Ο εκφοβισμός (μπούλινγκ, bullying, νταηλίκι) και η επιθετική παρενόχληση ενός παιδιού στο σχολείο από ένα ή περισσότερα παιδιά μπορεί να έχει μακροχρόνιες αρνητικές συνέπειες.
Δυστυχώς αυτή η μορφή βίας (που αποκαλείται στην καθομιλουμένη νταηλίκι) συχνά παραβλέπεται και δεν της δίνεται η σημασία που χρειάζεται επειδή αυτοί που τη διαπράττουν είναι παιδιά ή έφηβοι.
Πρόκειται για ένα σοβαρό πρόβλημα με σοβαρές ψυχολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις τόσο για τα παιδιά που είναι θύματα της εκφοβιστικής συμπεριφοράς όσο και για αυτούς που επιτίθενται.
Το παιδί που είναι το θύμα της επιθετικής παρενόχλησης μπορεί να δέχεται λεκτικές, σωματικές ή συναισθηματικές απειλές και κακομεταχείριση από συνομήλικο του ή παιδιά διαφορετικής ηλικίας. Οι συνέπειες μπορεί να διαρκούν για όλη τη ζωή. Περιλαμβάνουν κατάθλιψη, χαμηλό αίσθημα αυτοεκτίμησης και διαταραχές της συμπεριφοράς.
Ο εκφοβισμός και η επιθετική παρενόχληση στο σχολείο έχουν επαναλαμβανόμενο χαρακτήρα και υπάρχει η πρόθεση πρόκλησης βλάβης ή διαταραχής σε ένα παιδί που είναι το θύμα. Η δύναμη του παιδιού ή της ομάδας παιδιών που διαπράττουν τον εκφοβισμό είναι μεγαλύτερη από αυτήν του παιδιού θύμα. Η ανισότητα δύναμης που υπάρχει ευνοεί το νταηλίκι.
Η επιθετική παρενόχληση μπορεί να πάρει διάφορες μορφές:
- Λεκτικός εκφοβισμός με απειλές, βρισιές ή υποτιμητικά παρατσούκλια.
- Σωματική βία με κτυπήματα ή σπρωξίματα.
- Ψυχολογική και συναισθηματική βία με τη διάδοση φημών για το παιδί θύμα ή αποκλεισμό του από δραστηριότητες και συνομιλίες με άλλα παιδιά.
Ποια είναι τα σημεία που δείχνουν ότι ένα παιδί είναι θύμα εκφοβισμού και παρενόχλησης από άλλα παιδιά;
- Το παιδί προσπαθεί να αποφεύγει ορισμένα άτομα, καταστάσεις ή να μεταβαίνει σε κάποιους τόπους προσποιούμενο ότι είναι άρρωστο ή λέγοντας ότι δεν χρειάζεται να πάει στο σχολείο.
- Αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού που φαίνεται να αποτραβιέται, να γίνεται πιο παθητικό ή αντίθετα να είναι υπερβολικά δραστήριο, επιθετικό ή ακόμη να έχει αυτοκαταστροφικές τάσεις.
- Το παιδί φαίνεται θλιμμένο ή κλαίει συχνά.
- Σημεία χαμηλής αυτοεκτίμησης.
- Απροθυμία του παιδιού να μιλήσει ή εκδήλωση σημείων φόβου όταν ρωτιέται για συγκεκριμένα άτομα, καταστάσεις ή χώρους.
- Παρουσία στο σώμα του παιδιού σημείων τραυματισμού.
- Ξαφνική αλλαγή στη σχολική βαθμολογία με επιδείνωση ή εμφάνιση δυσκολιών της μάθησης.
- Επαναλαμβανόμενα και ανεξήγητα σωματικά συμπτώματα όπως πόνος στην κοιλιά και κούραση.
Εάν οι γονείς διαπιστώσουν τέτοιου είδους προβλήματα στο παιδί τους, είναι σημαντικό να πληροφορηθούν περισσότερο, να ζητήσουν βοήθεια από το γιατρό τους και να συζητήσουν το θέμα με τους δασκάλους ή καθηγητές του παιδιού.
Οι γονείς έχουν καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη και αντιμετώπιση του σοβαρού προβλήματος της επιθετικής παρενόχλησης στο σχολείο. Αρχικά είναι καλά να δώσουν την αναγκαία πληροφόρηση και να διαφωτίσουν έτσι τα παιδιά τους για το ζήτημα.
Η διαπαιδαγώγηση του παιδιού του επιτρέπει να κατανοεί καλύτερα το τι συμβαίνει εάν βρεθεί σε μια τέτοια δυσάρεστη κατάσταση. Εάν δέχεται εκφοβισμό πρέπει να το αναφέρει στους εκπαιδευτικούς και στους γονείς του έτσι ώστε να ληφθούν έγκαιρα μέτρα αντιμετώπισης.
Επίσης οι γονείς πρέπει να είναι προσεκτικοί για να αναγνωρίζουν εφόσον υπάρχουν, σημεία που μαρτυρούν ότι το παιδί τους είναι θύμα παρενόχλησης στο σχολείο ή στη γειτονιά τους.
Η διαπαιδαγώγηση των παιδιών και εφήβων για το πρόβλημα είναι δυνατόν να αποτρέπει σε επιρρεπή παιδιά την τάση να καθίστανται αυτοί που διαπράττουν το νταηλίκι και την επιθετική παρενόχληση άλλων παιδιών.
