Υπάρχει διαδεδομένη η αντίληψη σχετικά με τα σπερμοτοξικά διαλύματα που χρησιμοποιούνται με διάφορες μορφές για αντισυλληπτικούς σκοπούς, ότι αδρανοποιούν τον ιό HIV και ως εκ τούτου προστατεύουν από το AIDS.

Η Παγκόσμιος Οργάνωση Υγείας προειδοποιεί ότι η αντίληψη αυτή είναι λανθασμένη. Μάλιστα η τακτική χρήση των σκευασμάτων αυτών μπορεί να υποβοηθά την προσβολή από τον ιό του AIDS.

Τα περισσότερα σπερμοτοξικά διαλύματα περιέχουν τη ουσία nonoxytol-9. Η ουσία αυτή χρησιμοποιείται σαν βασικό συστατικό για περισσότερο από 50 χρόνια τώρα, σε διάφορα κολπικά σκευάσματα (αφρούς, κρέμες, υπόθετα) για σκοπούς αντισύλληψης.

Η ιστορία του φαρμάκου αυτού δείχνει πόσο εύκολα σε θέματα ιατρικής έρευνας μπορούν να γίνουν λάθη. Αρχικά μελέτες στο εργαστήριο είχαν δείξει ότι το nonoxytol-9 αδρανοποιούσε τον ιό HIV. Οι κλινικές έρευνες όμως στον άνθρωπο έδειξαν ότι το σπερμοτοξικό φάρμακο είχε μια πολύ πιο σύνθετη δράση που δεν φαινόταν κάτω από τις συνθήκες του εργαστηρίου.

Στην πραγματικότητα το nonoxytol-9 προκαλεί φλεγμονή στο επιθήλιο του κόλπου με αποτέλεσμα να μολύνονται οι γυναίκες ευκολότερα από τον ιό του AIDS.

Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι τα σπερμοτοξικά σκευάσματα χρησιμοποιούνται ευρέως. Η συχνότητα χρήσης ποικίλει ανάλογα με τις χώρες. Στη Λατινική Αμερική χρησιμοποιείται από το 17% των γυναικών ενώ στην Ασία τα χρησιμοποιούν το 1% των γυναικών.

Οι ειδικοί της Παγκοσμίου Οργάνωσης Υγείας κατέληξαν στα συμπεράσματα αυτά μετά από ανάλυση πρόσφατων κλινικών μελετών που διερεύνησαν το ζήτημα.

Οι ειδικοί συστήνουν τη συνέχιση της χρήσης του προφυλακτικού για την πρόληψη του AIDS. Ωστόσο υπάρχει ανάγκη για ένα επιπρόσθετο μικροβιοκτόνο που να χρησιμοποιείται ταυτόχρονα με το προφυλακτικό.

Σήμερα μελετούνται περισσότερα από 60 σκευάσματα τα οποία θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ταυτόχρονα με τα προφυλακτικά.

Τα φάρμακα αυτά θα μπορούν να έχουν δράση εναντίον των μικροοργανισμών που προκαλούν σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα όπως το AIDS, τα χλαμύδια και η βλεννόρροια.

Επιπρόσθετα τα φάρμακα αυτά θα έχουν και αντισυλληπτική δράση.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η ανάγκη για την ταυτόχρονη χρήση προφυλακτικού και διαλυμάτων με αντιμικροβιακή και αντισυλληπτική δράση είναι επιτακτική.

Οι στατιστικές δείχνουν ότι για κάθε 100 προφυλακτικά που θα χρησιμοποιηθούν, από 1 έως 5 θα σπάσουν και σε περίπου το ένα τρίτο των περιπτώσεων αυτών θα υπάρξει σύλληψη και εγκυμοσύνη.

Επί του παρόντος υπάρχουν σκευάσματα με σπερμοτοξική δράση στο εμπόριο που δεν περιέχουν nonoxytol-9 αλλά ουσίες με ανάλογη δράση.

Για αντισυλληπτικούς σκοπούς οι ειδικοί συστήνουν τη χρήση των διαλυμάτων αυτών μαζί με την εφαρμογή του προφυλακτικού.