Είναι από τους πλέον επιθετικούς και επικίνδυνους εγκεφαλικούς όγκους.  Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία οδηγεί τον ασθενή σε θάνατο εντός μερικών εβδομάδων.

Το πολύμορφο γλοιοβλάστωμα ανήκει στην κατηγορία των πρωτογενών όγκων του εγκεφάλου. Αυτό σημαίνει ότι αναπτύσσεται από κύτταρα του βρίσκονται στον εγκέφαλο και δεν είναι αποτέλεσμα μετάστασης στον εγκέφαλο άλλων καρκίνων από διαφορετικές περιοχές του σώματος. Οι πρωτογενείς όγκοι του εγκεφάλου είναι σπανιότεροι από τις μεταστάσεις άλλων καρκίνων στον εγκέφαλο.  

Έχουν περιγραφεί 120 διαφορετικοί τύποι όγκων που εμφανίζονται στον εγκέφαλο. Οι πρωτογενείς όγκοι του εγκεφάλου προσβάλλουν περίπου 14 σε κάθε 100.000 ανθρώπους κάθε χρόνο. Σε 7 περιπτώσεις ανά 100.000 είναι κακοήθεις όγκοι. Η συχνότερη μορφή πρωτογενούς όγκου του εγκεφάλου είναι το γλοίωμα (49%) και ακολουθεί το μηνιγγίωμα (30%).

Οι πρωτογενείς όγκοι εγκεφάλου μπορούν να εκδηλωθούν σε οποιαδήποτε ηλικία. Ωστόσο η συχνότητα τους είναι μεγαλύτερη σε παιδιά ηλικίας 3 έως 12 ετών και σε ενήλικες 40 έως 70 ετών. Εμφανίζονται κάθε χρόνο 4 νέα περιστατικά κακοηθών πρωτογενών όγκων του εγκεφάλου για κάθε 100.000 παιδιά και έφηβους.

1. Τα αστροκύτωμα που μπορεί να παρουσιαστεί οπουδήποτε στο κεντρικό νευρικό σύστημα δηλαδή στον εγκέφαλο και στο νωτιαίο μυελό
    
2. Τα επενδύμωμα που αναπτύσσεται από τα κύτταρα που επικαλύπτουν τις κοιλότητες των κοιλιών του εγκεφάλου
    
3. Τα ολιγοδενδρογλοίωμα που είναι σπάνιο και εμφανίζεται συνήθως στα εγκεφαλικά ημισφαίρια

Τα αστροκυτώματα χωρίζονται σε 4 κατηγορίες ανάλογα με το βαθμό κακοήθειας τους.

1. Τα αστροκυτώματα βαθμού 1 και 2 που είναι το λιγότερο κακοήθη
    
2. Το αναπλαστικό αστροκύτωμα (γλοίωμα τρίτου βαθμού)
    
3. Το πολύμορφο γλοιοβλάστωμα (γλοίωμα τετάρτου βαθμού) που είναι η πλέον κακοήθης και συχνότερη μορφή αστροκυτώματος

Άλλοι τύποι καρκίνου του εγκεφάλου είναι το μυελοβλάστωμα, οι όγκοι γεννητικών κυττάρων του κεντρικού νευρικού συστήματος, το σβάννωμα (νευρειλήμμωμα) και το επιφυσίωμα (όγκος της επίφυσης). Το μυελοβλάστωμα εμφανίζεται κυρίως στην παρεγκεφαλίδα. Είναι η συχνότερη μορφή καρκίνου στον εγκέφαλο στα παιδιά και στους έφηβους.

Δυστυχώς οι θεραπείες που προσφέρονται σήμερα για το πολύμορφο γλοιοβλάστωμα δεν έχουν καλά αποτελέσματα. Τα κυριότερα θεραπευτικά όπλα είναι η χειρουργική, η ακτινοθεραπεία και η χημειοθεραπεία. Συνεχώς δοκιμάζονται νέες θεραπευτικές μέθοδοι με στόχο την επίτευξη της παράτασης της ζωής ή και την ίαση των ασθενών.

Η συνήθης θεραπεία για το πολύμορφο γλοιοβλάστωμα που χρησιμοποιείται το περισσότερο κατά τα τελευταία χρόνια είναι η ακτινοθεραπεία σε συνδυασμό με την τεμοζολαμίδη. Η προσθήκη της λομουστίνης φαίνεται ότι συμβάλλει σημαντικά στην επιβίωση των ασθενών.

Η θεραπευτική δοκιμή των Γερμανών γιατρών περιέλαβε μικρό αριθμό ασθενών. Για το λόγο αυτό τα συμπεράσματα της, αν και ιδιαίτερα ενθαρρυντικά δεν μπορούν να τεκμηριώσουν την ανωτερότητα του νέου συνδυασμού συγκριτικά με το συνήθη συνδυασμό.

Απαιτούνται νέες θεραπευτικές δοκιμές, τυχαιοποιημένες και με μεγαλύτερους αριθμούς ασθενών για να αποδειχθεί η ανωτερότητα της αγωγής με ακτινοθεραπεία, τεμοζολαμίδη και λομουστίνη. Στη Βόνη άρχισαν ήδη το σχεδιασμό μιας τέτοιας ευρύτερης θεραπευτικής δοκιμής.

Ο ρόλος των γονιδίων στην επιτυχία της θεραπείας

Φαίνεται ότι ορισμένες αλλαγές στα γονίδια (γονότυπος) των ασθενών έχουν καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία της θεραπείας. Σε 11 ασθενείς που έλαβαν το νέο συνδυασμό, είχε βρεθεί μια συγκεκριμένη αλλοίωση σε ένα γονίδιο (O⁶-methylguanine–DNA methyltransferase, MGMT gene promotor methylation).

Οι ασθενείς αυτοί είχαν σημαντικά μεγαλύτερο χρόνο επιβίωσης που ήταν κατά μέσο όρο 34 μήνες. Στους υπόλοιπους ασθενείς η προσθήκη της τεμοζολαμίδης και της λομουστίνης στις δόσεις που χρησιμοποιήθηκαν δεν φάνηκε να προσφέρει σημαντικά στο χρόνο επιβίωσης σε σύγκριση με το τι προσφέρει σε ανάλογους ασθενείς η χορήγηση της ακτινοθεραπείας μόνο.

Με βάση τα ευρήματα αυτά, είναι πιθανόν μελλοντικά με τη διενέργεια ενός μόνο τεστ για το συγκεκριμένο γονίδιο να αποφασίζεται εάν η επιπρόσθετη χημειοθεραπεία με τα δύο αυτά φάρμακα θα μπορεί να προσφέρει ή όχι αύξηση της επιβίωσης στους ασθενείς με πολύμορφο γλοιοβλάστωμα.