Η στειρότητα είναι ένα συχνό πρόβλημα, που επηρεάζει περισσότερο από το 10% του πληθυσμού που βρίσκεται σε αναπαραγωγική ηλικία.
Η στειρότητα μπορεί να οφείλεται σε διαταραχές που υπάρχουν είτε στον άνδρα είτε στη γυναίκα. Η συχνότητα των προβλημάτων που οφείλονται στον άνδρα ή στη γυναίκα και που προκαλούν στειρότητα είναι περίπου ή ίδια.
Έχει υπολογιστεί ότι τα προβλήματα στους άνδρες, είναι υπεύθυνα για το 30 έως 40% των περιπτώσεων στειρότητας σε ζευγάρια.
Η αρχική διερεύνηση της στειρότητας στον άνδρα περιλαμβάνει την ιατρική εξέταση, το ιστορικό και την εξέταση τουλάχιστο 2 δειγμάτων σπέρματος. Οι συλλογές αυτές θα πρέπει να γίνονται σε διαφορετικές μέρες. Θα πρέπει να προηγείται κάθε φορά, τουλάχιστο ένα χρονικό διάστημα 2 ημερών, ελεύθερο από σεξουαλική επαφή ή άλλη εκσπερμάτωση.
Στις συλλογές σπερμάτων θα πρέπει να γίνονται μια σειρά από τεστ τα οποία έχουν κωδικοποιηθεί και επιτρέπουν την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Αξιολογούνται ο αριθμός, η κινητικότητα, η ζωτικότητα, η μορφολογία τους και γίνονται διάφορα άλλα εξειδικευμένα τεστ.
Η αξιολόγηση αυτή, επιτρέπει να αναγνωρισθούν ανωμαλίες που εμποδίζουν την κανονική σύλληψη και οδηγούν στη στειρότητα.
Αναπόσπαστο μέρος της έρευνας αυτής είναι και η ενδοκρινολογική αξιολόγηση του άνδρα. Η κανονική παραγωγή του σπέρματος και η σεξουαλική λειτουργία ρυθμίζονται από τις ορμόνες.
Οι ανωμαλίες στο σπέρμα, όπως ο χαμηλός αριθμός σπερματοζωαρίων ή τα προβλήματα της σεξουαλικής λειτουργίας ή ακόμη σημεία άλλης ενδοκρινολογικής ασθένειας επιβάλλουν την διενέργεια της ορμονικής έρευνας. Η μέτρηση στο αίμα ορμονών όπως η FSH και η LH, είναι μέρος των τεστ που θα πρέπει να γίνονται.
Η γενετική αξιολόγηση του σπέρματος στον άνδρα, μπορεί να δώσει πολύτιμες πληροφορίες για τις αιτίες της στειρότητας που υπάρχει σε ένα ζευγάρι.
Πράγματι εκτός από τις ανωμαλίες του συνολικού αριθμού και ποιότητας των σπερματοζωαρίων (αζωοσπερμία, ολιγοσπερμία, κλπ) πιθανόν να υπάρχουν και ανωμαλίες του αριθμού ή της δομής των χρωμοσωμάτων, που αποτελούν το γενετικό κληρονομικό υλικό που μεταφέρουν τα σπερματοζωάρια.
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, η αύξηση της ηλικίας του άνδρα, συνοδεύεται με ανωμαλίες του αριθμού και της δομής των χρωμοσωμάτων που περιέχονται μέσα στα σπερματοζωάρια.
Φαίνεται λοιπόν, ότι εκτός από τις ορμονικές διαταραχές, τις ανατομικές και κληρονομικές γενετικές ανωμαλίες, η αύξηση της ηλικίας στον άνδρα, προκαλώντας μεγαλύτερη συχνότητα ανωμαλιών στα χρωμοσώματα των σπερματοζωαρίων, πιθανόν να οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο στειρότητας.
Επίσης οι άνδρες δεν πρέπει να ξεχνούν, ότι οι ψηλές θερμοκρασίες, σκοτώνουν τα σπερματοζωάρια. Για το λόγο αυτό εξ' άλλου, οι όρχεις βρίσκονται στο όσχεο, που είναι τοποθετημένο ανατομικά, έξω από την κοιλιακή κοιλότητα.
Για τους λόγους αυτούς συστήνεται στους άνδρες, και ιδιαίτερα σε αυτούς που πιθανόν να έχουν πρόβλημα στειρότητας, να αποφεύγουν τα ζεστά μπάνια, το σάουνα, τα ατμόλουτρα. Επίσης, να φορούν χαλαρά παντελόνια και εσώρουχα.