Οι άνθρωποι που έχουν τάση να συγκρίνουν το εισόδημα τους με αυτό άλλων ανθρώπων είναι συχνότερα λιγότερο ευτυχισμένοι απ' ότι αυτοί που δεν ασχολούνται πολύ με τη εν λόγω σύγκριση.
Επιπρόσθετα οι άνθρωποι νιώθουν ακόμη μεγαλύτερη δυστυχία, όταν συγκρίνουν τα χρήματα που κερδίζουν με αυτά που κερδίζουν οι φίλοι ή τα μέλη της οικογένειας τους παρά όταν κάνουν τη σύγκριση με τα χρήματα που κερδίζουν οι συνάδελφοι στην εργασία τους.
Όσο πιο μεγάλη σημασία δίνουν οι άνθρωποι στη σύγκριση εισοδημάτων, τόσο χαμηλότερο βαθμό ικανοποίησης έχουν σε διάφορους δείκτες ευτυχίας, ευεξίας και απόλαυσης της ζωής.
Τα σημαντικά αυτά συμπεράσματα πρόεκυψαν από έρευνα Γάλλων επιστημόνων από το Παρίσι που μελέτησαν σε διάφορες Ευρωπαϊκές χώρες το ζήτημα της σύγκρισης του εισοδήματος μεταξύ των ανθρώπων και των ατομικών ή κοινωνικών επιπτώσεων της.
Ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ζώο. Συνεχώς εξετάζει, αξιολογεί, λαμβάνει αποφάσεις και ενεργεί ανάλογα με το τι συμβαίνει στο περιβάλλον του λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση των άλλων ανθρώπων.
Η εργασία των Γάλλων ερευνητών αναδεικνύει τη σημασία και τις φθοροποιές προεκτάσεις, που έχει η σύγκριση των εισοδημάτων μεταξύ των ανθρώπων.
Αναλυτικότερα τα ευρήματα έδειξαν:
- Η σύγκριση των εισοδημάτων θεωρείται σημαντική από το 75% των Ευρωπαίων.
- Η σύγκριση των εισοδημάτων δεν γίνεται μόνο στις πλούσιες χώρες. Οι άνθρωποι στις φτωχότερες χώρες συγκρίνουν τα εισοδήματα τους περισσότερο απ' ότι οι άνθρωποι στις πλούσιες χώρες. Εντός των διαφόρων χωρών, οι φτωχότεροι άνθρωποι συγκρίνουν τα εισοδήματα τους σε μεγαλύτερο ποσοστό απ' ότι κάνουν οι πλουσιότεροι.
- Δεν υπάρχουν διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών όσον αφορά στα ποσοστά αυτών που συγκρίνουν τα εισοδήματα τους.
- Οι περισσότεροι άνθρωποι συγκρίνουν τα εισοδήματα τους με αυτά των συναδέλφων στην εργασία τους.
- Οι άνθρωποι συγκρίνουν το εισόδημα τους με αυτούς, που συναντούν συχνότερα. Για παράδειγμα οι αυτοεργοδοτούμενοι συγκρίνουν σε σημαντικά λιγότερο βαθμό το εισόδημα τους με τους συναδέλφους, αλλά πολύ περισσότερο με τους φίλους τους. Οι άνθρωποι με παιδιά συγκρίνουν περισσότερο με μέλη της οικογένειας τους.
- Εκείνοι οι οποίοι συγκρίνουν περισσότερο είναι λιγότερο ευτυχισμένοι. Όσο μεγαλύτερη σημασία δίνουν οι άνθρωποι στις συγκρίσεις εισοδήματος, τόσο χαμηλότερη βαθμολογία λαμβάνουν σε ερωτηματολόγιο για την ικανοποίηση από τη ζωή τους που περιλαμβάνει ερωτήματα όπως: Ικανοποίηση από τη ζωή στο σύνολο της, υποκειμενική κατάσταση της υγείας, αισθήματα κατάθλιψης κατά την εβδομάδα που προηγήθηκε, ικανοποίηση με το βιοτικό επίπεδο, ευχαρίστηση με τη δουλειά, ικανοποίηση για το ύψος του μισθού.
- Οι συγκρίσεις που κάνουν οι άνθρωποι με τους συναδέλφους τους στην εργασία είναι οι πλέον αβλαβείς. Όλες οι συγκρίσεις κάνουν τους ανθρώπους δυστυχείς αλλά όχι στον ίδιο βαθμό. Οι συγκρίσεις με φίλους είναι δύο φορές περισσότερο επώδυνες από ότι οι συγκρίσεις με συναδέλφους.
- Όσο περισσότερο οι άνθρωποι θεωρούν ότι οι συγκρίσεις εισοδήματος είναι σημαντικές τόσο περισσότερο είναι υπέρ της ανακατανομής του εισοδήματος από το κράτος.
Φαίνεται από τα ευρήματα ότι όταν οι συνάδελφοι τους κερδίζουν περισσότερα από αυτούς, οι άνθρωποι δεν νιώθουν στον ίδιο βαθμό άσχημα όπως όταν οι φίλοι ή μέλη της οικογένειας τους κερδίζουν περισσότερα από από αυτούς. Είναι σαν να υπάρχει ένα μήνυμα που λαμβάνουν υποσυνείδητα ότι υπάρχει ελπίδα στο μέλλον και γι' αυτούς να κερδίζουν περισσότερα επειδή και οι συνάδελφοι τους καταφέρνουν να κερδίζουν περισσότερα από αυτούς.
Βλέπουμε λοιπόν ότι όλες οι μορφές σύγκρισης για το εισόδημα σχετίζονται με χαμηλότερο βαθμό ικανοποίησης.
Ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ζώο, αλλά η συνεχής παρακολούθηση και σύγκριση με τους άλλους κάνει τον κόσμο να φαίνεται λιγότερο ευτυχισμένος και με μεγαλύτερες ανισότητες.