Η αύξηση της ηλικίας είναι αιτία πολλών αλλαγών στον οργανισμό μας.
Η γήρανση επηρεάζει όλα τα όργανα και εάν φροντίζουμε λιγότερο τον εαυτό μας, πολλαπλασιάζονται οι πιθανότητες να υποστούμε σοβαρότερες αλλοιώσεις και προβλήματα.
Όπως επηρεάζονται από τα χρόνια, η καρδία, οι πνεύμονες, οι νεφροί, τα κόκαλα και ο εγκέφαλος μας, με τον ίδιο τρόπο παρουσιάζουν αλλαγές οι πέντε αισθήσεις μας.
Η απώλεια, έστω και μερική, των δυνατοτήτων που μας προσφέρουν οι αισθήσεις, είναι δυνατόν να έχουν ιδιαίτερα αρνητικές συνέπειες στους ηλικιωμένους.
Τα προβλήματα ακοής που εκδηλώνονται λόγω αύξησης της ηλικίας, μπορούν να επηρεάζουν την κοινωνικότητα, την επικοινωνία, τη θέληση για μάθηση και μειώνουν την κινητικότητα.
Είναι πολύ σημαντικό η απώλεια ακοής να εντοπίζεται έγκαιρα. Μπορούν να ληφθούν διορθωτικά μέτρα που να την αποκαθιστούν. Επίσης η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να αποτρέψει μια μη αναστρέψιμη βλάβη και μια αποτελεσματικότερη θεραπεία.
Η ακοή βασίζεται αρχικά στις παλμικές κινήσεις που προκαλούν τα ηχητικά κύματα στο τύμπανο του αυτιού. Οι παλμικές κινήσεις μεταφέρονται προς τα τρία οστάρια στο μέσο αυτί και μετά βαθύτερα στο εσωτερικό αυτί.
Εκεί μετατρέπονται σε ηλεκτρικά σήματα που προσλαμβάνονται από το ακουστικό νεύρο και μεταφέρονται στον εγκέφαλο όπου ερμηνεύονται και δημιουργούν την ακουστική αντίληψη.
Η αύξηση της ηλικίας αναπόφευκτα προκαλεί φθορά στο ευαίσθητο και πολύπλοκο αυτό σύστημα. Τα διάφορα μέρη της αλυσίδας μεταφοράς του ήχου και στη συνέχεια της ερμηνείας του, μπορούν να δεχθούν επιδράσεις που μειώνουν τη λειτουργική τους απόδοση.
Ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζονται προβλήματα ακοής λόγω αύξησης ηλικίας, όπως επίσης και ο βαθμός σοβαρότητας της αλλοίωσης, διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Αυτό εξάλλου παρατηρείται όχι μόνο για την ακοή αλλά και για τις άλλες αισθήσεις.
Η κληρονομικότητα και η γενετική ή οικογενειακή προδιάθεση, έχουν το δικό τους ρόλο στη διαδικασία απώλειας ακοής λόγω ηλικίας. Επίσης οι περιβαλλοντικοί παράγοντες κατά τη διάρκεια της ζωής του ατόμου, έχουν τη δική τους επίδραση.
Οι συχνότερες αλλοιώσεις της ακοής λόγω αύξησης της ηλικίας είναι:
1. Πρεσβυακουσία
Η πρεσβυακουσία είναι από τις συχνότερες αιτίες απώλειας ακοής στους ηλικιωμένους. Κάποτε μπορεί να εμφανιστεί από την ηλικία των 40 ετών.
Οφείλεται σε αλλοιώσεις του ακουστικού νεύρου που δημιουργούν δυσκολίες για την καθαρή ακρόαση των ήχων ψηλών συχνοτήτων.
2. Βουητό στα αυτιά
Το βουητό είναι μια συχνή ενόχληση στους ηλικιωμένους. Ο ασθενής, ενώ δεν υπάρχουν εξωτερικοί ήχοι, ακούει περιοδικά ή συνεχώς, ένα βουητό (εμβοές) που μπορεί να περιλαμβάνει κουδουνίσματα ή σφυρίγματα ή άλλους θορύβους.
Το βουητό στα αυτιά μπορεί να εμφανιστεί από μόνο του η να είναι η συνέπεια μιας άλλης ασθένειας όπως για παράδειγμα η νόσος Meniere που συνοδεύεται και από ίλιγγο.
Υπάρχουν παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο έναρξης των προβλημάτων ακοής τόσο στους ηλικιωμένους όσο και στους νέους. Σε αυτούς περιλαμβάνονται η χρόνια έκθεση σε δυνατούς ήχους, το κάπνισμα και οι συχνές μολύνσεις του μέσου αυτιού.
Είναι απαραίτητο όταν παρατηρείται κάποια μείωση της ακοής, να ζητείται αμέσως η βοήθεια του γιατρού.
Πρέπει να γίνεται διεξοδική διερεύνηση για τη διάγνωση, να χορηγείται έγκαιρα η επιβαλλόμενη θεραπεία και να δίνονται διορθωτικά βοηθήματα ακοής εφόσον αυτό απαιτείται.