Ο επιχείλιος έρπης ή έρπης στα χείλη προκαλεί βλάβες με πόνο στα χείλη, στόμα, ούλη, ρουθούνια ή στο πιγούνι.

Η διάγνωση του επιχείλιου έρπητα (έρπητας χειλών), στοματικός έρπης) βασίζεται στο ιστορικό, στην κλινική εξέταση και στη μορφή των βλαβών που εμφανίζονται στις περιοχές που προσβάλλονται όπως στα χείλη, στο στόμα και στο πρόσωπο.

Η εξέταση και καλλιέργειες από υλικό που λαμβάνεται από τις χαρακτηριστικές φυσαλίδες που εκδηλώνονται στη νόσο (τεστ Tzanck), επιτρέπουν την ανίχνευση του παθογόνου ιού του απλού έρπητα (Herpes Simplex Virus, HSV).   

Οι βλάβες και τα συμπτώματα που προκαλεί η νόσος, υποχωρούν συνήθως μετά από 1 έως 2 εβδομάδες εάν δεν χορηγηθεί θεραπεία σε ασθενείς που δεν είναι ανοσοκατασταλμένοι (δηλαδή δεν έχουν μείωση της άμυνας τους λόγω θεραπειών όπως για παράδειγμα η χημειοθεραπεία ή λόγω ασθενειών όπως για παράδειγμα ο καρκίνος).

Φάρμακα κατά των ιών όπως η ακυκλοβίρη (αντιικά αντιβιοτικά), είναι σε θέση να μειώνουν την ένταση των συμπτωμάτων (ιδιαίτερα του πόνου) και τη διάρκεια της νόσου. Εάν ο ασθενής αρχίσει τη θεραπεία με το αντιικό αντιβιοτικό μόλις αντιληφθεί ότι επαναδραστηριοποιείται ο ιός προκαλώντας ένα νέο επεισόδιο επιχείλιου έρπητα, τα αποτελέσματα είναι καλύτερα όσον αφορά στην ένταση του πόνου και τη διάρκεια του επεισοδίου.

Υπάρχουν κρέμες με αντιικά αντιβιοτικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν τοπικά. Τα φάρμακα κατά του πόνου όπως η παρακεταμόλη, η ιβουπροφένη και άλλα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, είναι σε θέση να καταπραΰνουν τον πόνο.

Η χρήση αντισηπτικών σαπουνιών ή διαλυμάτων, για το ελαφρύ πλύσιμο των δερματικών βλαβών, μειώνει τις πιθανότητες μετάδοσης του ιού HSV σε άλλα μέρη του δέρματος και σε άλλους ανθρώπους. Η τοποθέτηση πάγου ή χλιαρού επιθέματος στη περιοχή που έχει προσβληθεί, πιθανόν να μειώνει τον πόνο.

Για προστασία των άλλων ανθρώπων από τη μετάδοση του ιού, πρέπει να αποφεύγεται η επαφή με τις βλάβες της νόσου. Το πλύσιμο σε πολύ ζεστό ή αναβράζον νερό, των προσωπικών αντικειμένων, ειδών υπνοδωματίου ή αντικειμένων κουζίνας που έρχονται σε επαφή με τον ασθενή, ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού.

Εάν τα χέρια έρχονται σε επαφή με τις βλάβες του έρπητα, απαιτείται καλό πλύσιμο των χεριών και η χρήση αντισηπτικών διαλυμάτων ή γέλης για πρόληψη της μετάδοσης του ιού. Το ξύσιμο ή σπάσιμο των φυσαλίδων της νόσου, πρέπει να αποφεύγεται διότι έτσι ο ιός μπορεί να μεταφέρεται πιο εύκολα σε άλλους.

Χρειάζεται προσοχή από τους ασθενείς με έρπητα για να μη μεταδίδουν τον ιό σε άτομα που κινδυνεύουν περισσότερο όπως άτομα με μειωμένη άμυνα, χρόνιοι πάσχοντες, βρέφη, παιδιά και έγκυες γυναίκες.

Η έκθεση στον ήλιο πρέπει να αποφεύγεται διότι επιδεινώνει την κατάσταση. Άτομα που έχουν τάση να παρουσιάζουν επαναλαμβανόμενα επεισόδια έρπητα, καλύτερα να αποφεύγουν την έκθεση στον ήλιο διότι η ηλιακή ακτινοβολία, ευνοεί την επαναδραστηριοποίηση του ιού.

Επίσης η αποφυγή του στρες, της αϋπνίας, της υπερβολικής σωματικής και ψυχικής καταπόνησης, μειώνει τον κίνδυνο επαναδραστηριοποίησης του ιού.

Ο στοματικός έρωτας, είναι αιτία μετάδοσης του ιού HSV 1 στις γεννητικές περιοχές και του ιού HSV 2 από τις γεννητικές περιοχές στο στόμα, χείλη ή αλλού στο πρόσωπο. Για αυτό σε περίπτωση που υπάρχει ενεργός επιχείλιος έρπης ή έρπης γεννητικών οργάνων, το στοματικό σεξ, πρέπει να αποφεύγεται.

Τόσο ο επιχείλιος έρπης όσο και ο έρπης γεννητικών οργάνων, μπορούν να μεταδοθούν κατά την επαφή ακόμη και όταν δεν έχει ενεργό επεισόδιο της νόσου το άτομο που έχει τον ιό. Τα προφυλακτικά μπορεί να μειώνουν τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού HSV όταν είναι ενεργός και υπάρχουν δερματικές βλάβες αλλά δεν τον μηδενίζουν.

Συμβουλευτείτε το γιατρό σας για βλάβες που παρουσιάζετε στα χείλη, στο στόμα, αλλού στο πρόσωπο ή στα γεννητικά όργανα που μοιάζουν με έρπητα (υπάρχουν παθήσεις που μιμούνται τον έρπητα) και μην παίρνετε φάρμακα από μόνοι σας.

Ο γιατρός θα κάνει τη διάγνωση και θα σας δώσει οδηγίες ανάλογα με τα χαρακτηριστικά που παρουσιάζει η δική σας κατάσταση υγείας.