Οι ασθενείς που παίρνουν φάρμακα, για να μειώσουν τη χοληστερόλη στο αίμα τους φαίνεται, ότι πολύ πιθανόν να έχουν ταυτόχρονα ακόμη ένα ευεργετικό αποτέλεσμα.
Οι στατίνες, που είναι η οικογένεια των φαρμάκων που χορηγούνται για τη μείωση της χοληστερόλης αίματος, σύμφωνα με αποτελέσματα πρόσφατων ερευνών, ίσως μειώνουν και τον κίνδυνο εκδήλωσης της ασθένειας Αλτσχάϊμερ.
Επιπρόσθετα φαίνεται, ότι και άλλα αντιλιπιδικά φάρμακα, μειώνουν τον κίνδυνο εκδήλωσης της γεροντικής άνοιας και της νόσου του Αλτσχάιμερ, όπως και οι στατίνες, προσφέροντας έτσι πιθανόν μια πρόληψη για το σοβαρό αυτό πρόβλημα.
Η ασθένεια Αλτσχάϊμερ είναι μια εκφυλιστική προοδευτική πάθηση του εγκεφάλου που οδηγεί στην σταδιακή απώλεια σημαντικών διανοητικών λειτουργιών όπως η μνήμη, η ικανότητα κρίσης, η ομιλία και οδηγεί σε πλήρη αποσύνθεση της προσωπικότητας.
Η νόσος αυτή είναι η τέταρτη συχνότερη αιτία θανάτου και αποτελεί την κυριότερη αιτία της γεροντικής άνοιας. Εκδηλώνεται συνήθως μετά από την ηλικία των 65 ετών, όμως έχουν περιγραφεί και περιπτώσεις που αρχίζουν από την ηλικία των 40 ετών.
Καναδοί ερευνητές μελέτησαν 1,315 ασθενείς ηλικίας μεγαλύτερης των 65 ετών, για περίπου 5 χρόνια. Ο σκοπός της έρευνας ήταν να δουν ποια ήταν η επιρροή της λήψης από τους ασθενείς φαρμάκων εναντίον των αυξημένων λιπιδίων μέσα στο αίμα.
Η έρευνα αφορούσε αυτή τη φορά όχι μόνο τις στατίνες αλλά και άλλα φάρμακα που χορηγούνταν για την μείωση των λιπιδίων όπως η χοληστερόλη αίματος. Επίσης ερευνήθηκε για να φανεί εάν τα διάφορα αντιλιπιδικά φάρμακα μείωναν τον κίνδυνο, όχι μόνο για τη νόσο του Αλτσχάιμερ αλλά και για άλλες μορφές γεροντικής άνοιας.
Τα αποτελέσματά τους έδειξαν ότι πράγματι οι στατίνες και τα άλλα αντιλιπιδικά φάρμακα μειώνουν τον κίνδυνο εκδήλωσης της νόσου του Αλτσχάιμερ και άλλων μορφών γεροντικής άνοιας κατά 75%. Η προληπτική αυτή δράση ήταν εμφανής μόνο για τα άτομα ηλικίας κάτω των 80 ετών.
Μια πιθανή εξήγηση για το λόγο αυτό, που δίνουν οι ερευνητές είναι ότι οι μεγαλύτεροι των 80 ετών άρχισαν να παίρνουν τα φάρμακα μετά από την εκδήλωση της ασθένειας και έτσι η προληπτική δράση τους περιοριζόταν.
Επίσης φάνηκε ότι η προστατευτική δράση των αντιλιπιδικών φαρμάκων δεν είχε σχέση με άλλους παράγοντες. Για παράδειγμα η επιλεκτική λήψη των φάρμακων από άτομα που φρόντιζαν για την υγεία τους δεν επηρέαζε το αποτέλεσμα και αποκλείστηκε έτσι η πιθανότητα ότι επενέβαιναν άλλοι παράγοντες παρά τα ίδια τα φάρμακα στα ευεργετικά αποτελέσματα.
Το ερώτημα που τίθεται φυσιολογικά μετά από τις σημαντικές αυτές διαπιστώσεις, είναι με πιο τρόπο τα αντιλιπιδικά φάρμακα και οι στατίνες ειδικά, καταπολεμούν το σοβαρό πρόβλημα της νόσου Άλτσχάιμερ και της γεροντικής άνοιας;
Το θέμα είναι σοβαρό αν αναλογιστεί κάποιος ότι οι παθήσεις αυτές είναι πολύ συχνές, αποδιοργανώνουν με τραγικό τρόπο την προσωπικότητα των ασθενών και αποτελούν, όπως αναφέραμε και πιο πάνω την τέταρτη αιτία θνησιμότητας μετά από τις καρδιακές παθήσεις, τον καρκίνο και τα εγκεφαλικά επεισόδια.
Πειράματα σε ζώα έδειξαν, ότι οι στατίνες παρεμποδίζουν τη συσσώρευση στον εγκέφαλο των βήτα-αμυλοειδών πρωτεϊνών, οι οποίες προκαλούν τις βλάβες που επιδεινώνουν τη νευρολογική κατάσταση του ασθενούς.
Μια άλλη πιθανή εξήγηση είναι ότι οι στατίνες μπορούν και μειώνουν φαινόμενα φλεγμονής μέσα στον εγκέφαλο.
Επίσης παρεμποδίζοντας τη στένωση των αρτηριών λόγω αθηρωματικής πλάκας διασφαλίζουν μια φυσιολογική ροή αίματος στον εγκέφαλο με αποτέλεσμα να μη δημιουργούνται συνθήκες ισχαιμίας ή ανεπαρκούς οξυγόνωσης που οδηγούν σε απώλεια νευρώνων.
Τα δεδομένα αυτά μπορεί να έχουν τελικά, εάν επιβεβαιωθούν και από άλλες μελέτες, πολύ μεγάλη πρακτική σημασία και επιρροή στη βελτίωση της δημόσιας υγείας.
Η γεροντική άνοια, οι διάφορες μορφές της και ιδιαίτερα η νόσος του Αλτσχάιμερ αποτελούν βασανιστικά προβλήματα για τον ασθενή, την οικογένειά του και για την κοινωνία και οποιαδήποτε πρόοδος επιτευχθεί στην πρόληψη τους θα είναι μια εξαιρετική πρόοδος της ιατρικής.
