Τι συμβαίνει στον εγκέφαλό μας όταν βλέπουμε κάποιον να πονά; Η απάντηση είναι ότι και εμείς συμμετέχουμε στον πόνο αυτό.

Οι περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για την αντίληψη του πόνου, δραστηριοποιούνται όχι μόνο όταν συμβεί κάτι οδυνηρό σε εμάς, αλλά και όταν παρακολουθούμε άλλους να υφίστανται ένα τραυματισμό ή μια άλλη οδυνηρή εμπειρία.

Η συμμετοχή μας στον πόνο των άλλων οφείλεται δηλαδή σε οργανικές λειτουργικές δομές του εγκεφάλου μας που μας επηρεάζουν σημαντικά μπροστά στον πόνο των συνανθρώπων μας.

Τα βιολογικά αυτά χαρακτηριστικά μας, είναι ένας από τους θεμελιώδεις πυλώνες της κοινωνίας μας. Η λειτουργία αυτή πιθανόν να συμβάλλει τα μέγιστα στην έκφραση της αλληλεγγύης, της προσφοράς βοήθειας και της συνοχής του κοινωνικού συνόλου.

Η συναισθηματική συμμετοχή μας στον πόνο των άλλων, που προκαλείται από βιολογικές λειτουργίες του ανθρώπινου εγκεφάλου, μας οδηγούν άμεσα στο να λαμβάνουμε μέτρα για να βοηθούμε αυτούς που κινδυνεύουν ή υποφέρουν και να προσπαθούμε να τους ανακουφίζουμε ή να τους απομακρύνουμε από τον κίνδυνο.

Οι αξιόλογες αυτές διαπιστώσεις προκύπτουν από έρευνα που διεξήγαγαν επιστήμονες από το πανεπιστήμιο του Στάνφορντ της Καλιφόρνιας, την οποία παρουσίασαν στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Πόνου που έγινε το Μάρτιο του 2003.

Οι ερευνητές μελέτησαν τις αλλαγές που εμφανίζονταν στον εγκέφαλο 14 εθελοντών κάτω από 2 ειδών διαφορετικές καταστάσεις. Στην πρώτη περίπτωση έβλεπαν τι συνέβαινε στον εγκέφαλο όταν οι ίδιοι οι εθελοντές υποβάλλονταν σε οδυνηρά ερεθίσματα. Στη δεύτερη περίπτωση παρακολουθούσαν τι συνέβαινε στον εγκέφαλό των εθελοντών, όταν αυτοί παρακολουθούσαν βίντεο όπου υπήρχαν σκηνές τραυματισμού και πόνου ανθρώπων.

Για να βλέπουν τι συνέβαινε στον εγκέφαλο, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τη λειτουργική μαγνητική τομογραφία. Η μέθοδος αυτή επιτρέπει την απεικόνιση των λειτουργικών δομών του εγκεφάλου, κατά τη διάρκεια διαφόρων πράξεων και διανοητικών διεργασιών. Η πρόσφατη αυτή τεχνολογία άρχισε να προσφέρει τα μέγιστα στην κατανόηση του τι συμβαίνει στον εγκέφαλο.

Μετά από τα πρωτοποριακά αυτά πειράματα, οι επιστήμονες συμπέραναν ότι είναι κοινές οι οργανικές δομές που συμμετέχουν στην αντίληψη του πόνου τόσο όταν αυτός προέρχεται από το ίδιο το σώμα μας ή όταν βλέπουμε τον πόνο κάποιου άλλου.

Τα ευρήματα αυτά είναι σημαντικά και επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι η εμπειρία του πόνου είναι μια πολύπλοκη κατάσταση στην οποία υπάρχουν η καθαρά σωματική, αισθητική συνιστώσα αλλά συνυπάρχει και η συναισθηματική συνιστώσα. Για το λόγο αυτό η αντίληψη του πόνου είναι διαφορετική από άτομο σε άτομο.

Συμπερασματικά εμείς θα τονίσουμε ότι η έρευνα αυτή τεκμηριώνει το γεγονός ότι ο εγκέφαλός μας είναι κατασκευασμένος με τρόπο τέτοιο που όταν βλέπουμε τους άλλους να πονούν, τότε πονούμε ως ένα σημείο και εμείς.

Το ανθρώπινο αυτό χαρακτηριστικό έχει μεγάλη αξία για την συνοχή της κοινωνίας των ανθρώπων, την αλληλεγγύη και την προσφορά βοήθειας στον συνάνθρωπό μας που βρίσκεται σε κίνδυνο.