Το μασάζ είναι μια θεραπευτική μέθοδος, που χρησιμοποιείται ευρέως τόσο σε υγιή άτομα όσο και σε ασθενείς.
Είναι μια τεχνική που οι αρχαίοι Έλληνες και ο Ιπποκράτης χρησιμοποιούσαν ήδη από το 430 πΧ. Υπάρχουν ιστορικές αναφορές που δείχνουν ότι το μασάζ χρησιμοποιούταν στην Ινδία και στην Κίνα πριν 5.000 χρόνια.
Υπάρχουν πολλά είδη μασάζ. Είναι μια μέθοδος που έχει σαν βασική αρχή, τη μάλαξη των μαλακών μορίων του σώματος με θεραπευτικό στόχο.
Η αποτελεσματικότητα του μασάζ οφείλεται στο γεγονός ότι βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος στους μυς και γενικά στα μαλακά μόρια. Αυτό επιτρέπει την έξοδο από τους μυς των άχρηστων ουσιών που συσσωρεύονται όταν οι μυς εργάζονται ή όταν υποβάλλονται σε υπερβολική εργασία ή ένταση. Οι ουσίες αυτές που προκύπτουν από το μυϊκό μεταβολισμό, δημιουργούν πόνους, σκληρότητα και δυσκαμψία στους μυς.
Ταυτόχρονα με τον καθαρισμό από τις άχρηστες ουσίες, το μασάζ των μυών επιτρέπει την είσοδοσε αυτούς, δια μέσου μιας καλύτερης κυκλοφορίας του αίματος, περισσότερων θρεπτικών ουσιών.
Τα θετικά αποτελέσματα του μασάζ περιλαμβάνουν τη χαλάρωση και τη μείωση του στρες. Επίσης θεωρείται από πολλούς ότι μπορεί να μειώνει τον πόνο, βοηθά στην αποθεραπεία τραυματισμών των μυών και των αρθρώσεων.
Το μασάζ μπορεί να μειώνει το ρυθμό της καρδίας, βελτιώνει τη λειτουργικότητα των αρθρώσεων, μειώνει τη δυσκαμψία των μυών. Μπορεί να μειώνει την αρτηριακή πίεση και μπορεί να βοηθά στην ανακούφιση από τους πονοκεφάλους.
Φαίνεται μάλιστα ότι ευνοεί την παραγωγή από το ίδιο το σώμα των φυσικών ουσιών που καταπολεμούν τον πόνο στον εγκέφαλο, όπως για παράδειγμα οι ενδορφίνες. Για τους λόγους αυτούς μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε υγιή άτομα για να τα κάνει να νιώθουν πιο καλά.
Το μασάζ χρησιμοποιείται στη φυσική ιατρική, στη φυσιοθεραπεία, στην ιατρική του σπορ και στη νοσηλευτική φροντίδα. Βοηθά τους ασθενείς οι οποίοι υποβάλλονται και σε άλλες θεραπείες λόγω του ότι μειώνει την ένταση και δυσκαμψία των μυών και ευνοεί τη χαλάρωση.
Μερικές από τις πιο συχνές μορφές μασάζ είναι το Σουηδικό μασάζ, το Shiatsu (σιάτσου) και η ρεφλεξολογία.
Το Σουηδικό μασάζ είναι μια από τις πιο γνωστές μορφές μασάζ. Βασίζεται στις μαλάξεις με διάφορους τρόπους των μυών από την κεφαλή μέχρι τα πόδια. Οι χειρισμοί που γίνονται στους μυς, βελτιώνουν την κυκλοφορία του αίματος στους μυς και στις αρθρώσεις. Χρησιμοποιείται ευρέως για σκοπούς καταπολέμησης του στρες.
Πρόσφατα το μασάζ Σουηδικού τύπου, φάνηκε ότι μπορεί να είναι χρήσιμο για την καταπολέμηση του χρόνιου πόνου, για την αντιμετώπιση των μυϊκών σπασμών, για την αποθεραπεία τραυματισμών από τα σπορ, για την αντιμετώπιση των πονοκεφάλων. Ακόμη φάνηκε χρήσιμο και για τη θεραπεία του άγχους και της κατάθλιψης.
Το Shiatsu (σιάτσου) είναι μια Γιαπωνέζικη θεραπευτική τεχνική, ένας εξειδικευμένος τύπος μασάζ. Βασίζεται σε Ασιατικές μυστικιστικές θεωρίες. Σύμφωνα με τους υποστηριχτές της μεθόδου αυτής, η ζωτική ενέργεια του σώματος κατανέμεται σύμφωνα με ορισμένους μεσημβρινούς που διατρέχουν το σώμα. Όταν η κανονική ροή της ενέργειας διακόπτεται τότε προκύπτουν ασθένειες.
Το μασάζ τύπου σιάτσου γίνεται με πιέσεις στο σώμα διαμέσου των δακτύλων, σε ζωτικά σημεία διέλευσης των μεσημβρινών. Υποστηρίζεται ότι με τον τρόπο αυτό αποκαθίσταται η φυσιολογική ροή της ζωτικής ενέργειας.
Η ρεφλεξολογία είναι μια μέθοδος που αν και υπήρχε από την αρχαιότητα, εντούτοις διαδόθηκε πολύ κατά τον εικοστό αιώνα. Βασίζεται σε μασάζ που γίνεται στα χέρια και στα πόδια.
Η θεωρία είναι ότι τα πόδια και τα χέρια είναι κατά κάποιο τρόπο ο καθρέφτης του τι γίνεται στο σώμα. Υπάρχουν σύμφωνα με τους υποστηριχτές της ρεφλεξολογίας 10 επιμήκεις άξονες (5 στην κάθε μεριά) οι οποίοι συνδέουν όργανα και ειδικά μέρη του σώματος με ειδικά καθορισμένες περιοχές των χεριών και των ποδιών. Η διακοπή της ροής της ενέργειας διαμέσου των αξόνων αυτών οδηγεί σε ασθένειες.
Το μασάζ που γίνεται με πίεση σε συγκεκριμένες περιοχές των ποδιών και των χεριών βοηθά, σύμφωνα με τους θεραπευτές του σιάτσου, στη βελτίωση ασθενειών σε όλο το σώμα.
Κατά γενικό κανόνα το μασάζ είναι μια ασφαλής θεραπευτική μέθοδος. Μπορεί να συμπληρώνει τις άλλες μορφές θεραπείας. Εάν υπάρχει ανοικτή πληγή ή μόλυνση του δέρματος ή εάν υπάρχει φλεβίτιδα ή ο ασθενής έχει εξασθενημένα οστά είναι προτιμότερο στις περιπτώσεις αυτές το μασάζ να αποφεύγεται.
Είναι προτιμότερο ο ασθενής, για οποιασδήποτε μορφής μασάζ που θα επιλέξει, να το κάνει μόνο κατόπιν συνεννόησης και συμβουλής του θεράποντος ιατρού του.