παράγοντες:
- Το επίπεδο οστικής μάζας που έχει επιτευχθεί κατά τις 2 έως 3 πρώτες δεκαετίες της ζωής
- Το ρυθμό με τον οποίο χάνεται αργότερα στη ζωή η οστική μάζα.
Παρά το γεγονός, ότι τα αποτελέσματα της χαμηλής κατανάλωσης ασβεστίου δεν φαίνονται στην παιδική ηλικία, η ανεπαρκής πρόσληψη ασβεστίου βάζει σε κίνδυνο για οστεοπόρωση αργότερα στη ζωή, τους νέους ανθρώπους.
Η σωματική άσκηση έχει ουσιαστικό ρόλο στον καθορισμό της οστικής μάζας, της δύναμης και του σχήματος των οστών. Δραστηριότητες, όπως το τρέξιμο, ο χορός, η χρήση σκαλοπατιών, όπως επίσης και ασκήσεις που αυξάνουν τη δύναμη λόγω μεταφοράς βάρους, βοηθούν την ανάπτυξη των οστών.
Για παιδιά και έφηβους, μερικές από τις καλύτερες ασκήσεις αυτού του τύπου είναι τα ομαδικά αθλήματα, το ποδόσφαιρο, η καλαθόσφαιρα, η πετόσφαιρα και άλλα. Έρευνες δείχνουν, ότι η απουσία σωματικής άσκησης, οδηγεί σε απώλεια οστικής μάζας, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για μεγάλες περιόδους αδράνειας ή ακινησίας.
Τα παιδιά και έφηβοι ηλικίας από 9 έως 19 ετών πρέπει να κάνουν τουλάχιστον 60 λεπτά σωματικής άσκησης κατά προτίμηση κάθε μέρα της εβδομάδας. Το γάλα και τα άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα, είναι τα τρόφιμα επιλογής για την κάλυψη των αναγκών σε ασβέστιο, διότι είναι ιδιαίτερα πλούσια σε ασβέστιο.
Έρευνες έχουν δείξει ότι όταν υπάρχει πρόσληψη γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων, η οστική πυκνότητα είναι καλύτερη, σ' ένα ή περισσότερα μέρη του σκελετού.
Το άπαχο γάλα ή το γάλα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, είναι εξαιρετική πηγή ασβεστίου, διότι προσφέρει ψηλές ποσότητες ασβεστίου χωρίς να δίνει επιπρόσθετα λίπος και επειδή το ασβέστιο απορροφάται εύκολα από το έντερο. Το άπαχο γάλα και το γάλα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, διατηρούν ανέπαφο το περιεχόμενο τους σε ασβέστιο.
Άλλα τρόφιμα που περιέχουν ασβέστιο είναι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά χρώματος πράσινου σκούρου (μπρόκολο, σπανάκι, λάχανο). Όμως χρειάζονται πολύ περισσότερες ποσότητες, από τα εν λόγω τρόφιμα για να προσφέρουν το ασβέστιο που προσφέρει λιγότερη ποσότητα γάλακτος.
Επίσης το γάλα είναι σημαντική πηγή πολλών άλλων θρεπτικών ουσιών, όπως βιταμινών Α, D, Β, καλίου, μαγνήσιου, φωσφόρου και εξαιρετικής ποιότητας πρωτεϊνών. Πρέπει επίσης να προσθέσουμε ότι το ασβέστιο του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων, απορροφάται πολύ καλύτερα από το ασβέστιο από άλλες πηγές.
Σε σύγκριση με το ασβέστιο από το σπανάκι για παράδειγμα, το έντερο απορροφά το ασβέστιο του γάλακτος 10 φορές καλύτερα. Το ποσοστό απορρόφησης του ασβεστίου, εξαρτάται από παράγοντες, που έχουν σχέση με το τρόφιμο στο οποίο βρίσκεται. Πρόκειται για τη βιοδιαθεσιμότητα.
Η βιοδιαθεσιμότητα του ασβεστίου του γάλακτος είναι πολύ ψηλή. Για το λόγο αυτό το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, θεωρούνται εξαιρετικές πηγές ασβεστίου.
Για τα παιδιά κάτω των 2 ετών συστήνεται να καταναλώνουν πλήρες γάλα. Μετά την ηλικία των 2 ετών συστήνεται να καταναλώνουν άπαχο γάλα ή γάλα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.
Συνοπτικά βλέπουμε, ότι το γάλα είναι από θρεπτικής άποψης το πλέον συμπληρωμένο τρόφιμο. Περιέχει σχεδόν όλα τα ουσιώδη και σημαντικά συστατικά για τις ανάγκες των ανθρώπων, αλλά πολύ περισσότερο είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη των οστών και των δοντιών στα παιδιά και έφηβους.