Περισσότεροι από 60% των διαβητικών κυκλοφορούν με παπούτσια που δεν είναι κατάλληλου μεγέθους για τα πόδια τους. Το γεγονός αυτό τους εκθέτει σε κίνδυνο για σοβαρά προβλήματα που μπορούν να οδηγήσουν σε ακρωτηριασμό.

Πράγματι οι τραυματισμοί σε πόδια διαβητικών, είναι σε θέση να προκαλούν έλκη. Λόγω των δυσκολιών επούλωσης και ίασης, η ποιότητα ζωής του διαβητικού ασθενούς μειώνεται ουσιαστικά, ο κίνδυνος ακρωτηριασμού ή ακόμη και θανάτου αυξάνεται.

Σύμφωνα με στοιχεία από την Παγκόσμιο Οργάνωση Υγείας κάθε 30 δευτερόλεπτα γίνεται παγκόσμια ένας ακρωτηριασμός κάτω μέλους εξαιτίας του διαβήτη. Η ορθή αντιμετώπιση του διαβήτη θα ήταν δυνατόν να μειώσει κατά 80% τους ακρωτηριασμούς ποδιών που διενεργούνται εξαιτίας της νόσου.

Υπολογίζεται ότι 15% έως 20% των διαβητικών παρουσιάζουν διαβητική νευροπάθεια που επηρεάζει την αίσθηση στα πόδια τους. Παπούτσια που είναι πιο στενά ή πιο φαρδιά απ' ότι πρέπει προκαλούν τριβή στα πόδια. Σε ανθρώπους με κανονική αίσθηση, αυτό δεν είναι σημαντικό πρόβλημα διότι αισθανόμενοι την ενόχληση κάνουν κάτι για να το αντιμετωπίσουν. Στους διαβητικούς χωρίς αίσθηση στα πόδια, είναι αιτία τραυματισμών και δημιουργίας ελκών που δεν επουλώνονται εύκολα.

Σε έρευνα που έγινε στη Σκωτία, εξετάστηκαν 100 διαβητικοί ασθενείς ηλικίας 24 έως 89 ετών. Η εξέταση εστιάστηκε στα πόδια και στα παπούτσια των ασθενών των οποίων έγιναν μετρήσεις σε όρθια και καθιστή θέση.

Τα ευρήματα των γιατρών ήσαν:

1. 63% των ασθενών φορούσαν ακατάλληλου μεγέθους παπούτσια για τα πόδια τους. Στο 45% το πλάτος των παπουτσιών δεν ταίριαζε στο πόδι τους. Στους πλείστους τα παπούτσια ήταν στενά.
    
2. Σε όρθια θέση, το πόδι των ανθρώπων γίνεται πιο πλατύ και πιο μακρύ. Λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία αυτά, από το σύνολο των ασθενών μόνο το 37% φορούσαν το κατάλληλο νούμερο παπουτσιού για τα πόδια τους.
    
3. Το πρόβλημα λανθασμένης επιλογής του νούμερου παπουτσιού δεν παρατηρήθηκε μόνο στους ασθενείς με διαβήτη που παρουσίαζαν νευροπάθεια των ποδιών και έτσι δεν είχαν κανονική αίσθηση πόδια. Οι ασθενείς χωρίς πρόβλημα αίσθησης στα πόδια είχαν τις ίδιες πιθανότητες να φορούν λανθασμένου μεγέθους παπούτσια όπως αυτοί χωρίς διαβητική νευροπάθεια των ποδιών.
    
4. Εκείνο που εξέπληξε τους ερευνητές είναι ότι το ένα τρίτο των ασθενών δήλωσαν ότι αγόρασαν παπούτσια που ήταν διαφορετικού μεγέθους από αυτά που συνήθως φορούν. Αυτό πιθανόν να οφείλεται στο ότι τα μεγέθη των παπουτσιών μπορούν να διαφέρουν από κατασκευαστή σε κατασκευαστή.
    
5. Το 45% των ασθενών δήλωσαν ότι είχαν προηγουμένως προβλήματα με τα πόδια τους όπως έλκη, κάλους, πρήξιμο και υπερκεράτωση. Παρά το γεγονός αυτό και παρά το ότι είναι γνωστή η ευπάθεια των διαβητικών σε έλκη των ποδιών, 22% των ασθενών δεν έλεγχαν ποτέ τα πόδια τους και μόνο 29% τα έλεγχαν καθημερινά όπως επιβάλλεται στους διαβητικούς ασθενείς.

Τα προβλήματα των ποδιών θα μπορούσαν να μειωθούν εάν στα καταστήματα πώλησης παπουτσιών προσφέρονταν υπηρεσίες μέτρησης των ποδιών. Επίσης θα ήταν καλύτερα εάν οι κατασκευαστές των παπουτσιών, υιοθετούσαν ομοιόμορφα πρότυπα για τα μεγέθη των παπουτσιών.

Παράλληλα η κατασκευή ειδικών παπουτσιών για ασθενείς που έχουν χάσει την αίσθηση στα πόδια, θα ήταν ιδιαίτερα βοηθητική. Λόγω του μεγάλου αριθμού διαβητικών παγκοσμίως και λόγω της συνεχούς αύξησης των περιστατικών διαβήτη που παρατηρείται, η κατασκευή τέτοιων παπουτσιών πιθανότατα θα ήταν επικερδής για τους βιομηχάνους.

Σήμερα ο αριθμός των ασθενών, που πάσχουν από διαβήτη παγκοσμίως ξεπερνά τα 500 εκατομμύρια. Στα επόμενα 20 χρόνια ο αριθμός αυτός υπολογίζεται, ότι θ' αυξηθεί σημαντικά. Επισημαίνεται ότι ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη αυξήθηκε από 108 εκατομμύρια το 1980 σε 422 εκατομμύρια το 2014. Το γεγονός ότι πολλοί ασθενείς δεν γνωρίζουν στα πρώτα στάδια της νόσου, ότι έχουν προσβληθεί από διαβήτη είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό.

Ο κίνδυνος ακρωτηριασμού των ποδιών είναι μεγάλος σε διαβητικούς που δεν μπορούν να ελέγξουν σωστά την πάθησή τους. Μέχρι 15% των ασθενών με διαβήτη θα παρουσιάσουν έλκος στα πόδια τους σε κάποια φάση της εξέλιξής τους. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, με βάση στοιχεία του 2015 γίνονται περισσότεροι από 135 ακρωτηριασμοί διαβήτη κάθε εβδομάδα. Κάθε χρόνο γίνονται πέραν του ενός 1 εκατομμυρίου ακρωτηριασμών, λόγω επιπλοκών του διαβήτη.

Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό τόσο οι γιατροί όσο και οι ασθενείς να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί για το πρόβλημα. Οι γιατροί και άλλοι επαγγελματίες της υγείας, πρέπει σε κάθε εξέταση διαβητικού να εξετάζουν προσεκτικά τα πόδια του.

Οι διαβητικοί ασθενείς εκτός από τη συνεπή εφαρμογή των οδηγιών του γιατρού τους για την αντιμετώπιση του διαβήτη τους είναι αναγκαίο κάθε μέρα να εξετάζουν τα πόδια τους. Πρέπει να προσέχουν το μέγεθος των παπουτσιών τους, εάν είναι κατάλληλο σε μήκος και σε πλάτος, όταν στέκονται και όταν κάθονται.

Σε περίπτωση, που παρουσιάζουν οποιασδήποτε μορφής τραυματισμούς στα πόδια τους, σημεία τριβής ή έλκους απαιτείται άμεσα να ζητούν συμβουλή από το γιατρό τους.