Πόσοι υποφέρουν από κατάθλιψη και άλλες ψυχικές παθήσεις; Το ερώτημα είναι καίριο όσο ποτέ άλλοτε. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) σε μια βαρυσήμαντη έκθεσή της δηλώνει ότι ένα άτομο στα τέσσερα σε κάποια φάση της ζωής του θα υποφέρει από κάποιο ψυχικό νόσημα.
Η κατάθλιψη αποτελεί σήμερα την τέταρτη συχνότερη ασθένεια παγκοσμίως. Οι ψυχικές ασθένειες βρίσκονται σε αύξηση. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ΠΟΥ, μέχρι το 2020 οι ψυχικές ασθένειες θα είναι οι δεύτερες σε σειρά συχνότερες ασθένειες στον κόσμο μετά από τις καρδιακές παθήσεις.
Δυστυχώς όμως οι κυβερνήσεις δεν δίνουν τη αναγκαία σημασία και πόρους σ΄ ένα τόσο σοβαρό τομέα. Σε πολλές χώρες το ποσοστό των πόρων, που διατίθεται για την ψυχική υγεία είναι λιγότερο από 1% του συνολικού προϋπολογισμού της υγείας.
Έχει επίσης υπολογιστεί από την ΠΟΥ, ότι στις μισές χώρες του κόσμου υπάρχει μόνο 1 ψυχίατρος για κάθε 100.000 κατοίκους. Στο 25% των χωρών δεν υπάρχουν διαθέσιμα τα πλέον κατάλληλα και αποτελεσματικά φάρμακα για την θεραπεία της σχιζοφρένειας, της κατάθλιψης και της επιληψίας.
Οι ψυχικές νόσοι προσβάλλουν τους ανθρώπους με την ίδια ένταση τόσο στις αναπτυγμένες πλούσιες χώρες όσο και στις φτωχότερες χώρες. Συνολικά, σήμερα , οι ασθένειες αυτές αποτελούν το 12% των ασθενειών που επιβαρύνουν την ανθρωπότητα.
Εκείνο, που χειροτερεύει την κατάσταση είναι, ότι περίπου τα δύο τρίτα των ατόμων που υποφέρουν από μια ψυχική πάθηση δεν τολμούν να επισκεφθούν και να ζητήσουν βοήθεια από ένα ειδικό, όπως ο ψυχίατρος ή ο ψυχολόγος λόγω του κοινωνικού στίγματος και της διάκρισης που υπάρχει ακόμα για τις καταστάσεις αυτές.
Το κοινωνικό στίγμα, η ανεπαρκής σημασία, που δίνουν οι κυβερνήσεις στην αντιμετώπιση του σοβαρού αυτού προβλήματος, η έλλειψη ψυχιάτρων, η έλλειψη σχεδιασμού και συγκεκριμένης πολιτικής ψυχικής υγείας ιδιαίτερα στην πρωτοβάθμια φροντίδα επιδεινώνουν την κατάσταση.
Αυτό είναι ιδιαίτερα λυπηρό αν αναλογιστεί κάποιος ότι οι περισσότερες ψυχικές ασθένειες μπορούν να προληφθούν και να αντιμετωπισθούν με επιτυχία.
Εκείνο που χρειάζεται είναι οι κυβερνήσεις να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για την διαφώτιση και μόρφωση του κοινού για τα θέματα αυτά, να φροντίσουν για μια καλύτερη πρωτοβάθμια φροντίδα στον τομέα αυτό και σίγουρα να διαθέσουν περισσότερους πόρους για την αναβάθμιση όλων των προγραμμάτων και υπηρεσιών που σχετίζονται με ένα τόσο σημαντικό τομέα της Δημόσιας Υγείας.
Η ΠΟΥ προσθέτει ακόμα και άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία για το πρόβλημα:
- Υπάρχουν παγκοσμίως 450 εκατομμύρια άνθρωποι, που πάσχουν από ψυχικές ή νευρολογικές ασθένειες και οι οποίοι δεν τυγχάνουν της αναγκαίας περίθαλψης
- 120 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από κλινική κατάθλιψη
- 37 εκατομμύρια πάσχουν από την ασθένεια Αλτζχάϊμερ
- 50 εκατομμύρια πάσχουν από επιληψία
- 24 εκατομμύρια πάσχουν από σχιζοφρένεια
- 1 εκατομμύριο άνθρωποι αυτοκτονούν κάθε χρόνο ενώ 10 έως 20 εκατομμύρια κάνουν απόπειρες αυτοκτονίας.
Η ΠΟΥ τονίζει ότι η ψυχική νόσος δεν πρέπει να εκλαμβάνεται σαν μια προσωπική αποτυχία του ασθενούς. Τουναντίον εκεί που υπάρχει αποτυχία είναι στα συστήματα υγείας των διαφόρων κρατών, που δεν έχουν καταφέρει να εφαρμόσουν μια κατάλληλη πρόληψη και αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών.
Επίσης συστήνεται προς τις κυβερνήσεις των 191 χωρών μελών της ΠΟΥ να μειώσουν τα μεγάλα ιδρύματα για την εισαγωγή των ασθενών και την αντιμετώπιση των παθήσεων τους σ' αυτά. Πρέπει η φροντίδα να παρέχεται ολοκληρωμένα μέσα στην κοινότητα μ' ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα υποστήριξης των ασθενών και της οικογένειας τους.
Ο τομέας της ψυχικής υγείας έχει παραμεληθεί για ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Είναι πολύ σημαντικό για ένα τομέα, που είναι τόσο σημαντικός για την ευημερία και την υγεία των ατόμων, της κοινωνίας και των κρατών, να δοθεί επιτέλους παγκοσμίως η απαραίτητη υποστήριξη και προτεραιότητα και αυτό για το καλό όλων.
