Ο πόνος στο στήθος μπορεί να είναι ένδειξη ότι υπάρχει ισχαιμία μυοκαρδίου λόγω στεφανιαίας νόσου. Μπορεί όμως να σχετίζεται και με άλλες παθήσεις.
Είναι απαραίτητο κάθε φορά που υπάρχει πόνος στο στήθος να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή. Το ιστορικό του πόνου, δηλαδή πότε εκδηλώνεται, τι κάνει ο ασθενής πριν και όταν νιώθει τον πόνο είναι πληροφορίες που βοηθούν σε μεγάλο βαθμό στη διάγνωση της αιτίας που προκαλεί τον πόνο.
Παράλληλα δεν πρέπει να ξεχνούμε το γεγονός ότι η απουσία πόνου στο στήθος δεν σημαίνει κατ' ανάγκη και απουσία καρδιακής πάθησης. Είναι γνωστό ότι μπορεί να υπάρχει σοβαρό πρόβλημα ισχαιμίας του μυοκαρδίου λόγω στεφανιαίας νόσου αλλά να μην υπάρχει πόνος στο στήθος.
Οι κυριότερες αιτίες πόνου στο στήθος είναι:
1. Καρδιακές παθήσεις: Η αθηρωμάτωση με στένωση των στεφανιαίων αγγείων προκαλώντας ισχαιμία στον καρδιακό μυ, προκαλεί τον πόνο στη στηθάγχη. Ο έντονος πόνος που νιώθει ο ασθενής στο έμφραγμα οφείλεται στην απόφραξη στεφανιαίων αγγείων. Στην περικαρδίτιδα, η φλεγμονή του περικαρδίου που μπορεί να συνοδεύεται και από συλλογή υγρού, προκαλεί οξύ πόνο στο στήθος
2. Μυοσκελετικές παθήσεις του θώρακα, των ώμων της σπονδυλικής στήλης όπως για παράδειγμα η αρθρίτιδα του αυχένα
3. Γαστροενετερολογικές παθήσεις: Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, οι παθήσεις της χοληδόχου κύστης, το έλκος του στομάχου ή του δωδεκαδάκτυλου, μπορούν να προκαλέσουν πόνο στο στήθος
4. Νευρολογικές παθήσεις: Νευραλγίες των μεσοπλεύριων νεύρων.
Βλέπουμε λοιπόν ότι πόνος στο στήθος δεν είναι συνώνυμο καρδιακής πάθησης. Υπάρχουν ορισμένες κλινικές ενδείξεις που βοηθούν στην αρχική έρευνα για την ανακάλυψη της πάθησης που ευθύνεται για τον πόνο στο στήθος.
Ο πόνος στο στήθος λόγω καρδιοπάθειας εκδηλώνεται και επιδεινώνεται κυρίως κατά τη διάρκεια σωματικής προσπάθειας. Εάν ένας πόνος στο στήθος δεν επιδεινώνεται και δεν επισπεύδεται λόγω σωματικής προσπάθειας, πρέπει να αναζητηθούν και άλλοι λόγοι πρόκλησης του.
Επίσης ο πόνος στο στήθος λόγω καρδιοπάθειας, μπορεί να επεκτείνεται στο βραχίονα, στη σιαγόνα, στην πλάτη και στον υπόλοιπο θώρακα.
Στις παθήσεις του περικαρδίου που είναι η μεμβράνη που περιβάλλει την καρδία, προκαλείται φλεγμονή και οίδημα. Δημιουργείται έτσι πίεση στις καταλήξεις των νεύρων. Το αποτέλεσμα στην περικαρδίτιδα είναι η αναπνοή και μερικές κινήσεις του σώματος να συνοδεύονται από οξύ πόνο. Ο πόνος αυτός είναι ανάλογος αυτού που αισθάνονται οι ασθενείς που έχουν πλευρίτιδα.
Ο πόνος στο στήθος λόγω ισχαιμίας του μυοκαρδίου, έχει ορισμένα χαρακτηριστικά (εκτός από την επέκταση του στη σιαγόνα, στους βραχίονες, στο θώρακα και στην πλάτη) που βοηθούν στη διάγνωση. Ο πόνος λόγω καρδιοπάθειας περιγράφεται από τους ασθενείς σαν ένα σφίξιμο από μέγκενη ή σαν ελέφαντας που στέκεται πάνω στο στήθος.
Στις γυναίκες ο πόνος στο στήθος λόγω καρδιοπάθειας είναι σπανιότερος. Αντίθετα οι γυναίκες παρουσιάζουν συχνότερα δυσκολίες αναπνοής, βραχύπνοια και κούραση.
Στις περιπτώσεις που ο πόνος στο στήθος οφείλεται σε μυοσκελετικές αιτιολογίες, τότε πιθανόν να εντοπίζεται σημείο στο οποίο ο πόνος προκαλείται ή επιδεινώνεται με την επαφή, την πίεση ή με την κίνηση.
Ο πόνος στήθους που σχετίζεται με το πεπτικό σύστημα και όχι με καρδιοπάθεια έχει τα δικά του χαρακτηριστικά. Εάν ο πόνος εκδηλώνεται κατά τη διάρκεια του φαγητού πιθανόν να έχει σχέση με πάθηση της χοληδόχου κύστης. Εάν ο πόνος υπάρχει όταν το στομάχι είναι άδειο, τότε πιθανόν να έχει σχέση με έλκος στο στομάχι ή το δωδεκαδάκτυλο.
Τελειώνοντας θέλουμε να τονίσουμε ότι είναι απαραίτητο να μην παραμελείται οποιοσδήποτε πόνος στο στήθος.
Η συμβουλή του γιατρού είναι απαραίτητη εάν υπάρχει αμφιβολία για την αιτία πρόκλησης του πόνου. Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση, μπορούν να αποτρέψουν χειρότερη εξέλιξη ιδιαίτερα εάν ο πόνος οφείλεται σε ισχαιμία του μυοκαρδίου.