Η ζήλια είναι ένα δυνατό αλλά δυσάρεστο αίσθημα, το οποίο νιώθουν οι άνθρωποι απέναντι σε άλλους, που πλεονεκτούν ή που επιτυγχάνουν κάτι αξιόλογο ή που κατέχουν κάτι που οι ίδιοι δεν έχουν.
Η ζήλια είναι από τα αρχαιότερα και πλέον πρωτόγονα αισθήματα που χαρακτηρίζουν τη συμπεριφορά του ανθρώπου. Υπάρχουν πάρα πολλά παραδείγματα ζήλιας που περιγράφονται σε όλους τους πολιτισμούς σε όλες τις περιόδους τις ιστορίας της ανθρωπότητας.
Η ζήλια μπορεί να υπάρχει φυσιολογικά, έως ένα βαθμό σε όλους τους ανθρώπους. Σε πολλές περιπτώσεις, η ζήλια μπορεί να δημιουργήσει μια κινητήριο δύναμη που οδηγεί τους ανθρώπους να εργαστούν και να αποκτήσουν κάτι ανάλογο ή ακόμη καλύτερο από το άτομο που πλεονεκτεί ή υπερέχει.
Ωστόσο κάποτε η ζήλια, γίνεται ζηλοφθονία. Η ζηλοφθονία είναι το μίσος που αισθάνεται κάποιος για τα ψυχικά και πνευματικά προτερήματα ή τα υλικά αγαθά ή τα σωματικά πλεονεκτήματα που έχει άλλος.
Είναι σημαντικό για τον κάθε άνθρωπο να είναι σε θέση να αναγνωρίζει τα αισθήματα που δημιουργούνται μέσα του ενώπιον διαφόρων καταστάσεων. Θα είναι έτσι σε θέση, να τα ελέγχει καλύτερα και να τα χρησιμοποιεί για αποδοτικότερη συμπεριφορά και τρόπο δράσης για επίτευξη των στόχων του.
Η αναγνώριση και ο έλεγχος της ζήλιας είναι μεγάλης σημασίας για την προσωπική και επαγγελματική ζωή του κάθε ανθρώπου. Για να πετυχαίνει την ορθή και αποδοτική διαχείριση της ζήλιας, χρειάζεται να ξέρει τις αιτίες που την προκαλούν.
Οι προσδοκίες
Οι ανεκπλήρωτες προσδοκίες είναι από τις συχνότερες αιτίες που δημιουργούν το δυσάρεστο αίσθημα της ζήλιας. Συχνά βάζουμε στόχους για τους εαυτούς, τα μέλη της οικογένειας ή τους ανθρώπους τριγύρω μας, που είναι δύσκολο να επιτευχθούν.
Η μη επίτευξη των στόχων αυτών είναι αιτία στεναχώριας και απογοήτευσης. Όταν συναντήσουμε άλλους που πέτυχαν αυτά που εμείς δεν καταφέραμε, τότε ξαφνικά δημιουργείται το δυσάρεστο αίσθημα της ζήλιας.
Η ανασφάλεια
Η έλλειψη αυτοπεποίθησης, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η σύγκριση με άλλους και οι φόβοι της ανεπάρκειας, μεγεθύνονται όταν βρισκόμαστε ενώπιον ανθρώπων επιτυχημένων ή που υπερέχουν. Η ζήλια που δημιουργείται από τη διαπίστωση της πραγματικότητας, μπορεί να φθείρει την ψυχική ευεξία ή να λειτουργήσει ως κινητήριος μοχλός για πρόοδο.
Το αίσθημα του δικαιώματος
Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται ότι έχουν δικαιώματα για πολλά πράγματα, έστω και εάν δεν έχουν τις δυνατότητες ή δεν έχουν δουλέψει αρκετά για να τα αποκτήσουν. Η διαφορά της αντίληψης με την πραγματικότητα, οδηγεί σε άνισες συγκρίσεις με γένεση άσχημων αισθημάτων ζήλιας.
