Οι
επιδράσεις της εμπλοκής και του ρόλου του πατέρα στη συμπεριφορά του
παιδιού όπως επίσης στην κοινωνική και ψυχολογική του εξέλιξη, είναι ένα
ιδιαίτερα ενδιαφέρον θέμα.
Οι ανάγκες των παιδιών για συμμετοχή των γονιών τους στη ζωή τους είναι
μεγάλες. Η ενεργός συμμετοχή των γονιών έχει κρίσιμο ρόλο στην ανάπτυξη
της προσωπικότητας, του χαρακτήρα, της ψυχοσύνθεσης, της συμπεριφοράς, της
κοινωνικότητας και άλλων παραμέτρων που καθορίζουν τη ζωή του παιδιού.
Ωστόσο, ο χρόνος που έχουν να προσφέρουν οι γονείς στα παιδιά τους
παρουσιάζει ανησυχητική μείωση. Στη σύγχρονη κοινωνία αυξάνονται οι
γυναίκες που έχουν μια επαγγελματική καριέρα και εργάζονται πολλές ώρες.
Αυτό δεν τους επιτρέπει να προσφέρουν όσες ώρες θα ήθελαν στα παιδιά τους.
Η έλλειψη χρόνου για τα παιδιά που παρατηρείται από μέρους των μητέρων,
είναι ακόμη μεγαλύτερη από μέρους των πατέρων. Εξάλλου τα κοινωνικά
συστήματα δεν ευνοούν στο βαθμό που θα έπρεπε τη συμμετοχή του πατέρα στη
ζωή του παιδιού του.
Ταυτόχρονα, το παραδοσιακό μοντέλο της οικογένειας αλλάζει. Υπάρχουν
περισσότερες μονογονικές οικογένειες στις οποίες τα παιδιά μεγαλώνουν μόνο
με τη μητέρα τους. Επίσης αυξάνονται τα παιδιά που δεν ζουν με το
βιολογικό τους πατέρα ή που το βλέπουν μόνο σε καθορισμένα χρονικά
διαστήματα λόγω διαζυγίων ή άλλων λόγων.
Για να διευκρινίσουν καλύτερα τον πατρικό ρόλο στην ανάπτυξη και
εξέλιξη των παιδιών, Σουηδοί επιστήμονες ανάλυσαν 24 έρευνες που έγιναν
μεταξύ 1987 και 2007 και εξέτασαν τα δεδομένα από 22.300 άτομα.
Οι ερευνητές βρήκαν τα ακόλουθα για τα παιδιά που είχαν πατέρα ο
οποίος εμπλεκόταν ενεργά και συστηματικά στη ζωή τους:
- Πετύχαιναν καλύτερα στο σχολείο και είχαν ψηλότερο επίπεδο μόρφωσης
- Ανέπτυσσαν καλύτερες σχέσεις φιλίας με παιδιά και των δύο φύλων
- Οι πιθανότητες να καπνίζουν ή να έχουν μπλεξίματα με την αστυνομία
ήταν σημαντικά χαμηλότερες
- Τα κορίτσια όταν έφταναν στη ηλικία των 33 ετών, εάν στην ηλικία των
16 ετών είχαν καλή σχέση με τον πατέρα τους, τότε είχαν καλύτερες
σχέσεις με το σύντροφο ή το σύζυγο τους όπως επίσης καλύτερη σωματική
και ψυχική υγεία
- Παιδιά από οικογένειες με χαμηλότερα εισοδήματα, όταν ό πατέρας τους
εμπλεκόταν ενεργά στη ζωή τους, παρουσίαζαν μείωση εγκληματικής
συμπεριφοράς, αύξηση γνωσιακών δεξιοτήτων όπως η νοημοσύνη, η λογική
και η ανάπτυξη γλωσσικών ικανοτήτων
- Παιδιά που ζούσαν με τη μητέρα και τον πατέρα τους ή άτομο που είχε
πατρικό ρόλο, είχαν λιγότερα προβλήματα συμπεριφοράς σε σύγκριση με
αυτούς που ζούσαν μόνο με τη μητέρα τους. Όμως δεν διευκρινίστηκε εάν
αυτό οφειλόταν στον ενεργό πατρικό γονικό ρόλο ή εάν η μητέρα, έχοντας
περισσότερη στήριξη στο σπίτι, μπορούσε να επιτελεί καλύτερα το γονικό
της ρόλο
Το συμπέρασμα των Σουηδών ερευνητών ήταν ότι τα παιδιά κέρδιζαν
σημαντικά εάν ο πατέρας τους είχε ενεργό συμμετοχή επί συστηματικής βάσης
στη ζωή τους.
Ωστόσο επισημαίνουν ότι δεν κατάφεραν να εξακριβώσουν ποια ακριβώς
μορφή συμμετοχής του πατέρα χρειάζεται για να προκύψουν οι ευεργετικές
επιδράσεις. Από τις έρευνες φάνηκε ότι μπορεί να περιλαμβάνει ευρύ φάσμα
δραστηριοτήτων, από τη συνομιλία μαζί με το παιδί και τις κοινές
δραστηριότητες μέχρι τον ενεργό ρόλο στην καθημερινή φροντίδα του παιδιού.
Ακόμη μία παράμετρος που χρειάζεται περισσότερη διερεύνηση, είναι εάν η
εξέλιξη των παιδιών είναι διαφορετική όταν ζουν με το βιολογικό τους
πατέρα ή με κάποιον άλλο που έχει τον πατρικό ρόλο. Φαίνεται ότι εάν
υπάρχει πραγματική ενεργός συμμετοχή του βιολογικού πατέρα ή άλλου που
έχει τον πατρικό ρόλο, είναι ευεργετικό για τα παιδιά ιδιαίτερα όταν αυτά
είναι οικονομικά και κοινωνικά σε μειονεκτική θέση.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι:
- Είναι σημαντικό οι οι επαγγελματίες που εργάζονται με νεαρά
παιδιά και τις οικογένειες τους, να διερευνούν το πόσο ενεργά
εμπλέκονται οι πατέρες στη ζωή των παιδιών τους από πολύ νωρίς μετά
τη γέννηση τους
- Είναι αναγκαίο να ενθαρρύνεται από τους επαγγελματίες υγείας και
άλλους που φροντίζουν για τα παιδιά, η συμμετοχή του πατέρα στις
επισκέψεις στον παιδίατρο, να ζητείται η γνώμη του για διάφορα
θέματα που προκύπτουν με τρόπο τέτοιο που να προάγεται όσο το δυνατό
περισσότερο ο ρόλος του στη ζωή των παιδιών του
- Επίσης πρέπει να δίνεται έμφαση από τους γιατρούς και άλλους
αρμοδίους με κάθε ευκαιρία, στο γεγονός ότι ο ρόλος του πατέρα έχει
καθοριστική επίδραση στη συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη και
εξέλιξη του παιδιού
- Οι κυβερνήσεις και οι εργοδότες, έχουν σημαντικό ρόλο για να
διασφαλίζουν ότι οι άνδρες μπορούν να διαθέτουν χρόνο για να τον
προσφέρουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στα παιδιά τους. Οι
νομοθεσίες και κανονισμοί μπορούν είτε να δημιουργούν εμπόδια στους
άνδρες είτε να τους διευκολύνουν, για να μπορούν να δίνουν χρόνο και
προσοχή, στα κρίσιμα για την ανάπτυξη πρώτα χρόνια της ζωής των
παιδιών τους
|
Δυστυχώς στις περισσότερες χώρες, δεν στηρίζεται επαρκώς η αύξηση της
συμμετοχής του πατέρα στην ανατροφή των παιδιών του. Η γονική άδεια με
απολαβές για τον πατέρα και οι εργοδότες που κατανοούν την ανάγκη του
πατέρα να μένει στο σπίτι λόγω ασθένειας παιδιού, είναι εντελώς
εξωπραγματικές καταστάσεις στις περισσότερες χώρες.
Η έρευνα που σας παρουσιάζουμε δείχνει ότι οι φιλικές προς τον
πατέρα πολιτικές και εργασιακές προσεγγίσεις, μπορούν να έχουν μεγάλη
συνεισφορά στην κοινωνία μακροχρόνια. Θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη παιδιών
που θα είναι καλύτερα προσαρμοσμένα στην κοινωνία και θα μειώνονται σοβαρά
προβλήματα όπως το έγκλημα και η αντικοινωνική συμπεριφορά.