Το φολικό οξύ ανήκει στην κατηγορία των βιταμινών Β και είναι επίσης γνωστό ως βιταμίνη Β9. Οι βιταμίνες είναι ουσίες που σε πολύ μικρές ποσότητες είναι απαραίτητες στον οργανισμό.

Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά όπως το σπανάκι, η κράμβη, τα όσπρια, το μπιζέλι, το αβοκάντο, οι μπανάνες, τα πορτοκάλια και τα σπαράγγια είναι πλούσια σε φολικό οξύ.

Η βιταμίνη Β9 έχει θεμελιώδη ρόλο για τη λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού. Συμβάλλει στη σύνθεση, επιδιόρθωση και φυσιολογική λειτουργία του DNA.

Το φολικό οξύ είναι απαραίτητο για την παραγωγή και συντήρηση νέων κυττάρων. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις περιόδους ταχείας κυτταρικής διαίρεσης και ανάπτυξης που συμβαίνει κατά την εγκυμοσύνη και την ανάπτυξη των νεαρότερων παιδιών.

Από το 1996, άρχισε στις Ηνωμένες Πολιτείες για πρώτη φορά, η προσθήκη φολικού οξέως στα ψωμιά, στα δημητριακά, στο αλεύρι και σε άλλα προϊόντα από σιτηρά. Ο λόγος που είχε γίνει αυτό ήταν για να μειωθεί ο κίνδυνος ανωμαλιών της σπονδυλικής στήλης στα νεογνά.

Το 2004, τα επίσημα επιδημιολογικά στοιχεία της χώρας αυτής, έδειξαν ότι μετά τον εμπλουτισμό των πιο πάνω τροφίμων σε φολικό οξύ, οι ανωμαλίες της σπονδυλικής στήλης των νεογνών μειώθηκαν κατά 25%.

Το φολικό οξύ βρέθηκε να έχει ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου. Επιστημονικά στοιχεία, δείχνουν ότι τα χαμηλά επίπεδα φολικού οξέως, πιθανόν να προκαλούν βλάβες στο DNA που με τη σειρά τους οδηγούν σε καρκίνο.

Άλλες έρευνες, έδειξαν ότι η μακροχρόνια χορήγηση συμπληρωμάτων φολικού οξέως μπορεί να βοηθά στην πρόληψη του καρκίνου των μαστών και του παχέος εντέρου.

Το φολικό οξύ χρησιμοποιείται επίσης ως αντίδοτο για φάρμακα που χορηγούνται για τη θεραπεία μη καρκινικών νόσων. Η μεθοτρεξάτη είναι ένα ισχυρό φάρμακο που χρησιμοποιείται για διάφορες αυτοάνοσες παθήσεις, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο ερυθηματώδης λύκος, η ψωρίαση, το άσθμα, η σαρκοείδωση και οι φλεγμονώδεις ασθένειες του εντέρου.

Η μεθοτρεξάτη μειώνει τα αποθέματα φολικού οξέως του οργανισμού και προκαλεί συμπτώματα ανάλογα με εκείνα της έλλειψης σε βιταμίνη Β9. Τόσο η διατροφή πλούσια σε φολικό οξύ όσο και τα συμπληρώματα αυτής της βιταμίνης, βοηθούν στη μείωση των τοξικών επιδράσεων της μεθοτρεξάτης χωρίς να μειώνουν την αποτελεσματικότητα της.

Ο ρόλος του φολικού οξέως στην πρόληψη των καρδιακών παθήσεων, βρίσκεται υπό διερεύνηση. Η υπόνοια ότι το φολικό οξύ πιθανόν να έχει ρόλο στην πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων, βασίστηκε αρχικά στο ότι τα χαμηλά επίπεδα στον οργανισμό του φολικού οξέως, της βιταμίνης Β12 και Β6, πιθανόν να συμβάλλουν στην αύξηση στο αίμα των επιπέδων της ομοκυστεϊνης.

Η ομοκυστεϊνη είναι αμινοξύ για το οποίο υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι όταν τα επίπεδα της είναι ψηλά στο αίμα, τότε αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος για καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό επεισόδιο.

Υπάρχουν τώρα έρευνες που εξελίσσονται, αξιολογώντας κατά πόσο πράγματι τα συμπληρώματα φολικού οξέως είναι σε θέση να μειώνουν τους κινδύνους λόγω παθήσεων της καρδίας και των αιμοφόρων αγγείων.     

Το φολικό οξύ, θεωρείται κατά γενικό κανόνα ως ασφαλές δεδομένου ότι χρησιμοποιείται στις δόσεις που συστήνονται. Η χρήση του ως συμπληρώματος διατροφής, δημιουργεί ανησυχίες για ορισμένες ομάδες ανθρώπων.

Παρενέργειες του φολικού οξέως, είναι σπάνιες. Περιλαμβάνουν πυρετό, γενικευμένη αδυναμία, βραχύπνοια (βραχεία επιπόλαια αναπνοή), συριγμό, βάρος στο στήθος, εξάνθημα και φαγούρα (κνησμό).

Υπάρχουν επίσης ανησυχίες ότι τα ψηλά επίπεδα φολικού οξέως στο αίμα δυνατόν να καλύπτουν έλλειψη της βιταμίνης Β12 η οποία εάν παραμείνει χωρίς αντιμετώπιση μπορεί να οδηγήσει σε βλάβες νεύρων.

Συμπερασματικά, βλέπουμε ότι χάρις στις έρευνες κατά τις τελευταίες δεκαετίες, οι γνώσεις μας για το φολικό οξύ, όχι μόνο αυξήθηκαν σημαντικά αλλά ταυτόχρονα οδήγησαν σε σημαντικές ευεργετικές προληπτικές δράσεις.

Σίγουρα υπάρχουν ακόμη πολλά που χρειάζονται απαντήσεις αλλά η προσεκτική χρήση της βιταμίνης αυτής με βάση τη συμβουλή του γιατρού, τόσο διαμέσου της διατροφής όσο και φαρμακευτικά, μπορεί να προσφέρει πολλά.