Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι πάθηση, που προκαλεί πόνο και καούρα (αίσθηση καψίματος, καύσος στομάχου) στην περιοχή του κάτω μέρους του στέρνου και στο το άνω μέρος της κοιλιάς (επιγαστρική περιοχή).
Ο πόνος μπορεί να αντανακλάται προς το άνω μέρος του θώρακα του ασθενούς. Σε ασθενείς με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι επίσης δυνατόν να υπάρχουν και άλλα συμπτώματα, όπως δυσοσμία στόματος, δυσκολίες στην κατάποση, βήχας, συμπτώματα συμβατά με άσθμα, πόνος στο λαιμό και δυσκολίες αναπνοής.
Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση οφείλεται στο ότι το περιεχόμενο του στομαχιού επανέρχεται πίσω στον οισοφάγο. Ο κατώτερος σφιγκτήρας του οισοφάγου είναι ανεπαρκής και έτσι το περιεχόμενο του στομαχιού δεν συγκρατιέται και επιστρέφει πίσω στον οισοφάγο.
Η βλεννογόνος του στομαχιού έχει την ικανότητα να προστατεύεται από την οξύτητα του περιεχόμενου του οργάνου. Το ίδιο δεν συμβαίνει στον οισοφάγο ο οποίος όταν έρχεται σε επαφή με το γαστρικό περιεχόμενο υφίσταται βλάβες.
Όταν η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση συμβαίνει περιστασιακά, οι συνέπειες δεν είναι σοβαρές. Όταν όμως το πρόβλημα είναι συνεχές και καθίσταται χρόνιο, δημιουργείται κίνδυνος για σοβαρότερες επιπλοκές. Σε αυτές περιλαμβάνονται η οισοφαγίτιδα, το έλκος στον οισοφάγο, η στένωση του οισοφάγου, η προκαρκινική αλλοίωση των κυττάρων της βλεννογόνου του οισοφάγου και ο καρκίνος του οισοφάγου (οισοφάγος Barrett
).
Οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ή που την επιδεινώνουν όταν υπάρχει περιλαμβάνουν:
- Υπερβολικό βάρος σώματος, παχυσαρκία
- Κάπνισμα
- Κατανάλωση αλκοόλ
- Καφές
- Εγκυμοσύνη
- Η κατανάλωση φαγητών λίγο πριν από τον ύπνο. Για αυτό είναι χρήσιμο να αποφεύγεται η κατανάλωση φαγητού 2 με 3 ώρες πριν από τον ύπνο
- Τα μεγάλα γεύματα και η οριζόντια θέση του σώματος μετά από το φαγητό. Για αυτό τα μικρά και συχνά γεύματα είναι προτιμότερα για την πρόληψη και αντιμετώπιση της νόσου. Το κεφάλι κατά τον ύπνο πρέπει να είναι λίγο πιο ψηλά από το υπόλοιπο σώμα (γύρω στα 20 εκατοστά) στους ασθενείς με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Η ανύψωση του πάνω μέρους του κρεβατιού μόνο με μαξιλάρια δεν βοηθά
- Οι πολύ στενές ενδυμασίες. Για αυτό είναι προτιμότερα τα φαρδιά και χαλαρά ρούχα
- Τηγανητά φαγητά
- Τρόφιμα όπως η σοκολάτα, το σκόρδο, το κρεμμύδι, το δυόσμο, τα εσπεριδοειδή φρούτα (λεμόνια, πορτοκάλια, γκρέιπφρουτ) και οι χυμοί τους
- Τα αναψυκτικά και άλλα αεριούχα ποτά
- Τα λιπαρά ή πικάντικα εδέσματα
- Φαγητά με βάση σάλτσας ντομάτας (σάλτσα σπαγγέτι, πίτσα).
Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση μπορεί να εκδηλωθεί σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.
Η λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση των πιο πάνω παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο για τη νόσο είναι χρήσιμη τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες.