Είναι γνωστό ότι κατά την εγκυμοσύνη και μετά τη γέννηση ενός παιδιού, ένας αριθμός γυναικών παρουσιάζει ψυχολογικά προβλήματα.

Έρευνες έδειξαν ότι  κατά τις περιόδους αυτές αναπτύσσονται ή επιδεινώνονται προβλήματα που κατατάσσονται στις αγχώδεις διαταραχές όπως ιδεοληψίες και ιδιαίτερα ιδεοψυχαναγκαστικές συμπεριφορές σε συχνότερο βαθμό απ' ότι θα αναμενόταν.

Εκείνο που όμως μέχρι τώρα δεν έχει μελετηθεί επαρκώς, είναι τα ψυχολογικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι άνδρες μετά από τη γέννηση ενός παιδιού τους.

Οι άνδρες και οι γυναίκες μπορούν να έχουν ιδεοψυχαναγκαστικές διαταραχές. Υπολογίζεται ότι ένα ποσοστό 2% του πληθυσμού πάσχει από το φάσμα των ιδεοψυχαναγκαστικών διαταραχών.

Οι ιδεοψυχαναγκαστικές διαταραχές (ΙΨΔ) χαρακτηρίζονται από διάφορες επαναληπτικές σκέψεις (ιδεοληψίες) και συμπεριφορές (ψυχαναγκασμοί).

Οι ιδεοληψίες προκαλούν δυσφορία και είναι ανεπιθύμητες για αυτόν που υποφέρει. Όμως αυτές δημιουργούνται στο μυαλό και μπορεί να είναι σκέψεις, εικόνες ή παρορμήσεις. Ο ασθενής αντιλαμβάνεται ότι αυτά που εισβάλλουν στο μυαλό του είναι ξένα προς την προσωπικότητά του και απαράδεκτα. Προσπαθεί να απαλλαγεί από τις σκέψεις αυτές, χωρίς όμως πάντοτε με επιτυχία και υποφέρει από την κατάσταση.

Οι ψυχαναγκασμοί είναι οι συμπεριφορές που προκύπτουν από την προσπάθεια των ατόμων που πάσχουν για να αντιμετωπίσουν την αγχώδη κατάσταση που τους προκαλούν οι ιδεοληψίες. Πρόκειται για διάφορες επαναληπτικές και επίμονες πράξεις που δημιουργούν δυσφορία και απαιτούν πολύ χρόνο.

Για να διερευνήσουν το ζήτημα αυτό, γιατροί από τη Μινεσότα (Mayo Clinic), εξέτασαν τη συχνότητα ψυχαναγκαστικών διαταραχών σε ένα μεγάλο δείγμα ζευγαριών που είχαν νεογέννητα και βρέφη κάτω των 12 μηνών. Είχαν σταλεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ερωτηματολόγια σε 300 ζευγάρια.

Ελήφθησαν απαντήσεις από το 20% του συνόλου. Από αυτούς που απάντησαν, το 65% δήλωσε ότι υπήρχαν ιδεοψυχαναγκαστικές διαταραχές. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων έδειξε ότι οι πατέρες των παιδιών είχαν σχεδόν τις ίδιες πιθανότητες όπως και οι μητέρες για να παρουσιάσουν ιδεοψυχαναγκαστικές διαταραχές και να υποφέρουν από αυτές. Από τους πατέρες το 50% δήλωσε ότι είχε ιδέες ψυχαναγκαστικού τύπου που τους προκαλούσαν δυσφορία. Τέτοιες ψυχαναγκαστικές ιδέες ήσαν για παράδειγμα φόβοι για ξαφνικό θάνατο του βρέφους στο κρεβατάκι του, για πνιγμό του παιδιού κατά το μπάνιο του. Εκτός από τους φόβους για την ασφάλεια του παιδιού υπήρχαν και ιδέες για πρόκληση βίας με τραυματισμό ή σεξουαλικής κακοποίησης του παιδιού από τον ίδιο τον πατέρα.

Είναι φυσιολογικό μετά από τη γέννηση ενός παιδιού να υπάρχουν κάποτε μερικές σκέψεις και ιδέες αυτού του τύπου. Στις περιπτώσεις αυτές, οι ιδέες απορρίπτονται από αυτόν που τις σκέφτεται διότι είναι απαράδεκτες, ανήθικες και ξένες προς την προσωπικότητα  του ατόμου και έτσι το πρόβλημα ελέγχεται.

Όταν όμως οι σκέψεις αυτές είναι επαναλαμβανόμενες, επίμονες και όταν οι γονείς νιώθουν ότι πλέον δεν μπορούν να τις ελέγξουν τότε χρειάζονται βοήθεια. Υπάρχουν σήμερα φάρμακα και συμπεριφορικές θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν αποτελεσματικά τα άτομα που πάσχουν από τις διαταραχές αυτές.

Οι γιατροί πρόσφατα άρχισαν να αντιλαμβάνονται καλύτερα ότι υπάρχουν και άλλα προβλήματα ψυχολογικού τύπου που προσβάλλουν τους άνδρες όπως και τις γυναίκες, μετά από τη γέννηση ενός παιδιού.

Εκτός από τις ΙΨΔ στις οποίες αναφερόμαστε στο άρθρο αυτό, η κατάθλιψη μετά από τη γέννηση ενός παιδιού φαίνεται να προσβάλλει και τους άνδρες. Η πάθηση είναι γνωστή στις γυναίκες αλλά για πολλά χρόνια η ύπαρξη της στους άνδρες βρισκόταν υπό αμφισβήτηση.

Τώρα έχουν δημιουργηθεί σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο υπηρεσίες για συμβουλές και υποστήριξη σε άνδρες που πάσχουν από κατάθλιψη μετά από τη γέννηση του παιδιού τους.

Βλέπουμε λοιπόν ότι και οι πατέρες των παιδιών μπορούν να προσβληθούν από ψυχολογικές διαταραχές, ΙΨΔ και κατάθλιψη, όπως και οι μητέρες.

Οι παθήσεις αυτές μπορούν να αντιμετωπιστούν με επιτυχία. Πρέπει λοιπόν στις περιπτώσεις που υπάρχουν τέτοια προβλήματα να αναζητείται βοήθεια από ειδικούς διότι σήμερα υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες.