Το μέλι φαίνεται να είναι εξίσου αποτελεσματικό για την καταπολέμηση του βήχα στα παιδιά όσο τα αντιβηχικά φάρμακα που πωλούνται ελεύθερα χωρίς συνταγή.

Ταυτόχρονα, το μέλι, αποτελεί μια ασφαλή εναλλακτική λύση κατά του βήχα που επιτρέπει στα παιδιά να κοιμούνται καλύτερα.

Η δράση που έχει το μέλι εναντίον του βήχα, ήταν γνωστή από πολύ παλιά. Όμως η αποτελεσματικότητα του φυσικού αυτού θεραπευτικού μέσου, βασιζόταν μόνο σε εμπειρική βάση. Δεν υπήρχαν μέχρι σήμερα επιστημονικά δεδομένα που να τεκμηριώνουν την ευεργετική αντιβηχική δράση του μελιού.

Ο βήχας είναι από τους συχνότερους λόγους για τους οποίους οι ασθενείς επισκέπτονται το γιατρό. Ο βήχας τη νύχτα, είναι ιδιαίτερα ενοχλητικός διότι διακόπτει τον ύπνο.

Οι ασθενείς πληρώνουν συνολικά, τεράστια ποσά κάθε χρόνο για φάρμακα κατά του βήχα ή του κρυολογήματος παρά το γεγονός ότι για πολλά από αυτά ελάχιστα είναι τα στοιχεία που δείχνουν ότι βοηθούν.

Σε μια ενδιαφέρουσα πρόσφατη έρευνα, γιατροί από το πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας, έλεγξαν την αντιβηχική δράση του μελιού σε 105 παιδιά ηλικίας μεταξύ 2 και 18 ετών. Η έρευνα ήταν τυχαιοποιημένη και εν μέρει διπλά τυφλή.

Την πρώτη νύκτα της έρευνας τα παιδιά δεν έλαβαν καμία θεραπεία. Οι γονείς απάντησαν σε 5 ερωτήσεις για το βήχα και την ποιότητα του ύπνου των παιδιών τους όπως επίσης και για την ποιότητα του δικού τους ύπνου.

Τη δεύτερη νύκτα, τα παιδιά έλαβαν μισή ώρα πριν πάνε στο κρεβάτι, είτε μέλι είτε το φάρμακο δεξτρομεθορφάνη με τεχνητή γεύση μελιού είτε τίποτα. Οι γονείς απάντησαν τις ίδιες 5 ερωτήσεις την επόμενη το πρωί.

Οι γονείς των οποίων τα παιδιά έλαβαν μέλι, το κατέταξαν ως σημαντικά καλύτερο αντιβηχικό σε σύγκριση με τη δεξτρομεθορφάνη.

Βασικά το μέλι, σε μια μικρή δόση πριν από τον ύπνο των παιδιών, προσέφερε καλύτερη ανακούφιση από το νυκτερινό βήχα και τις δυσκολίες του ύπνου των παιδιών σε σύγκριση με τη δεξτρομεθορφάνη. Η δεξτρομεθορφάνη είναι ένα φάρμακο κατασταλτικό του βήχα που υπάρχει σε πολλά από τα φαρμακευτικά σκευάσματα που πωλούνται ελεύθερα για την αντιμετώπιση του βήχα.

Το μέλι μείωνε περισσότερο τη συχνότητα, τη σοβαρότητα και το βαθμό ενόχλησης του νυχτερινού βήχα που προκαλούσε στα παιδιά μια άνω αναπνευστική λοίμωξη σε σύγκριση με τη δεξτρομεθορφάνη ή την απουσία θεραπείας.

Τα ευρήματα αυτά αποκτούν ιδιαίτερη σημασία λαμβανομένου υπόψη ότι πρόσφατα η Διεύθυνση Τροφίμων και Φαρμάκων των Ηνωμένων Πολιτειών (FDA, Food and Drug Administration), συνέστησε όπως τα φάρμακα κατα του βήχα και του κρυολογήματος που πωλούνται χωρίς ιατρική συνταγή να μη χορηγούνται σε παιδιά κάτω των 6 ετών λόγω απουσίας αποτελεσματικότητας και λόγω πιθανών παρενεργειών τους.

Σε μια ανάλογη έρευνα που έγινε παλαιότερα από την ίδια ιατρική ομάδα, βρέθηκε ότι ούτε η δεξτρομεθορφάνη και ούτε η διφαινυδραμίνη (ακόμη ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται ευρέως για ανάλογο σκοπό), είχαν καλύτερα αποτελέσματα από εικονικό φάρμακο για τη μείωση του νυχτερινού βήχα ή για τη βελτίωση του ύπνου των παιδιών.

Το μέλι χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες για την ανακούφιση από συμπτώματα των μολύνσεων του άνω αναπνευστικού συστήματος όπως ο βήχας.

Το μέλι θεωρείται ασφαλές για παιδιά άνω των 12 μηνών. Περιέχει ουσίες με αντιοξειδωτικές και αντιμικροβιακές ιδιότητες που θεωρούνται ως πιθανές αιτίες της επουλωτικής δράσης του. Επίσης η επαφή με το μέλι καταπραΰνει, γεγονός που θα μπορούσε να εξηγήσει την αντιβηχική του δράση, όπως εξάλλου το εισηγείται και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

Τα νέα αυτά δεδομένα αυτά αυξάνουν τα στοιχεία που αμφισβητούν τη χρησιμότητα της δεξτρομεθορφάνης στα παιδιά. Παράλληλα δείχνουν ότι πράγματι το μέλι είναι ένα αποτελεσματικό και ασφαλές μέσο στη διάθεση των γονιών και των γιατρών για την αντιμετώπιση του βήχα στα παιδιά.

Χρειάζονται βέβαια ακόμη και άλλες έρευνες για την αντιβηχική δράση του μελιού αλλά επισημαίνεται ότι για τη δεξτρομεθορφάνη απουσιάζουν στοιχεία που αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα της. Επίσης υπάρχει ο παράγοντας κόστος και πιθανών παρενεργειών.

Στις παρενέργειες της δεξτρομεθορφάνης σε νεαρά παιδιά, περιλαμβάνονται δυστονικές αντιδράσεις, σοβαρές αθέλητες μυϊκές συσπάσεις και σπασμοί. Επιπρόσθετα, η δεξτρομεθορφάνη χρησιμοποιείται και ως ναρκωτικό από έφηβους.

Θα συγκρατήσουμε λοιπόν ότι φαίνεται να είχε δίκιο η γιαγιά που έλεγε ότι για το βήχα ένα κουταλάκι μέλι ανακουφίζει.